Dit is een goede complete maar compacte samenvatting van alle geschiedenis stof van hoofdstuk 9.7 10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5 en historische context 3 voor het eindexamen Havo. Samenvatting is geschreven in een taal die leerlingen ook echt begrijpen. Samenvatting bevat ook tijdlijnen waardoo...
Hoe verliep de bezetting
Nederland bleef in de Tweede Wereld oorlog eerst neutraal. Maar op 10 mei 1940 viel Duitsland
binnen. Ze schaften de Rechtstaat en Democratie af. Voor vele Nederlandse burgers gebeurde er niet
veel. Duitsers zagen hun namelijk als broedervolk en hoopten hun voor het Nationaalsocialisme te
winnen. Het bedrijfsleven kreeg Duitsers orders, daardoor steeg de welvaart.
Joodse Nederlanders werden stap voor stap geïsoleerd. Joden werden ontslagen en er werden joden
buurten gemaakt en afgezet met prikkeldraad. Alle joden moesten zich laten registreren en een
davidster dragen. Joden werden verboden op heel veel openbare plekken. Joodse kinderen moeten
naar speciale scholen. In juni moesten de Eerste Joden zich melden voor arbeid in het Oosten.
107000 Nederlandse joden werden via Westerbork gedeporteerd naar concentratie kampen.
De oorlog van Duitsland ging steeds slechter lopen, waardoor de onderdrukking meer word. Auto’s
machines en andere goederen werden naar Duitsland vervoert. Vanaf 1943 moesten 100.000
mannen voor dwangarbeid naar Duitsland.
Het diepte punt werd bereikt toen de geallieerden het zuiden van Nederland hadden bereikt. In de
honger winter vielen heel veel doden. Duitsland werd verslagen op 5 mei 1945. Heel Nederland was
door de Oorlog verwoest en ruim 200.000 Nederlanders waren door de oorlog omgekomen.
Welk gedrag toonden de Nederlanders tijdens de Bezetting? Aanpassen, verzet of collaboratie?
Aanpassen
De meeste Nederlanders pasten zich tijdens de bezetting aan. Bijna alle niet Joodse ambtenaren
tekenden de verplichte arierverklaring. 1§
Verzet
Een minderheid ging in verzet. De eerste groot staking was de februaristaking van 1941. Arbeiders
staakten toen tegen het deporteren van Joden. Aanleiding was de deportatie van 427 Joden nadat ze
een NSBer in mekaar hadden geslagen. De tweede grote staking was de aprilmeistaking in 1943.
Tegen gedwongen arbeid in Duitsland. De derde Grote staking was de spoorwegstaking in 1944. Om
Duitse troepen transporten te vertragen. Steeds sloegen de Duitsers had terug door staker dood te
schieten. In 1944 legde de Duitsers zelfs de transporten naar West Nederland stil, waarmee ze de
Hongers Winter veroorzaakten.
Een andere vorm van verzet was Hulp aan onderduikers bieden. Ook maakten verschillende
verzetten groepen illegale krantjes, zoals de trouw en parabool.
Collaboratie
5% procent van de Nederlanders waren pro- Duits. De meeste waren lid van de NSB. NSBers hielpen
de Duitsers met allerlei dingen. Zo verraden ze Joden, ze vermoorden Joden en ze Nemen de banen
van Nederlandse bedrijven over. Na de Oorlog werden Mussert(de leider van de NSB) en alle andere
Nederlandse land verraders vermoord.
10.1 Hoe de dekolonisatie van Nederlands Indië plaats vond.
Nederland wilde Indonesië in 1945 nog niet opgeven, maar de machtspositie werd door de Japanse
bezetting dramatisch verslechterd. 2 dagen na de Japanse capitulatie riep Soekarno de republiek
indonische uit. Daarna begon de onafhankelijkheids oorlog voor Indonesië. Waarin ze zich tegen de
Nederlanders verzetten. Nederland zag Soekarno als een landverrader en zagen in dat praten de
enige optie was. Eind 1946 kwam het op de dekolonisatie van Indonesië, maar daar kwam niks van
terecht door onwil van beide kanten.
In juni 1947 begon het Nederlandse leger een grote militaire operatie op Java en Sumatra. De
operatie leek succesvol, maar de Nederlandse soldaten werden maanden later doelwit van
Guerillastrijders, die telkens onverwacht toeslagen. Nederlandse soldaten gingen eind 1947 een
aanval doen opzoek naar guerrillastrijders op rawegede. Ze vonden daar geen soldaten. Einde 1948
begon Nederland de Tweede operatie waarbij Soekarno werd opgesloten. Onder dwang van de
veiligheid raad en de VS besloot Nederland toch Indonesië af te staan.
, 10.2 Hoe en waardoor de Koude oorlog begon?
Stalin liet tussen 1945 en 1949 overal in zijn invloedssferen een communistische staat invoeren. De
grenzen met het westen gingen dicht. Er ontstond in het midden van Europa een ijzerengordijn.
Volgens Truman wilde Stalin ook buiten zijn invloedssferen een communisten aan de macht brengen.
Daarom bied Truman economische en militaire steun aan landen die door het communisme worden
bedreigd. Onderdeel van de containment politiek was de grootschalige economische hulp voor de
wederopbouw van west en zuid Europa. Deze Marshallhulp moest ervoor zorgen de de Europeanen
welvarende werden en zich niet zouden laten beïnvloeden door de communistische propaganda. De
Vs en westers landen in Europa sloten een militair bondgenootschap de NAVO. Ook sloten de
communistische landen later een militair bondgenootschap, het Warschaupact. Een belangrijke
oorzaak van de Koude oorlog was dat de Vs en De Sovjet Unie nog de enigste 2 sterke landen waren.
De Amerikanen waren er van overtuigd dat op de hele wereld het kapitalisme en democratie moet
worden gebruikt. Stalin meende dat kapitalisme en communisme verwikkelde waren in een strijd. Hij
voelde zich alleen veilig als hij in zijn macht communisten aan de leiding had. Zo Leidde de Koude
Oorlog tot blokvorming.
Hoe een Wereldwijd conflict
In 1950 sloeg de koude Oorlog over naar Azië. Net als Duitsland was Korea naar de 2 de wereld oorlog
verdeeld. Noord-Korea viel Zuid Korea binnen. De Vs reageerde hierop en zorgde ervoor dat de
communisten terugdrongen worden. De Korea oorlog werd pas geëindigd na Stalins dood.
De Vs voerde een tweede grote oorlog in Azië. Nadat de Fransen Vietnam hadden verlaten werd
Vietnam verdeeld in het communistische noorden en het anti-communistische zuiden. De
dominotheorie leidde ertoe dat de Amerikanen in 1965 in Vietnam gingen vechten. De Vietnam
oorlog koste 58000 Amerikanen het leven en twee miljoen Vietnamezen het leven.
Ook in veel andere landen bestreden de Vs het communisme, vooral door wapens te leveren en
economische steun te bieden. In veel derde wereld landen werkte dat niet, doordat die met Sovjet
hulp aan de macht kwamen.
Spanning en ontspanning
Na Stalins dood in 1953 namen de spanningen in de koude oorlog af. Vanaf 1949 had ook de sovjet
unie atoom bommen. Er was een wapenwedloop tussen de Vs en de Sovjet-Unie, waarin ze
kernwapens met een steeds grotere vernietigingskracht bouwden. Chroesjtsjov zei daarom dat
vreedzame co existentie nodig was. Vanaf 1958 uitte hij dreigende taal over Berlijn, dat in de DDR
lag. De grens tussen Oost en West Berlijn was het enigste gat in het Ijzergordijn. Mensen vluchten
van het oosten naar het westen. De DDR regering liet daarom een hoge muur bouwen: de Berlijns
muur.
Min 1962 liep de spanning nog hoger op. Op Cuba was in 1959 de communist Castro aan de macht.
Eind 1962 ontdekte Amerika dat de sovjet unie kernraketten op Cuba shoot. Kennedy dreigde met
een atoomoorlog als ze ze niet weghaalde. Na de Cubacrisis werd Breznjev de sovjet leider, daardoor
ontstond (detente). De wapen wedloop ging wel gewoon door, ze bouwden beide intercontinentale
raketten. In 1970 spraken de sovjet unie en de Vs hun kernwapens arsenaal niet meer uit te breiden,
maar hielden wel voorraden want wilde de vrede bewaren door de vijand af te schrikken met
wapens.
Vanaf 1975 nam de vijandigheid weer toe. De sovjet unie bouwde middellange afstand raketten met
een bereik tot 5500 kilometer. Toen de NAVO besloot om ook zulke raketten te plaatsen groeide de
angst voor een nucleaire ramp.
Het wantrouwen richte zich ook tegen de Vs
Hoe de koude oorlog eindigde
Omstreeks 1980 leek het erop dat de Koude Oorlog nooit zou eindigen. Maar de problemen van de
Sovjet unie namen toe. Onder de bevolking groeide onvrede over het communistische systeem.
Vanaf 1985 probeerde Sovjet-leider Gorbatsjov de problemen op te lossende meer vrijheid te bieden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper warzone365. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
