Kinder- en jeugd psychiatrie
Verhulst, Verheij en Danckaerts
Samenvatting H2: Principes van kinder- en jeugdpsychiatrie
INLEIDING
Kinder- en jeugd psychiatrie
Het medisch specialisme dat zich richt op het diagnosticeren en behandelen van kinderen en
jeugdigen met psychiatrische stoornissen.
Psychopathologie
Het wetenschappelijk fundament van de psychiatrie wordt gevormd door het domein van de
psychopathologie. Psychopathologie wordt gezien als de wetenschap/studie van het
geestelijk of psychisch lijden.
Wat is het verschil tussen psychopathologie en psychiatrie?
Psychopathologie: houdt zich bezig met de theoretische en empirische kennis van
psychische stoornissen en processen die tot stoornissen leiden. En de
psychopathologie maakt deze algemeen geldende wetenschappelijke kennis
toetsbaar. Bevat een objectieve, afstandelijke-rationele benadering (Erklarend).
Psychiatrie: richt zich op de toepassing van deze kennis op een individu. De
onderzoeker kijkt hierbij met een empathische en een systematische rationeel
verklarende blik (Verstehend).
Ontwikkelingspsychopathologie
Geheel aan opvattingen, methode en vraagstellingen om een beter begrip te krijgen van
afwijkend gedrag in het licht van de ontwikkelingstaken, -stadia en –processen die de
menselijke groei kenmerken. Zoals kennis van lichamelijke, cognitieve, emotionele en sociale
ontwikkeling.
Wat zijn de verschillen tussen psychiatrie voor kinderen en voor volwassenen?
- Kinderen melden zichzelf niet aan. Dit wordt gedaan door familieleden, leerkrachten
enzovoort.
- Kinderen zijn afhankelijk van hun gezin en het functioneren van het kind staat in
verband met de gezinssituatie.
- Bij het beoordelen van de problematiek speelt de ontwikkeling (bereiken van
ontwikkelingsmijlpalen) een grote rol.
- Informatie van derden wordt gebruikt.
- De interventie technieken en organisatie van zorg verschillen van die van
volwassenen. Kinderen zijn zich minder bewust van eventuele problemen dus zullen in
het begin vaak minder gemotiveerd zijn.
- De omgeving wordt bij de behandeling van het kind meer betrokken.
DEFINITIE VAN KINDER- EN JEUGDPSYCHIATRISCHE STOORNIS
Psychiatrische stoornis
,Een stoornis met psychische symptomen en/of in stand komen van psychische oorzaken.
Deze symptomen gaan gepaard met lijden en/of sociaal disfunctioneren. Het is niet eenvoudig
om een psychiatrische stoornis te definiëren. Het begrip psychiatrische stoornis is als het ware
een moving target dat samenhangt met wat op een bepaald moment en binnen een bepaalde
context onder gezond/ziek of normaal/abnormaal wordt beschouwd.
Harmful dysfunction (Wakefield,1992)
Wakefield spreekt over een psychiatrische stoornis als een ‘Harmful dysfunction’.
Harmful wordt gezien als een waardeoordeel dat gebaseerd is op sociale normen.
Bijvoorbeeld druk en ongeconcentreerd en dus storend gedrag van een kind in de klas.
Dysfunction wordt gezien als een wetenschappelijke term die verwijst naar het falen
van een psychisch mechanisme om de natuurlijke functie uit te oefenen waarvoor het
door de evolutie ontworpen was.
Wat zijn de drie elementen om Kinder- en jeugdpsychiatrie te omschrijven?
- Wat wordt er onder psychiatrisch/psychisch verstaan?
- Wat wordt er onder stoornis, gevalsdefinitie of morbiditeitscriterium verstaan?
- Onderscheid kinder- en jeugdpsychiatrische stoornissen en psychiatrische stoornissen
bij volwassenen?
Wat wordt er onder psychiatrisch/psychisch verstaan?
Er moet rekening gehouden worden met het lichamelijke en psychische functioneren van een
individu. Deze domeinen staan met elkaar in verbinding.
Cognitieve functies: bewustzijn, aandacht, oriëntatie, waarneming, denken en
geheugen.
Affectieve functies: emoties.
Conatieve functies: psychomotoriek, motivatie, gedrag en sociaal functioneren.
STOORNIS EN GEVALSDEFINITIE
Wat wordt er onder stoornis, gevalsdefinitie of morbiditeitscriterium verstaan?
Bij het bepalen of iemand een psychiatrische stoornis heeft spelen de volgende elementen
een rol:
- Wat zijn de afspraken over de inhoud van de stoornis? (Wat zijn dus de kenmerkende
elementen van een stoornis)
- Wat is het criterium om te bepalen of een individu wel of niet aan de eisen van een
stoornis voldoet? Hierbij wordt er gekeken naar somscores, normgroepen en het
klinische oordeel.
- Wat zijn de culturele aspecten? Emoties of gedragingen kunnen in de enge
context/cultuur afwijkend zijn, terwijl ze in een andere adaptief zijn. Ook in de loop er
tijd kunnen reacties die eerst als normaal werden gezien nu, enkele generaties later, als
ongepast worden gezien.
- Wordt er voldaan aan het morbiditeitscriterium?
- Ontwikkelingsfasen van het kind. Er is sprake van disfunctie als het kind afwijkt van
wat normaal is voor een bepaalde ontwikkelingsfase.
Morbiditeitscriterium
, Bepaalt of een individu wel of geen stoornis heeft. Dit wordt gedaan door te kijken naar twee
componenten: wordt er voldaan aan de criteria voor een klinisch significant syndroom en gaat
dit gepaard met lijden of beperkingen in het dagelijks functioneren?
Klinisch significant syndroom
Met syndroom wordt een groep kenmerken die samen voorkomen bedoeld. Binnen de
psychiatrie zijn symptomen de waarneembare uitingen van gestoorde psychische functies.
Symptomen worden gegroepeerd op basis van klinische consensus of hun statistische
samenhang. Klinische consensus is afhankelijk van wetenschappelijke inzichten en verandert
met de tijd. Ook de statistische samenhang kan variëren.
Platonische visie
Ziekten worden beschouwd als entiteiten, op zichzelf staande tastbare verschijnselen.
Psychiatrische stoornissen worden als hersenziekten beschouwt, waarvoor geldt dat het
slechts een kwestie van tijd is voordat deze zijn ontward.
Hippocratische visie
Ziekten zijn slechts door mensen afgesproken concepten. Ziekte of stoornis wordt vanuit deze
optiek beschouwd als een kwantitatieve afwijking van de norm en de oorzaak van deze
ziekten zijn multifactorieel bepaald.
Somscores
Voor het vaststellen van de aanwezigheid van een psychiatrische stoornis kan er gebruik
worden gemaakt van gestandaardiseerde instrumenten (vragenlijsten) die een reeks
probleemitems bevatten.
Wat is het voordeel van het gebruik van somscores?
Een voordeel is dat bij het juiste gebruik van gestandaardiseerde instrumenten, de
uitkomsten zijn te vergelijken. Er is namelijk geen gouden standaard voorhanden waaraan het
afkappunt van somscores kan worden afgemeten en waardoor normaliteit van abnormaliteit
onderscheiden kan worden.
#Soms zijn ouders betere voorspellers van problemen bij kinderen dan psychiaters. Ouders of
andere volwassenen in de omgeving zullen eerder opmerken of een kind lijdt. Zij zien
bijvoorbeeld sneller of een kind angstig is, overmatig zorgen maakt of gepest wordt.
Psychiaters zien voornamelijk het gedrag dat het kind in de praktijk laat zien.
CLASSIFICATIE
Het groeperen van fenomenen op basis van onderscheidende kenmerken van individuen.
Hierbij kan er gekeken worden naar intrinsieke en extrinsieke verschillen tussen individuen.
De ideale classificatie bestaat uit exclusieve, elkaar uitsluitende categorieën zodat ieder lid van
een categorie in slechts 1 en juist 1 categorie thuishoort. Een classificatie wordt minder ideaal
naarmate er meer individuen thuishoren in meerdere categorieën en meer individuen niet te
plaatsen zijn (comorbiditeit).
Wat is het doel van classificatie?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pinkbubblegun. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.