Week 1
Hoorcollege 1
Het geheel aan rechtsregels:
1. Nationaal recht
a. Territorium <…> Soevereiniteit
b. Verschilt per land
2. Internationaal recht
a. Volkeren recht
b. Verdragen
i. Bilateraal
ii. Multilateraal
c. Verdragen die ingrijpen in de soevereiniteit > EVRM
d. Verdragen van internationale organisaties
i. Europese Unie > Supranationale organisatie
ii. Verenigde Naties > Intergouvernementele organisatie
Verdeling van nationaal & internationaal recht:
1. Privaatrechtelijke regels
a. Rechtsverhouding van burger tot burger ofwel eigenbelang tot eigenbelang
2. Publiekrechtelijke regels
a. Rechtsverhouding van burger tot overheid ofwel eigenbelang tot algemeen belang
b. Rechtsverhouding overheid tot overheid ofwel algemeen belang tot algemeen
belang
Publiekrecht > exclusief recht van overheid
Privaatrecht > geen exclusief recht van overheid
Privaatrecht:
1. Regels m.b.t. het personen & familierecht
2. Erfrecht
3. Regels m.b.t het vermogensrecht
Vermogensrecht:
1. Goederenrecht: Persoon tot goed
2. Handelsrecht: Handel en verkeer
3. Verbintenissenrecht: Persoon tot persoon
Publiekrecht:
1. Staatsrecht > Organisatie van de gehele overheid
2. Strafrecht > Betreft de strafbaarstelling van bepaalde feiten en de straffen
3. Administratief recht of bestuursrecht > burgers tot overheid
Het positief recht
1. Rechtsbronnen
a. Wetten
i. Geschreven regels
ii. Afkomstig van nationaal overheidsorgaan
b. Rechtspraak
c. Gewoonte
d. Verdragen
,Bevoegdheid komt voort uit de Grondwet
1. Formele wetgever > Regering & Staten Generaal
2. Lagere wetgevers
a. Centraal niveau
i. De regering > AMVB
ii. 1 of meer ministers > ministeriële regeling
b. Decentraal niveau (Verordeningen)
i. Provincies
ii. Gemeentes
iii. Bedrijfschappen & Waterschappen
iv. Openbare lichamen
Rechtspraak / Jurisprudentie > Uitleg en aanvulling van rechtsregels
Gewoonterecht:
1. Regels zijn niet afkomstig van overheid
2. Bestendige gedragslijn
3. Besef dat gebruik rechtens moet worden gevolgd
Verdragen:
1. Volkerenrecht
2. Besluiten van internationale organisaties
a. Supranationale organisaties > EU
b. Intergouvernementele organisaties > VN
Rangorde in regelgeving (volgens grondwetten weten apen maar precies genoeg)
1. Verdragen
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin
4. AMVB
5. Ministeriële regelingen
6. Provinciale verordeningen en verordeningen van andere wetgevende openbare lichamen
7. Gemeentelijke verordeningen en verordeningen van waterschap
Trias politica
1. Wetgevende macht > formuleren algemene regels
a. Parlement
b. Centraal niveau: De Staten-Generaal
i. 1e kamer
ii. 2e kamer
c. Provincies: Provinciale staten
d. Gemeenten: Gemeente raad
2. Uitvoerende macht > Toepassen algemene regels
a. Bestuursorgaan
b. Centraal niveau: Regering
i. Koning & ministers
c. Provincies: Gedeputeerde Staten
d. Gemeenten: College van B&W
3. Rechtsprekende macht > Rechtspreken
a. Onafhankelijke rechters
Rechtscolleges piramide
1. 1 Hoge Raad in Den Haag
2. 4 Gerechtshoven in 4 verschillende resorts
3. 11 Rechtbanken in 11 verschillende arrondissementen
Bij welk rechtscollege moet een proces worden gevoerd?
Vraag naar de competentie:
1. Absolute competentie: Welk type rechtscollege moet de zaak in eerste aanleg behandelen?
a. Zie rechtscolleges piramide
2. Relatieve competentie: Welk arrondissement of resort is bevoegd de zaak in aanleg te
behandelen?
a. Zie geografische kaart van rechtspraak
De absolute competentie
De (arrondissement) rechtbank
1. De sector Kanton > 1 rechter, uitspraken heten vonnis (bij dagvaardingsprocedure) en
beschikking (bij een verzoekschriftprocedure)
a. Strafzaken
i. Meeste overtredingen
b. Bestuursrechtelijke zaken
i. Verkeersovertredingen
c. Civiele zaken
i. Vorderingen tot 25000
ii. Huur
iii. Huurkoop
iv. Consumptief krediet
v. CAO
vi. Arbeidsovereenkomsten
2. De Rechtbank > 1 rechter / meervoudige kamer
a. Strafzaken
i. Misdrijven
b. Bestuursrechtelijke zaken
i. AwB-besluiten
c. Civiele zaken
i. Vorderingen boven 25000
ii. De rest
Gerechtshof en Hoge Raad
1. Gerechtshof > Behandelt zaken in hoger beroep (appel) van rechtbank of kanton
a. Heeft een schorsende werking
b. Termijn binnen 3 maand
c. Alleen boven 1750 euro
d. 3 rechters > Raadsheren
e. Uitspraken
, i. Arrest > bij dagvaardingsprocedure
ii. Beschikking > bij verzoekschrift procedure
2. Hoge Raad
a. In cassatie > geen inhoudelijke bespreking maar ‘’zijn de rechtsregels goed
toegepast?’’
b. 5 rechters
c. Uitspraak:
i. Arrest > dient als maatstaf voor de lagere rechters
De relatieve competentie
1. Bestuurszaken
a. Centrale overheid > woonplaats belanghebbende
b. Lagere overheid > rechtsgebied waar bestuursorgaan haar zetel heeft
2. Burgerlijke zaken
a. Woonplaats van gedaagde
b. Soms is andere rechtbank mede bevoegd: Eiser mag dan kiezen
i. Arbeidszaken
ii. Tussen bedrijf en particulier
iii. Onrechtmatige daad
iv. Geschil om onroerende zaak
v. Ondernemingsrechtelijke geschillen
vi. Geschil over nalatenschap
3. Strafzaken
a. Rechtsgebied waar het strafbare feit zich heeft voorgedaan
Positief recht
1. Regels vanuit doelmatigheid > verkeer moet rechts houden
2. Regels met een morele inslag > normstelling
3. Regels die rechten & plichten bevatten > vrijheid van meningsuiting, huur en verhuur, afgifte
van een bouwvergunning
2 vragen stellen:
1. Aan wie komt die bevoegdheid toe?
a. Rechtspersonen
i. Privaatrechtelijke > NV BV etc.
ii. Publiekrechtelijke > Staat, provincies etc.
iii. Kerkgenootschappen
b. Natuurlijke personen
2. Hoe komen deze rechten tot stand?
a. Blote rechtsfeiten
i. Geboorte
ii. Dood
iii. Tijdsverloop
b. Handelingen van personen
i. Rechtshandelingen > de wil & verklaring of gedraging, plaatsnemen in taxi
etc.
1. Meerzijdig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessaprinsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.