Recht Hoorcollege 14-2-2022
Week C2
Civiel recht
Leerdoelen
Je kunt aangeven wat het civiel recht is, wat hierin staat en de belangrijkste beginselen ervan.
Onderwerpen
Het verschil tussen publiekrecht en privaatrecht.
Beginselen en toepassing van het privaatrecht.
Privaatrecht: achtergrond verschil tussen dwingend en regelend recht.
Opbouw en kenmerken van het burgerlijk recht in het Burgerlijk Wetboek (BW).
Kenmerken van verbintenissen.
Handelingsbekwaamheid en gevolgen voor het aangaan van een verbintenis / het verrichten van een
rechtshandeling.
Kenmerken van overeenkomsten.
Algemene voorwaarden.
Het niet-nakomen van de overeenkomst door de wederpartij.
De onrechtmatige daad.
Voorwaarden voor een schadevergoeding op grond van een onrechtmatige daad.
Aansprakelijkheid en risicoaansprakelijkheid.
Literatuur
Janssen (2020), H. 11, 12, 13 en 18
, Leerdoel
Civiel recht
Het civiele recht – ook wel burgerlijk recht genoemd – regelt de rechten en plichten die burgers
hebben ten opzichte van elkaar. Maar ook de juridische spelregels tussen bedrijven en tussen
burgers en bedrijven vallen onder het civiele recht. Als je bijvoorbeeld iets koopt of huurt, als je
ergens gaat werken of als er iets speelt in de familie, heb je ermee te maken.
Als je eenmaal recht hebt op dat geld of dit wordt niet nagekomen dan begeef je je naar de rechter.
Je komt dan in het formele procesrecht.
- Hoor en wederhoor, andere partij mag altijd zeggen wat hij ervan vindt.
- Onpartijdige rechter.
- Onafhankelijkheid rechter.
- Uitspraken zijn opbenbaar.
- Motiverende belissing van de rechter
- De rechter beslist over dat geen wat partijen naar voren brengen.
- Er is onderzoek in twee instanties, eerste aanleg eerst naar de rechtbank dan naar het hof.
- Toezicht in cassatie, behandelt alleen of de regels en wetten zijn toegepast.
- Er is een verplichte procesvertegenwoordiging, tenzij er sprake is van een zaak bij de
kantonrechter.
, Onderwerpen
Het verschil tussen publiekrecht en privaatrecht
Privaatrecht is de rechtsverhouding tussen (rechts-) personen onderling, tussen burgers (en/of
bedrijven) onderling. Bestaande uit persoons- en familierecht, vermogensrecht, ondernemingsrecht
en burgerlijk recht, ook internationaal privaatrecht.
Publiekrecht is de rechtsverhouding tussen overheid en burger/bedrijf, bestuursrecht en strafrecht.
Zodra de rechtsverhouding tussen staten onderling is wordt gesproken van internationaal
publiekrecht. Het staatsrecht regelt de statelijke organisatie. Hou er rekening mee dat deze
rechtsverhouding verticaal van elkaar staat, hierdoor heeft de ene dus meer ‘macht’ dan de ander.
Beginselen en toepassing van het privaatrecht
Je hebt onder het recht internationaal en nationaal recht waaronder bij de laatste publiekrecht en
privaatrecht zijn onder te verdelen. Privaatrecht bestaat uit allerlei specifieke rechtsgebieden.
Bestaande uit persoons- en familierecht, vermogensrecht, ondernemingsrecht en burgerlijk recht,
ook internationaal privaatrecht.
Onder vermogensrecht valt alles wat onder geld valt. Het goederenrecht gaat over de verhouding
tussen persoon en goed. Verbintenissenrecht gaat over de verhouding tussen personen als het gaat
om geld. De basisbegrippen staan in het vermogensrecht.
Het huurrecht valt onder het vermogensrecht. Het huurrecht is op basis van een huurovereenkomst
waaruit verbintenissen ontstaan. Dus het valt ook onder het verbintenissen recht.
1. Contractvrijheid; een ieder is vrij om een overeenkomst al dan niet aan te gaan, te kiezen
met welke wederpartij zij of hij handelt en wat de inhoud van de overeenkomst is. De basis
ligt in de vrije keuze.
> Redelijkheid, goede zeden, openbare orde, billijkheid
2. Vormvrijheid; is gericht op de totstandkoming van de overeenkomst. Het uitgangspunt is dat
de overeenkomst geen speciale vorm heeft waarin handeling moet worden verricht.
> Kan ook mondeling worden vastgesteld.
3. Pacta sunt servanda: ‘overeenkomsten moeten worden nagekomen’ of ‘belofte maakt
schuld’.
Art. 6: 248 Lid 1 BW: een overeenkomst heeft niet alleen de door partijen overeengekomen
rechtsgevolgen, maar ook die welke, naar de aard van de overeenkomst, uit de wet, de gewoonte
of de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeien. Altijd goed vastleggen wat er nu eigenlijk is
afgesproken.
Privaatrecht: achtergrond verschil tussen dwingend en regelend recht
Dwingend recht; regels waarvan niet mag worden afgeweken. Termen als: moeten, zal, nietig, er kan
niet van worden afgeweken. Dat houdt dus in dat partijen in een overeenkomst niets anders kunnen
afspreken dan de wet zegt
> Arbeidsovereenkomst of overeenkomt tussen ondernemers en consumenten.
, Aanvullend recht; regels die gelden als niets anders is geregeld. Betreft bepalingen waarbij
afwijkingen tussen contractpartijen is toegestaan. Als contractspartijen niks overeen komen geldt de
wettelijke regeling.
> Meeste civielrechtelijke bepalingen.
Opbouw en kenmerken van het burgerlijk recht in het Burgerlijk Wetboek (BW)
Het privaatrecht vinden we in het Burgerlijk Wetboek en het BW bestaat uit 10 boeken.
Er is een zogenaamde gelaagde opbouw van het Burgerlijk Wetboek, wat betekent dat de basisregels
in het ene boek staan en specifieke dingen in een ander boek. De specifiekere dingen gaan voor de
algemene.
Kenmerken van verbintenissen
Verbintenis; een juridische relatie tussen minimaal twee partijen waarbij de ene partij verplicht is tot
een op geld waardeerbare prestatie (doen of nalaten) waar de andere partij recht op heeft.
In het verbintenissen vindt je voornamelijk bepalingen van aanvullend recht en bij huurrecht is dit
voornamelijk dwingend recht, dit omdat hier een sterkere en zwakkere partij is.
Kunnen ontstaan uit een overeenkomst, afspraak, wilsovereenstemming en aanbod en aanvaarding.
Daarnaast kunnen verbintenissen ook ontstaan uit de wet. Bij de wet is wil niet van belang. De wet
bepaalt dat jij tot deze verbintenis verplicht bent.
Kan ook door gewoonte en eenzijdige rechtshandeling.
Handelingsbekwaamheid en gevolgen voor het aangaan van een verbintenis / het
verrichten van een rechtshandeling
De bekwaamheid om onaantastbare rechtshandelingen te verrichten wordt handelingsbekwaamheid
genoemd. Minderjarigen en meerderjarigen die door de rechtbank onder curatele zijn gesteld, zijn
handelingsonbekwaam. Zij kunnen wel geldige rechtshandelingen verrichten, maar deze
rechtshandelingen kunnen door hun wettelijke vertegenwoordiger vernietigd worden.
Handelingsonbekwaamheid is ook een reden om een rechtshandeling te kunnen venietigen, dit is als
je minderjarig bent of onder curatele gesteld bent. Je mag niks zonder toestemming van zijn curator,
doet diegene dit wel kan het vernietigt worden.
Kenmerken van overeenkomsten
Er zijn een aantal overeenkomsten die zo belangrijk zijn dat er specifieke bepalingen voor geschreven
zijn en die staan geregistreerd in het boek met bijzondere overeenkomsten in het recht.
Als er een overeenkomst wordt afgesloten is dit juridisch bindend en moet deze overeenkomst
worden nagekomen. Uit deze overeenkomst vloeit voor beide partijen rechten en plichten -->
verbintenis.
