Alle hoofdstukken voor het tentamen zijn samengevat. Het is volledig en compleet. Ook staan er nog aantekening van de les bij. Hoofdstuk 4 is niet samengevat, maar die is niet nodig voor het tentamen. Ik heb een 7.8 met de samenvatting behaald ;)
1.1 Inleiding
We zijn dagelijks betrokken bij het strafrecht. Kijk maar in de media of gewoon een serie
voor entertainment; alles gaat over criminaliteit en het strafrecht. Wat is strafrecht en hoe is
het in NL geregeld?
1.2 Strafrecht: begripsvorming
- Materieel strafrecht wat is een strafbaar feit en welke straffen hangen eraan vast.
- Formeel strafrecht de voorschriften voor de strafrechtelijke procedure;
strafprocesrecht.
Het materiële strafrecht regelt dus welk gedrag strafbaar is in NL, terwijl het formele
strafrecht regelt hoe de strafprocedure in NL wordt gevoerd.
De belangrijkste bronnen zijn het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van
Strafvordering. Deze twee grote wetten noemen we ook wel het algemene straf- en
strafprocesrecht of ‘commuun strafrecht’.
- Bijzonder strafrecht strafrechtelijke bepalingen die over heel specifieke
onderwerpen gaan. Opgenomen in andere wetten bv. de Opiumwet, Wet wapens en
munitie, Weg en Verkeerswet 1994.
In deze wetten vind je voornamelijk materieel recht.
Het strafrecht bestaat uit formele en materiële bepaling. Deze bepalingen zijn opgenomen in
het commune en bijzonder strafrecht.
1.3 Doel van het Nederlandse strafrecht: handhaving
door middel van leedtoevoeging
Het doel van het strafrecht is kort gezegd het door middel van sancties handhaven van
normen die uit strafrechtelijke bepalingen voortvloeien.
Het strafrecht is niet normstellend, maar sanctioneert enkel het gedrag dat in strijd is met
bepaalde rechtsnormen. Het strafrecht wijst op gedrag dat strafbaar is.
Soorten normen in onze maatschappij:
- Gedragsnormen je zult niet stelen, je zult niet voordringen in een rij. De een is
dwingender dan de andere gedragsnorm.
- Rechtsnorm een gedragsnorm die opgeschreven is.
Een strafbaar feit is de opgeschreven negatieve reactie (met inbegrip van de mogelijke
gevolgen) van de schending van een rechtsnorm.
Strafrecht betreft het opzettelijk leed toebrengen aan een ander door middel van straf,
indien deze persoon zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit.
Er bestaan verschillende theorieën over het rechtvaardigen (legitimering) van het toevoegen
van leed aan anderen:
- De vergeldingstheorie ‘oog om oog’, de regering mag wraak nemen voor het
slachtoffer door het opleggen van een straf aan de dader. Dit is een absolute
strafrechtstheorie; de straf vindt zijn grondslag in het misdrijf.
, - De preventietheorie ‘voorkomen dat anderen het ook doen’, door anderen te
straffen voor het strafbare feit, begaan anderen niet dezelfde fout. Dit is een
relatieve strafrechtstheorie en houdt in dat de straf een bepaald doel heeft i.p.v.
alleen vergelding. Deze theorie wordt onderverdeeld in twee andere theorieën.
1. Generale preventie: wanneer een misdadiger wordt gestraft en andere mensen
zien dit, schrikt dat ze af.
2. Speciale preventie: straffen weerhoudt de persoon ervan om dezelfde fout nog
een keer te maken.
Strafrechtstheorieën
Vergeldingstheorie Preventietheorie
Generale preventie
Speciale preventie
Het strafrecht werkt bij speciale preventie op drie manieren:
1. Afschrikking voor de dader,
2. Verbetering in het gedrag van de dader,
3. De samenleving gaat erop vooruit nu de dader tijdelijk uit de samenleving is
verwijdert.
Het nemen van wraak was een van de uitgangspunten van het strafrecht. Die gedachte is
afgezwakt en het gaat nu voornamelijk over het voorkomen van ongecontroleerde wraak.
Door te weten dat mensen bestraft zullen worden na een proces, willen de regering ervoor
zorgen dat mensen niet voor eigen rechter gaan spelen.
Ultimum remedium-gedachte Het strafrecht bestaat vanuit de gedachte dat het pas
moeten worden toegepast als er geen redelijke alternatieve oplossingen kunnen worden
toegepast.
Wanneer een probleem door middel van een ander rechtsgebied (civiel recht) kan worden
opgelost, moet dat eerst worden toegepast.
1.4 Het legaliteitsbeginsel
Legaliteitsbeginsel burgers kunnen slechts in overeenstemming met neergeschreven
(gecodificeerde) wetten worden gestraft. Art. 1 Sr of Sv
Het legaliteitsbeginsel heeft vijf andere nadere betekenissen;
1. Geen strafbaar feit zonder wet; alleen gedragingen opgenomen in de wet zijn
strafbaar.
2. Geen straf zonder wet; alleen straffen op te leggen die de wet aan het strafbare feit
verbindt.
,3. Geen terugwerkende kracht; bij latere opname in de wet, kun je niet iemand
vervolgen die dit jaren geleden heeft gedaan toen het geen strafbaar feit was.
4. Geen analogische redeneringen; alleen gedragingen die letterlijk in de wet zijn
opgenomen zijn strafbaar (niet creatief denken om het ergens onder te kunnen
brengen).
5. Wetten moeten duidelijk genoeg zijn (lex certa); een wet moet duidelijk omschreven
zijn.
, H2. Materieel strafrecht: de structuur van het strafbare
feit.
2.1 Inleiding
Dit hoofdstuk gaat over de voorwaarden van een strafbaar feit.
2.2 Vier voorwaarden voor strafbaarheid
Er moet sprake zijn van:
1. Menselijke gedraging; fysieke handeling door menselijk individu.
2. Delictsomschrijving; wijst het strafbare gedrag aan.
3. Wederrechtelijkheid; het gedrag is in strijd met het objectieve recht. (de daad moet
niet alleen in strijd zijn met de letter van de wet, maar ook met het recht) (VEEARTS-
ARREST is van belang)
4. Schuld; er is geen schulduitsluitingsgrond.
Strafbaarheid
4. De gedraging moet aan de
2. Gedraging die valt oner 3. Gedraging moet
1. Menselijke gedraging. schuld van de dader te wijten
een delictsomschrijving. wederrechtelijk zijn.
zijn.
De persoon van de dader
Een fysieke handeling door De fysieke handeling moet in Het gedrag moet in strijd zijn
moet een verwijt kunnen
natuurlijke persoon of de Nederlandse wet strafbaar met het objectieve recht, er is
worden gemaakt, geen
rechtspersoon. zijn. geen rechtvaardiging.
uitsluitingsgrond aanwezig.
2.3 Bestanddelen en elementen
Voor strafbaarheid moet aan vier voorwaarden worden voldaan. Deze staan niet altijd in de
delictsomschrijving. Dit heeft te maken met bestanddelen en elementen.
Bestanddelen voorwaarden voor de strafbaarheid die in de wettelijke delictsomschrijving
te vinden zijn.
Elementen voorwaarden voor de strafbaarheid die niet letterlijk zijn opgenomen in de
delictsomschrijving. Dit zijn er in het Nederlandse strafrecht 2;
1. Wederrechtelijkheid;
2. Schuld.
Zijn deze 2 opgenomen in de delictsomschrijving, dan zijn het bestanddelen geworden.
Het grote belang van het onderscheid tussen bestanddelen en elementen zitten hem in het
bewijsrecht. Een element is GEEN voorwaarden voor een strafbaar feit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellevdbeuken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
