Samenvatting
Materieel strafrecht tussentoets samenvatting
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
In dit document vind je de samenvatting van de hoorcollege's van materieel strafrecht + werkgroepen voor de tussentoets van dit vak.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Materieel strafrecht tentamenstofWeek 1
- Formele delicten = delicten waarbij het handelen centraal staat
- Materiële delicten = delicten waarbij het gevolg van het handelen centraal staat
Bij het bepalen van strafbaarheid is terughoudendheid gepast: in het voordeel van de
burgers.
Straf is ultimum remedium = laatste redmiddel.
Voorwaarden van strafbaarheid:
1. Menselijke gedraging
2. Die valt binnen de grenzen van de delictsomschrijving
3. Die wederrechtelijk is
4. En die aan schuld van de verdachte is te wijten.
De eerste 3 punten zijn objectief, voor schuld is subjectiviteit nodig.
Art. 1 Sr, 16 GW: primaat ligt bij de wet legaliteitsbeginsel.
- Het legaliteitsbeginsel betekent dat er pas als er een verbod in de wet staat je op
vertoond gedrag kan worden aangesproken dit komt tot uiting in de voorwaarden
van strafbaarheid: de menselijke gedraging moet binnen de grenzen vallen van een
delictsomschrijving.
o Primair wordt hier de wet in formele zin bedoeld, maar legaliteitsbeginsel
reikt ook tot lagere wetgeving.
- Hier staat ook een bepaalde rechtsstaatgedachte achter: de staat mag macht
uitoefenen, maar begrenst.
Aan het legaliteitsbeginsel onderscheiden we 4 deelnormen:
1. Vereiste van geschreven strafbepaling (Lex Scripta)
Er moet een basis zijn in de wet
Burger moet het recht kennen + het recht moet toegankelijk zijn
2. Verbod van terugwerkende kracht
Uitzondering: als nieuwe bepaling juist gunstig is voor de individu = mildheidsgebod
(art. 1 lid 2 sr, 49 HGEU0
3. Bepaaldheidsgebod (Lex Cetra): er moet sprake zijn van toegankelijke en duidelijke
strafnormen
Dit wordt vooral ingevuld door het voorzienbaarheidsvereiste: is het voor een
individu voldoende voorzienbaar wat voor straf er boven je hoofd hangt als je een
bepaald delict pleegt? Dit vereist duidelijke en toegankelijke normen
o Volstrekt voorzienbaar is niet vereist, het gaat om voldoende voorzienbaar.
o Een behoorlijke mate van vaagheid in de norm is dan ook toegestaan, zie HR
Onbehoorlijk gedrag:
In dit arrest staat het legaliteitsbeginsel centraal, namelijk het sub
beginsel het Lex-Certa. Dit beginsel houdt in dat het voor burgers
duidelijk moet zijn welk handelen/nalaten kan leiden tot
strafrechtelijke aansprakelijkheid. Daarom moeten wetten duidelijk
verwoord zijn.
, Het legaliteitsbeginsel houdt dus in dat een gedraging alleen strafbaar
is als er een duidelijke delictsomschrijving is. Soms is het echter
onvermijdelijk dat er zich soms vage normen voordoen open
formulering is mogelijk, waardoor meerdere interpretaties mogelijk
zijn. Anders worden delictsomschrijvingen te concreet.
I.c. oordeelt de HR dat er geen sprake is van schending van het
legaliteitsbeginsel.
HR Krulsla: op moment dat je alles in de wet zou zetten, zou
dat de wet minder overzichtelijk en dus minder toegankelijk
maken.
4. Begrensde interpretatievrijheid van de rechter
o De interpretatie van rechter is soms nodig bij nieuwe of vage normen.
Analoge interpretatie: 2 objecten die gelijk/vergelijkbaar zijn, waarvan
1 onder een strafbaarheidsbepaling valt en de andere, omdat het
vergelijkbaar is, ook onder deze strafbepaling valt.
Dit mag in beginsel niet, maar mag worden toegepast indien
dit in het voordeel is van de verdachte.
Extensieve interpretatie: ruim interpreteren.
Wederrechtelijkheidsbeginsel
- Wederrechtelijkheid is een voorwaarde voor strafbaarheid: een menselijke gedraging
die valt binnen de grenzen van een delictsomschrijving is niet per definitie
wederrechtelijk, maar er bestaat wel een vermoeden van wederrechtelijkheid
= formele wederrechtelijkheid.
o Wederrechtelijkheid als vermoeden wil zeggen dat het een element is als
het niet in de DO staat, wordt verondersteld dat daaraan is voldaan, als aan
de DO is voldaan.
Een DO is vervuld waardoor we ervan uitgaan dat de gedraging ook
daadwerkelijk wederrechtelijk is.
o Omdat het om een vermoeden gaat, is het weerlegbaar:
1. O.g.v. de wet: wettelijke rechtvaardigingsgronden.
Bij geslaagd beroep wordt wederrechtelijkheid weggenomen
2. Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid:
HR Veearts: als je handelt in strijd met een wettelijk voorschrift, maar
met de wetenschap dat dit een beter resultaat voor de maatschappij
zou opleveren dan ontbreekt de wederrechtelijkheid.
3. O.g.v. delictsinterpretatie: per geval interpretatie van feiten.
- Het wederrechtelijkheidsvereiste beperkt strafbaar gedrag tot gedrag dat in strijd is
met objectieve recht (= geheel van rechtsregels en -normen voortvloeiende uit
wetgeving, rechtspraak en gewoonte).
Soms is het wenselijk om wederrechtelijkheid als bestanddeel op te nemen
De DO wordt zo nog verder afgebakend
- Eng wederrechtelijkheidsbegrip: je kijkt naar de ratio achter de wederrechtelijkheid
bij de onderhavige bepaling
- Ruim wederrechtelijkheidsbegrip: gaat minder over ratio, je kan het op andere
dingen baseren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Maja114. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen