Samenvattingen OPB
Van der Putten
1. Vlaskamp & Verkerk - Zorg als proces- over zorg- praktijken en zorgvocabulaires
Samenvatting
Het algemeen geldende perspectief in de huidige zorgverlening richt zich vooral op het omzetten van
afhankelijkheid in onafhankelijkheid. Dit heeft aanzienlijke consequenties, met name voor specifieke
categorieën in de zorg, zoals mensen met ernstige meervoudige beperkingen (EMB). Dit artikel biedt een
analyse van de invloed van het huidige zorgperspectief. Hieruit volgt de noodzaak voor het ontwikkelen van
een alternatief perspectief. Daarbij staat de gedachte centraal dat kwaliteit van zorg uiteindelijk a fhangt van
samenwerking en interdependentie. Vanuit dit relationele perspectief wordt de zorg voor mensen met een
EMB vervolgens op een viertal dimensies concreet beschreven en van commentaar voorzien.
Inleiding
Zorg is een stelsel van zorgarrangementen maar verwijst ook naar een bepaalde wijze van omgang tussen
mensen. Zorg wordt verleend door een uiteenlopende groep personen zoals ouders, buren, vrienden,
professionals en beleidsmakers. Er zijn altijd bepaalde opvattingen die sturend zijn in de verlening van
zorg, impliciet en expliciet. Het centraal staan van het individu, cliëntgerichtheid, zorg op maat en
vraaggerichte zorg zijn voorbeelden van termen die tot uitdrukking willen brengen wat 'goede zorg’ zou
moeten zijn. Echter, deze termen blijken niet altijd hetzelfde te beogen en schuilen er verschillende
opvattingen over ‘goede zorg’ achter. Wat zorg tot goede zorg maakt, is afhankelijk van het perspectief
op zorg dat men wil innemen. Bij dat perspectief past een bepaald taalgebruik: het vocabulaire van zorg
dat wordt gehanteerd. Beleidsmaker en zorgverleners verschillen in de vertaalslag. Het is van belang dat
het feitelijk gehanteerde perspectief over goede zorg wordt geëxpliciteerd. Dit perspectief kan soms
afwijken van het algemeen geldende perspectief. Ook kan het feitelijk perspectief niet passend blijken
voor specifieke categorieën personen. In dit artikel wordt eerst het algemene heersende zorgperspectief
geschetst, vervolgens wordt dit toegespitst op de doelgroep verstandelijk gehandicapten en daarna op
meervoudig beperkte mensen. Uit de analyse zal blijven dat een alternatief perspectief van zorg zal
moeten worden ontwikkeld, wil het recht doen aan de ervaringen van zorg voor mensen met EMB. Aan
het eind van dit artikel wordt hiervoor een concreet voorstel gedaan.
Vocabulaires over zorg
Midden jaren zeventig kregen patiënten rechten toegekend. Dit was een ontwikkeling in met name de
curatieve zorg (richt zich op genezing en behandeling van acute en chronische lichamelijke
aandoeningen). Zorg moest niet alleen aansluiten bij de behoefte van de patiënt maar de patiënt diende
het laatste woord te hebben. Het zelfbeschikkingsrecht is een grondlegger voor de uiteindelijk gevormde
wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) in 1995 waarin de rechten van de patiënt
zijn vastgelegd. Het zelfbeschikkingsrecht speelt een grote rol daar waar het gaat om de eis van
geïnformeerde toestemming, het recht om een behandeling te weigeren en kwesties rond privacy. In de
WGBO werd ook het recht op zorg benadrukt zodat werd voorkomen dat de zorgvrager afhankelijk zou
worden en dankbaarheid zou moeten tonen voor de bewezen diensten van ‘gezonde medemensen’. Het
recht op zorg legt daarentegen een inspanningsverplichting op aan de samenleving om die zorg te
verlenen die ervoor zorgt dat alle burgers zo goed mogelijk kunnen functioneren in de samenleving.
Het juridisch perspectief: met het onderstrepen van gelijkwaardigheid van ieder mens wordt de ziekte uit
zijn of haar hulpbehoevende rol geëmancipeerd. Later in dit artikel zal echter blijken dat dit perspectief
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper monicab. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
