INLEIDING RECHT VOOR DE
ONDERNEMER
Eindcijfer: 9
College-aantekeningen en kennisclips
Merle van Roest
Tweedejaarsstudent HBO-rechten
,Week 1, les 1 – kennisclips handelsnaam
Wat is een onderneming? Voorbeeld definitie art. 2 Handelsregisterbesluit.
Cumulatieve vereisten (aan alle moet zijn voldaan):
1. Zelfstandigheid = als een onderneming wordt gedreven in een bepaalde rechtsvorm
(vb. VOF, NV, BV, maatschap etc.). Dit kan een rechtspersoon zijn maar ook
bijvoorbeeld een persoonlijk vennootschap;
2. Er moet sprake zijn van inbreng van arbeid of middelen;
3. Er moet sprake zijn van een winstoogmerk hiervan is sprake als een voordeel
wordt behaald, als er een kostenbesparing wordt gerealiseerd;
4. Er moet sprake zijn van extern optreden = je moet wel iets doen;
5. Dit moet allemaal in voldoende mate aanwezig zijn als je heel incidenteel wat
misschien niet privé is, dan is dat niet gelijk een onderneming. Doe je vaak dingen die
niet privé zijn of iets heel groots, dan kan er sprake zijn van een onderneming.
- Voorbeeld: je organiseert groot popconcert, dan kan er al voldoende mate van
werkzaamheden zijn om een onderneming te zijn.
- Voorbeeld: je kan als natuurlijk persoon hightea’s organiseren, maar als je dit
wekelijks doet dan zou het een onderneming kunnen zijn.
Stichtingen hebben meestal een ideëel doel, ze hebben niet de bedoeling om winst te
behalen, vb. Hartstichting.
Als je al kosten bespaart met je onderneming, dan voldoe je al aan het criterium
winstoogmerk.
Hoe begin je een onderneming?
Naam bedenken
Ergens registreren dat je bestaat
Jas kiezen (rechtsvorm kiezen)
Interne zaken regelen (vb. personeel inhuren, bedrijfsruimte huren, intellectueel
eigendom)
Externe zaken regelen (met wie ga je handelen, binnen NL of ook internationaal?
Algemene voorwaarden?
Handelsnaam
Waarom een handelsnaam bedenken? Het heeft een groot commercieel belang dat mensen
je herkennen aan je handelsnaam. De handelsnaam ontstaat doordat het gebruikt wordt.
Een handelsnaamrecht (= het recht op het voeren van een handelsnaam) is een intellectueel
eigendomsrecht = recht op een bepaald idee dat tot uiting is gebracht/recht op
voortbrengselen van de menselijke geest Het is niet tastbaar.
vb. een handelsnaam
Verschil met gewone eigendomsrechten is dat je het intellectueel eigendomsrecht niet vast
kan pakken. Gewone eigendomsrechten art. 5:1 BW.
Handelsnaam – art. 1 Handelsnaamwet
De wet is niet van toepassing op andere dingen dan namen, zoals bijvoorbeeld logo’s.
het gaat om welke naam je feitelijk gebruikt.
Je mag iedere handelsnaam kiezen, behalve als er sprake is van een verbodsbepaling.
Art. 3 Hnw
o Vb. ik heet bijv. Stoeten van de achternaam en noem mijn eigen
advocatenkantoor Jansen. Dit mag niet.
o Je mag ook geen eigen naam gebruiken als een al bestaand bedrijf bijna
dezelfde naam voert, dan ontstaat er wellicht verwarring.
, o vb. ik neem het advocatenkantoor Jansen over, dan mag ik die naam wel
gebruiken omdat het de naam in eerste instantie niet in strijd met de Hnw
heeft gekozen.
Art. 4 Hnw: je mag geen andere rechtsvorm achter je naam zetten dan je voert
o vb. lid 1: ik zet VOF achter mijn kantoor, dan moeten we ook daadwerkelijk
ingeschreven staan en ons bedrijf voeren als een VOF.
o Lid 2: als je bepaalde aanduidingen gebruikt zoals ‘fonds’ of ‘maatschappij’
terwijl je het niet bent. ‘Fonds’ duidt op stichting en als je dat niet bent, dan
mag je het woordje ook niet gebruiken.
o Lid 3: je neemt in je eentje een bedrijf over wat een VOF was, dan mag je het
blijven gebruiken.
Art. 5 Hnw: je mag geen handelsnaam voeren die verwarring kan veroorzaken bij het
publiek doordat het op elkaar lijkt. Twee criteria: (1) aard van de onderneming en (2)
de plaats.
o vb. ik begin in Enschede een fietsenhandel met de naam ‘de grote fiets’, er zit
al een bedrijf in Enschede dat ‘de kleine fiets’ heet, dan zou je het verwarrend
kunnen vinden. Als ik het begin in Enschede en in Amsterdam zit de ander,
dan is die verwarring al heel veel minder.
Art. 5a Hnw: je gebruikt een handelsnaam dat in strijd is met een merk van een
ander.
o vb. ik begin een crème dat Nivea heet, het grote merk Nivea zelf weet niet wat
ik allemaal in mijn crème stop
Art. 5b Hnw (restcategorie): je begint een soort bedrijf en dat wijkt af, misleiding!
o vb. je begint een advocatenkantoor maar er werken helemaal geen
advocaten.
Wat als je in strijd handelt met de artikelen uit de Hnw?
- Art. 6:162 BW: onrechtmatige daad, inbreuk op iemands (handelsnaam)recht
- Art. 6 Hnw: je kan als benadeelde de kantonrechter vragen te veroordelen dat de ander
stopt met het voeren van de handelsnaam maar ook dat de rechter bepaalt wat voor
wijzigingen moeten worden aangebracht waardoor het niet meer onrechtmatig is.
rechter heeft bevoegdheid handelsnaam zodanig te wijzigen zodat het op een
goede manier wel een goede handelsnaam wordt.
- Art. 7 Hnw: geldboete 2e categorie, het wordt gezien als een overtreding. Punitieve sanctie.
Wat is een merk?
Benelux-verdrag voor de intellectuele eigendom (BVIE)
= een merk is een teken om waren of diensten van een onderneming te onderscheiden (art.
2.1 BVIE). Geldt voor België, Nederland en Luxemburg.
het teken moet onderscheidend vermogen hebben (je onderscheidt het ene product van
het andere product, vb. crème van Nivea en crème van Dove)
Artikel 2.1 BVIE
1. Als individuele merken worden beschouwd de benamingen, tekeningen, afdrukken,
stempels, letters, cijfers, vormen van waren of van verpakking en alle andere voor grafische
voorstelling vatbare tekens, die dienen om de waren of diensten van een onderneming te
onderscheiden. Vb. de wc-eend-fles, 8x4 deo, logo’s etc.
Handelsnaam vs. merk
Handelsnaam
- De handelsnaam onderscheidt de onderneming van de andere onderneming. vb. het
advocatenkantoor van het andere advocatenkantoor.
- De handelsnaam ontstaat door het te gebruiken in het rechtsverkeer.
Merk
