Samenvatting
Biologie van Dieren samenvatting deeltoets 3
Gedetailleerde samenvatting deeltoets 3 biologie van dieren UU
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting deeltoets 3 Biologie van DierenCirculatie
De verschillende typen circulatiesystemen qua bouw en eigenschappen kunnen beschrijven.
Circulatiesystemen bestaan uit een circulatie vloeistof, een set onderling verbonden vaten en een
hart. Het hart maakt stroming mogelijk met het maken van hydrostatische druk (druk bloed op
vaten). Zuurstof diffundeert hierbij via bloed maar korte afstanden. Er zijn twee typen.
Open bloedsomloop: met een vloeistof genaamd hemolymfe (ook tussen cellen). De hemolymfe
wordt bij samentrekking van het hart (meerdere tubules) door aderen naar sinussen (ruimten rond
organen) gedrukt. Hier vindt vervolgens diffusie plaats van gassen etc. Relaxatie van het hart zorgt
ervoor dat hemolymfe terugstroomt door poriën die sluiten als het hart samentrekt.
Lichaamsbeweging stimuleert sinussen en zorgt voor meer verdeling hemolymfe. Voordelen zijn een
laag energieverbruik (en functies als pootextensie bij spinnen).
Gesloten bloedsomloop: met bloed gescheiden van hemolymfe. Het hart pompt bloed door grote
aderen die vertakken in kleineren bij weefsels waarbij diffusie plaatsvindt. Voordelen zijn hoge
bloeddruk voor effectieve O2 en nutriënten bezorging en goede verdeling bloed naar organen.
De globale structuur van de enkelvoudige bloedsomloop van de (kieuwademende) vissen en de
dubbele bloedsomloop van de andere (longademende) vertebraten kunnen beschrijven en kunnen
verklaren waarom het bloed in grote delen van de vissenbloedsomloop langzamer stroomt dan in
de bloedsomloop van de andere vertebraten.
Vissen hebben een enkelvoudige bloedsomloop, ze hebben een
hart met één boezem en één kamer. Zuurstofarm bloed wordt
naar de kieuwen gepompt, wordt hier zuurstofrijk en gaat
vervolgens via organen waar het zuurstof afgeeft terug naar het
hart. De bloeddruk is door enkele omloop lager, want er is maar
één boezem en één kamer die moet zorgen voor de stroom door
het hele lichaam, het gaat direct van kieuwen door naar de rest
van het lichaam, de bewegingen van zwemmen gaat dit enigszins
tegen.
Andere vertebraten hebben een dubbele bloedsomloop, ze
hebben een hart met twee circuits. Het ene circuit pompt
zuurstofarm bloed naar de longen (pulmonary, rechterboezem
en kamer via longslagader, komt terecht in linkerboezem) en het
andere pompt zuurstofrijk bloedt vanuit de longen naar de
organen (systemic, linkerboezem en kamer naar aorta en
organen). Bloeddruk is veel hoger en voorziet organen dus van
een grote consistente stroom. Het hart bestaat bij amfibieën uit
twee boezems en één kamer, 90% van het bloed komt hierbij in
het juiste circuit terecht. Schildpadden, slangen en hagedissen
hebben een schotje tussen de ene kamer. Krokodillen hebben wel twee kamers, maar circuits komen
samen bij verlaten van het hart. Zoogdieren hebben gewoon twee kamers, boezems en gescheiden
circuits.
,Schematisch afbeeldingen van het bloedvatenstelsel van vissen en van zoogdieren van de juiste
bijschriften en toelichting kunnen voorzien.
De structuur van het functioneren van het hart en de regulatie van de
hartfunctie bij zoogdieren kunnen beschrijven.
Het hart bestaat dus uit twee boezems met relatief dunne wanden die als
bloedopslagkamers functioneren, bij relaxatie stroomt dit bloed door de
hartkleppen (hebben sterke vezels en sluiten bij contractie kamers) naar de
hartkamers en restanten worden hier naartoe gedrukt door samentrekken
boezems. Kamers hebben dikkere wanden en trekken krachtig samen (links
harder, maar zelfde volume als rechts) zodat het bloed overal in het
lichaam komt. Halvemaanvormige kleppen voorkomen terugstromen van
bloed via aorta en longslagader en worden door samentrekken kamers
geopend. Hartruis ontstaat bij disfunctie kleppen. Harde geluid is bloed
tegen hartkleppen aan en tweede geluid sluiten halvemaanvormige
kleppen.
Een complete pomp (systole) en relaxatie vulcyclus (diastole) noem je een
cardiale cyclus. De cardiale output is hoeveelheid bloed door elke kamer
per minuut gepompt. Hartslag is hoeveelheid slagen per minuut en
slagvolume is hoeveel bloed een kamer pompt per slag. (72p/m en 70mL,
dus 5L/min al het bloed).
Geclusterde auto-ritmische cellen genaamd de
sinusknoop (SA) in de rechterboezemwand zorgen voor
de automatische contractie van het hart. Deze
produceert impulsen zoals zenuwcellen die te zien zijn
op een elektrocardiogram (ECG). Impulsen gaan eerst
naar boezemwand die dan samentrekt, vervolgens
geeft de AV-knoop het signaal door aan de hartkamers
(met .1s delay voor compleet legen boezem) via
vertakkingen genaamd Purkinje vezels. Sym- en
parasympatisch zenuwstelsel regelen tempo.
, De verschillende soorten van bloedvaten structureel en functioneel kunnen karakteriseren en de
voortstuwing van bloed in de venen kunnen uitleggen.
Bij vertebraten noem je het een cardiovasculair systeem. Er zijn drie typen bloedvaten:
Slagaders vervoeren bloed van het hart naar organen, hierbij vertakken ze zich
in arteriolen tot haarvaten waarna diffusie plaatsvindt (netwerk haarvaten noem
je capillairy beds). Deze komen samen tot venulen die samenkomen in aderen
die bloed terugbrengen naar het hart. Vernoemen gaat dus naar
bloedstroomrichting, uitzondering is de poortader die bloed van haarvaten
verteringsstelsel naar haarvaten lever brengt. Het hart bestaat uit boezems Links slagader, rechts ader
(ontvangt bloed) en kamers (pompt bloed weg).
Alle bloedvaten bevatten endotheel (eenlagig epitheel) die de weerstand tegen de vloeistofstroom
minimaliseert. De lagen eromheen verschillen per soort bloedvat.
Haarvaten zijn de kleinste met dunne wanden van alleen endotheel met een basale laminalaag,
alleen hier kan diffusie plaatsvinden.
Slagaders en aders hebben een wand bestaande uit twee weefsellagen. De buitenkant van
bindweefsel met elastische (alleen dicht bij hart) en collageen vezels (rek, terugslag en stevigheid).
Daartussen ligt glad spierweefsel met elastische vezels. Slagaders hebben dikkere wanden zodat ze
hogere drukken aankunnen, aders zijn dunner (1/3). De wand van glad spierweefsel krijgt signalen
van het zenuwstelsel en hormonen die zorgen voor vernauwing of verwijding. Aderen hebben ook
kleppen die verhinderen dat bloed terugstroomt ook al is de bloeddruk lager.
De (verschillen in) stroomsnelheid en druk van het bloed in
de opeenvolgende compartimenten van het bloedvatstelsel
kunnen verklaren en kunnen aangeven hoe deze beide
parameters beïnvloed kunnen worden en de fysiologische
betekenis van het gegeven dat de stroomsnelheid in de
bloedcapillairen het geringst is kunnen uitleggen.
Bloedstroomsnelheid verschilt door de oppervlakte van de
verschillende bloedvaten. Hoe groter de oppervlakte hoe
lager de stroomsnelheid. Dit is de reden dat in
bloedcapillairen (haarvaten) bloed zo langzaam (500x)
stroomt.
Na slagaderen vertraagd de stroomsnelheid dus en na de
haarvaten versneld deze weer. Bloed stroomt ook naar de
plek waar de druk het laagste is en zal daardoor ook van de
slagaders naar aderen stromen, de lage druk in haarvaten
wordt door constante bloedstroom onder druk gezet
waardoor bloed verder gedrukt wordt. De druk verschilt, bij
contractie is dit de systolische druk, dit neemt af naar
diastolische druk voor hart opnieuw pompt. Deze drukken
zijn te voelen en noem je puls.
Bloeddruk wordt gereguleerd door door stikstofoxide (NO)
via het zenuw en hormoonstelsel. Deze laat slagaderwanden samentrekken (vasoconstrictie,
bovendruk gemiddeld 120) en ontspannen (vasodilatie, onderdruk gemiddeld 70) en kan dus zorgen
voor hogere of lagere bloeddruk. Zwaartekracht zorgt voor een lagere bloeddruk in bijvoorbeeld het
hoofd waardoor je flauwvalt en je hoofd naar de grond gaat. Langnekdieren hebben dus een hoge
bloeddruk nodig. Spiercontracties helpen ook met de bloeddruk verhoging in aderen doordat aderen
een soort samengeknepen worden. Abrupt stoppen met bewegen na lang lopen kan dus zorgen voor
hartfalen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thomvd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen