Collegeaantekeningen orthopedagogiek: theorieën en modellen
College 1
Wat is een orthopedagoog?
Professional die advies, begeleiding en behandeling biedt aan kinderen en jongeren
met problemen op het gebied van ontwikkeling en opvoeding – orthopedagoog.nl
Orthopedagogiek is een specialisatie binnen de pedagogiek die zich richt op
ontwikkelings-, opvoedings- en gedragsproblemen. Een orthopedagoog behandelt
zowel kinderen als volwassenen. Ook onderzoekt een orthopedagoog mensen met
een verstandelijke beperking. – psyned.nl/orthopedagoog/
Orthopedagogiek is risicovol omdat je gaat ingrijpen in iemands leven
Wat is een orthopedagoog?
Het beroep orthopedagoog is een betekenisvol en rijk beroep, dat zich richt op de
opvoedings- en ontwikkelingsrelatie tussen de (beroeps)opvoeder en degene die zich
ontwikkelt en ontplooit. Die relatie brengen orthopedagogen in kaart, over die relatie
adviseren zij en die relatie grijpen zij aan voor begeleiding
In tal van domeinen is de opvoedings- en ontwikkelingsrelatie cruciaal voor een
gezonde en veilige ontwikkeling: in het onderwijs, de jeugdhulp, de
gehandicaptenzorg en de geestelijke gezondheidszorg
Wat is een orthopedagoog
Note: prof-ed (in reader) = pedagoog
Universitair opgeleide gedragswetenschapper kan ook gaan om
opvoedingsproblemen, gaat niet alleen om kind maar ook om de bredere context
Problematische ontwikkeling/functioneren kind verbeteren
In interactie met omgeving
- Opvoeding & onderwijs
- Cultuur & maatschappij
Focus op kind en opvoeders
Maatschappij
Gaat ook hoe de maatschappij het problematisch vindt, zijn ook contexten waar
bepaalde dingen niet gevraagd naar worden.
Cultuur
Over wat je normaal vindt, in cultuur zijn er veel verwachtingen en aannames die wij
normaal vinden en op een bepaalde manier doen.
Doordat de context anders is kan de interpretatie over iets ook heel anders zijn
Capaciteiten orthopedagoog
Hulpverlening om het handelen van ouders of kind te verbeteren om die
ontwikkeling te verbeteren
Kennis over:
- Diagnostische processen en modellen
- Behandelingsmodellen en strategieën
Vaardigheden:
- Gespreksvoering
Werkdomeinen orthopedagoog
Jeugdhulp de jeugdzorg, pleeggezinnen denk aan forensische orthopedagoog
Wijkteams is meer de preventie komen ouders met vragen terecht
Onderwijs leerlingen met problemen binnen het onderwijs
Gehandicaptenzorg
Geestelijke gezondheidszorg (ggz) gaat het om 18+
Ouderenzorg
Risicovol?
Beslissingen over kind op basis van:
- Onduidelijke situaties, gevoelens en conflicten gaat ingrijpen op gebruikelijke
situatie ingrijpen.
- Imperfecte hulpmiddelen
- Veranderlijke situaties, klachten en oplossingen met risicotaxatie instrument
kan je meten hoe snel het zou voorkomen alleen daar zitten fouten bij en werkt
het wel bij de client goed
Clienten werken niet altijd mee: je denkt misschien eerst dat ze niet willen maar
onder niet gemotiveerd zijn ligt misschien iets anders ten grondslag
- Belang hebben andere belangen of zien het belang het niet in
- Angst veranderingen zijn spannend en als dit niet goed gaat wat gaat hierna
gebeuren
- Teleurstelling als je de 5de hulpverlener bent dan is er al veel teleurstelling en
dan is moeilijk om weer met de hulpverlener aan de slag te gaan
Risicovol?
Wetenschap: gemiddeldes en kansen zegt iets over in hoeverre deze behandeling
voor gemiddelde client effectief is of de kans dat een bepaalde stoornis ontwikkelt
vergroot. Zijn geen causale verbanden. En het zijn allemaal individuen en over die
specifieke client zegt de wetenschap niks. Maatwerk is belangrijk.
Praktijk: specifieke cliënt in een specifieke context maatwerk
- Intenties, plannen, verwachtingen en overtuigingen gaat niet alleen om kind
maar ook de interactie in de omgeving. De intenties en plannen moet je ook
bekijken van jou als behandelaar en als die intenties niet met elkaar matchen
moet je daar uitkomen.
- Onbewust & bewust
Verhalen
Verhaal = interpretatie van je ervaringen gaat om je persoonlijke verhaal, gaat
over je persoonlijke ervaringen ook de betekenis die je eraan verleent
, Collectieve verhalen verhalen vanuit de groep. In een bepaalde groep vinden
sommige mensen iets heel gebruikelijk, is vanzelfsprekend. Die je kent binnen je
maatschappij en cultuur.
- Cultuur, vanzelfsprekendheden, prototypen, vooroordelen
Persoonlijke verhalen
- Uniek
Kan communicatie moeilijker maken of begrip vergroten je heel erg anders kijkt
naar ervaring kan het communicatie moeilijker maken maar als je op dezelfde lijn ligt
dan kan het het begrip vergroten
Handelen orthopedagoog
Best practice volgens experts beste manier is om het probleem te behandelen
State of the art hebben professionals veel ervaring mee, wat het meest gebruikt
wordt
- Consensus tussen experts experts zijn het erover eens dat je de klacht op deze
manier moet behandelen
- Haalbaarheid is het haalbaar, wordt het vergoed door de verzekering
- Gewoontes
- Wetgeving ook bepaalde sociale regels dat je weet waar je mee om moet gaan
Tradities van cliënten
Sociale regels
Best evidence betekent dat er enige evidentie is, eerste niveau is dat er een goede
wetenschappelijke onderbouwing is dat het eventueel effect heeft en hoogste niveau
is dat er echt evidence is dat het wetenschappelijk bewezen is
Evidence based is dat de behandeling echt bewezen is, dat een placebo of iets anders
echt minder werkt. Dat het bewezen is in meerdere studies dat het beter is dan
placebo.
Handelen orthopedagoog
Verbeteren handelen van cliënt/cliëntsysteem opa en oma helpen zodat
uiteindelijk de orthopedagoog weer een stapje terug kan doen
Vergroten van handelingsbekwaamheid = empowerment
- Grip op situatie terug bij ouders en kind
Aanleren nieuwe vaardigheden
Andere kennis of inzichten
Iatrogene effecten
= onbedoelde negatieve consequenties van handelen
Reactieve pathogene effecten een reactie is op een bepaalde diagnose dat het
maakt dat het schadelijk is. Dus de reactie vanuit de omgeving van de diagnose kan
voor schade zorgen bij het kind.
- Stigma
- Beperking van leermogelijkheden dat sommige kinderen bij toetreden van
speciaal onderwijs zo laag worden ingeschat dat er geen doelen worden gesteld
en als er geen plan geevalueerd wordt dan zijn krijg die ook geen mogelijkheden.
Facilitatieve pathogene effecten verkeerde diagnose wordt gesteld of verkeerde
behandeling wordt aangeboden
, - Verkeerde diagnose en/of behandeling doordat je een verkeerde behandeling
voorschrijft kan het de problemen vergroten.
Besmettingseffecten (contagion effects) bepaalde eigenschappen die binnen een
groep aan elkaar worden overgedragen. Kinderen die in een jeugdgevangenis komen
die komen er zelden beter uit omdat ze in een groep komen die ook strafbare feiten
plegen.
- Overdragen van eigenschappen
- Artikel Dishion et al. (1999)
Omgaan met risico’s
Evidence based werken als je weet dat de behandeling effectief is dan zou je vrij
goed moeten werken
Protocollen gebruiken
Evidence based werken
Behandeling bewezen effectief
Haalbaar
Voor en nadelen
Verschillende groepen?
Onderzoeksopzet met voorkeur met controlegroep en voor en nameting
Verschillende studies belangrijk om vooral naar individu te kijken
Protocollen en richtlijnen
Richtlijn:
- Aanbevelingen omtrent verbeteren kwaliteit zorg geeft je handvat hoe je moet
handelingen in bepaalde situatie is combinatie van wetenschappelijk onderzoek,
kennis en ervaringen van zorgverleners en van experts. Zijn niet verplichtingen
maar kunnen je wel helpen
- Berusten o.a. op wetenschappelijk onderzoek, kennis/ervaringen zorgverleners
(richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming)
Protocol: geeft wat sterkere richting aan en zijn wat binderder
- Geeft aan hoe de zorgverlener moet handelen
- Geeft stap voor stap aan op welke wijze een bepaalde handeling/zorgverlening
dient plaats te vinden
- Vrijheid in protocol betreffende handeling is beperkt dient je aan een protocol
te houden
Protocol en richtlijn zijn de professionele standaarden waaraan handelen of nalaten
wordt getoetst als professioneel het niet zorgt dan kan de professioneel nalatig
zijn in handelen.
Protocollen
Voordelen:
- Duidelijkheid
- Kwaliteitsbewaking instelling a en b behandelen hetzelfde en wordt niet
overgeleverd aan specifieke orthopedagoog
- Specificeert aansprakelijkheid moment dat iemand niet protocol volgt kan die
aansprakelijk gesteld worden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnnexD. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,79. Je zit daarna nergens aan vast.