Dit zijn alle colleges van dit vak. Hierbij is een register gemaakt. Zo is alles makkelijk op te zoeken tijdens het openboektenamen, het register is ook te koop
Participatie in de jeugdzorg
College 1
Hans Grietens
Uithuisplaatsing en participatie
Doelen
• Participatie in de samenleving van kwetsbare personen en (gezins)systemen, inclusief in de
hulp en zorg. Hier focust Grietens zich vooral op.
• Beleid (macro-niveau), organisatie en implementatie (micro-niveau).
• Kennismaking met prototypische voorbeelden en contexten van participatie, zodat je een
beeld krijgt.
• Kritische reflectie op beleid, organisatie en implementatie (en indien mogelijk terugkoppeling
naar stage).
Participatie: een algemene omschrijving
o ‘the act of participating’ (deelnemen aan)
o ‘the state of being related to a larger whole’ (deel uitmaken van een groter geheel)
(Merriam-Webster)
Deze dingen kom je steeds tegen. Enerzijds mensen tot actie aanmoedigen, een actieve bijdrage
leveren en ergens in een groter geheel (school, tehuis bijv.) deel uit maken. Dus het omgekeerde van
sociale uitsluiting.
In de stukken die door Grietens zijn voorgeschreven zijn nog meer definities gegeven. Hij beschrijft
meer het micro-niveau.
Participatie in de jeugdzorg
Uitspraken van kinderen in de jeugdzorg:
“Soms denk ik ook wel, waar hebben jullie het allemaal over, mag ik er ook wat van weten?” (Wubs,
2012)
Dit kind heeft het gevoel dat hij/zij er niet bij hoort. Het kind voelt zich geen deel van het geheel.
“I know that I had emphasized rights myself, but rights are not everything. You have to be careful.
What does it help to know about your rights if nobody cares about you and you feel lonely, sad and
excluded from everywhere.” (Aldgate, 2009)
Er zijn wel kinderrrechten, iedereen doet daar druk over. Maar in de praktijk voel ik me alleen en ik
word uitgesloten.
Wat bedoelen we wanneer we het hebben over participatie (in de jeugdzorg)?
Er worden heel veel beslissingen bij genomen. Organisatie die zegt in welk pleeggezin we een bepaald
kind gaan plaatsen bijv. Het gaat ook over macht. Uithuisplaatsing is een enorm gebeuren voor een
kind en ouders. Instanties gaan zich dan vervolgens bemoeien met jouw kind en gaan eigenlijk
letterlijk de macht overnemen. Heel veel mensen in de jeugdzorg hebben het idee dat alles boven
hun hoofd gebeurd. Ik heb nooit iets te zeggen gehad en ik voel me machteloos.
‘Het proces van het delen van beslissingen die van invloed zijn op iemand leven en op de
gemeenschap waarin iemand leeft.’ (Hart)
‘Een herverdeling van de macht in de maatschappij, een openlijk bevragen van macht gebaseerd op
door volwassenen gecreëerde condities. Dit maakt het niet alleen mogelijk om een nieuwe cultuur
1
, van kinderen te heroverwegen in onze samenleving, maar het vereist ook het slopen en herbouwen
van een nieuwe volwassenencultuur.’ (Cussianovich)
2 definities van participatie in de jeugdzorg.
Er zijn definities die het hele proces heel neutraal definiëren (1e), maar er zijn ook definities die
krachtiger, politieker zijn (2e).Er zijn definities die het hele proces heel neutraal definiëren (1e), maar
er zijn ook definities die krachtiger, politieker zijn (2e).
De eerste is heel exact en neutraal. Maar je hebt ook definities die een politieke dimensie hebben
(tweede). Het gaat dan wel over het mee beslissen maar het gaat ook over het machtselement dat
een rol speelt in de jeugdzorg. Participatie is niet belangeloos. De macht-structuren moeten
herverdeeld worden. Alle literatuur over participatie in de jeugdzorg zijn of exact of met een politieke
achtergrond.
Waarom is participatie in de jeugdzorg belangrijk
Waarom is participatie belangrijk voor uithuisgeplaatste kinderen en hun ouders?
Waarom aan participatie doen bij die groep die eigenlijk hun kansen op participatie hebben
verspeeld? Waarom geven we hen die macht terug?
- Het is een recht van kinderen (het ligt ook vast in het VN-verdrag, kinderrechtenverdrag)
- Het is goed voor de ontwikkeling van kinderen (kinderen in gewone opvoedingssituaties
hebben doorgaans wel enige participatie. Dit betekent niet dat ze allermacht moeten
hebben, maar moet gedoseerd zijn. Dit is veel beter dan wanneer een kind zich machteloos
voelt)
- Het normaliseert het leven van kinderen
- Het vermindert het risico op stigmatisering
- Het maakt herstel van trauma mogelijk (door mee te mogen beslissen, hierdoor meer
controle. Bij veel kinderen die uit huis geplaatst zijn, is er geweld vooraf gegaan. Heel wat
problemen. En heel wat trauma's. Kenmerk van trauma is controle-verlies. Het leven is heel
onvoorspelbaar geworden, het geweld was er altijd ineens, je hebt er geen grip op. Door ze te
laten participeren wordt het beter voorspelbaar. Bijv. wanneer mag ik naar dat pleeggezin?
Het kind weet dan waar het aan toe is. Zo meer controle)
- Het draagt bij aan de kwaliteit van de zorg (betere uitkomsten/resultaten, interventies met
een sterke participatiecomponent leiden doorgaans tot betere resultaten dan interventies
waarbij dit minder is).
- Het sluit aan bij de grondmotieven van zorg
Je wordt niet zomaar uit huis geplaatst. Mensen laten participeren (beslissingen laten nemen) zorgt
voor normalisering.
Grondmotieven van zorg (Kolen, 2005)
Nederlandse filosofen die zich teruggetrokken hebben om na te denken over de vraag ‘wat is zorg?’
en ‘wat is jeugdzorg’. Wat gebeurt daar, wat zijn de motieven en de processen. Het waren filosofen.
Er zat geen enkele professional bij.
Ze vroegen zich af; wat zijn nou eigenlijk de motieven van onze zorg?
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper monicab. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
