DOORWERKING EU-RECHT – art. 4 lid 3 VEU, art. 288 VWEU - FNV/Kiem: elementen:
o Handelt de persoon onder leiding van zijn werkgever wat betreft o.a. de vrijheid
Richtlijnen om zijn tijdschema en de plaats en inhoud van zijn werk te kiezen?
1. Is richtlijnconforme interpretatie mogelijk? (Von Colson en Kamann) o Deelt hij in de commerciële risico’s van die werkgever?
- Bij horizontale relaties altijd dit doen, tenzij expliciet uit rechtspraak volgt dat een artikel o Is hij tijdens de duur van de arbeidsverhouding opgenomen in de onderneming
rechtstreekse werking heeft; van de werkgever, waarmee hij een economische eenheid vormt?
- Danski Industri vs. Rasmussen: zo breed mogelijk; - Yodel: geen sprake van werknemer wanneer betrokkene:
- Focus on Human: arbeidsovereenkomst – arbeidsverhouding; o Vrij is om onderaannemers of vervangers in te schakelen;
- Schultz Hoff & Thelen: niet contra legem. o Vrij is het aangeboden werk wel/niet te accepteren en hieraan ook een maximum
2. Zo nee: rechtstreekse werking richtlijnbepaling? (Marshall) mag verbinden;
à Alleen in verticale verhoudingen; o Vrij is om zijn diensten aan derden aan te bieden met inbegrip van de
1) Richtlijn is niet of niet correct geïmplementeerd na afloop implementatietermijn; concurrenten van de opdrachtgever;
2) Bepaling is voldoende nauwkeurig en onvoorwaardelijk. o Vrij is om zijn eigen werktijden samen te stellen.
3. Doorwerking via algemene principes Unierecht of grondrechten? 2. Richtlijn verwijst wel naar nationaal werknemersbegrip: EU-benadering werknemersbegrip:
- Kucukdeveci: non-discriminatiebeginsel uit art. 21 Handvest à dit algemene beginsel werd Begrip ‘arbeidsverhouding’ wordt gehanteerd!
geconcretiseerd in een richtlijn. Ook al was er sprake van een horizontale relatie en was - O’Brien:
rechtstreekse werking richtlijnbepaling niet mogelijk, dan kan het toch via algemene o Discretionaire bevoegdheid lidstaten is niet onbeperkt; doelstellingen van de
principe Unierecht/grondrechten doorwerken. Strijdige wetgeving werd buiten toepassing richtlijn moeten worden gerespecteerd;
gelaten. o Aansluiten bij nationaal recht: welke categorieën worden als werknemer
4. Staatsaansprakelijkheid? (Francovich, Brasserie du Pecheur) beschouwd door nationaal recht? Lijkt de uitgesloten categorie daar zo op dat de
1) De geschonden richtlijnbepaling kent een recht toe; uitsluiting niet in overeenstemming met de richtlijn is?
2) Voldoende gekwalificeerde schending (richtlijn is niet geïmplementeerd of lidstaten hadden à Mag dus niet leiden tot willekeurige uitsluiting;
kunnen weten dat wijze van implementatie niet conform EU-recht is); § Slechts toegestaan wanneer arbeidsverhouding een wezenlijke
3) Causaal verband geschonden bepaling en schade. andere is dan die tussen werknemers en justitie.
- Ruhrland Kliniek:
Verdragsbepalingen o Verwezen naar Lawrie Blum criteria;
Is er sprake van rechtstreekse werking? o O’Brien is richtinggevender.
1. Voldoende duidelijk;
2. Onvoorwaardelijk; ARBEIDSRECHTELIJKE BESCHERMING – art. 45 VWEU en art. 7 Verordening 492/2011
3. Niet afhankelijk van discretionaire uitvoeringshandelingen.
(Bosman)
Voorbeelden: 1) Verbod van discriminatie o.g.v. nationaliteit;
• Art. 45 VWEU (Bosman & Angonese); 2) Belemmeringsverbod.
• Art. 157 VWEU: gelijke behandeling m/v (Defrenne II);
• Art. 101 en 102 VWEU: verbod op kartelvorming. 1. Algemene voorwaarden
- Nationaliteit lidstaat (art. 20 VWEU);
WERKNEMERSBEGRIP – art. 45 VWEU & rechtspraak - Grensoverschrijdend element.
1. Richtlijn verwijst niet naar nationaal werknemersbegrip: communautair werknemersbegrip: 2. Personele werkingssfeer
- Lawrie Blum: - Definitie EU-werknemer:
o Gedurende een bepaalde tijd, onder gezag (FNV/Kiem & Yodel) van een ander, o Lawrie Blum: loon, arbeid, gezag, reële en daadwerkelijke arbeid, economische
prestaties leveren, beloning; activiteit (= uitgeoefend in loondienst);
o Feitelijke omstandigheden; o Hoeft geen voltijd te zijn, kan ook deeltijd;
o Reële en daadwerkelijke arbeid (niet louter marginaal en bijkomstig, arbeid van o Seizoenarbeiders;
economische aard). o (Onder bepaalde voorwaarden) stagiaires en:
, o Werkzoekenden à GMA, r.o. 24. 8. Rechtvaardiging directe discriminatie
Geen.
3. Materiele werkingssfeer
- Art. 45 lid 3 sub a VWEU: werknemer moet ingaan op feitelijk aanbod tot tewerkstelling; LET OP:
- Valt het onder een van de volgende arbeidsvoorwaarden (art. 45 lid 2-4 en art. 7 lid 4 • Partijen hebben andere RK gemaakt dan recht van werkland à Rome I;
Verordening 492 2011)? à Werkgelegenheid, beloning, overige arbeidsvoorwaarden. • Partijen hebben geen RK gemaakt à Rome I.
• Partijen hebben gekozen voor recht van werkland à art. 45 WVEU.
4. Discriminatie/belemmeringsverbod
- Belemmeringsverbod: Bosman: SOCIALE ZEKERHEID – art. 48 VWEU en Coordinatieverordening (833/2004)
“Bepalingen die een onderdaan van een lidstaat beletten of er van weerhouden zijn land van
herkomst te verlaten om zijn recht van vrij verkeer uit te oefenen, leveren belemmeringen 1. Personele werkingssfeer
van de vrijheid op, zelfs wanneer zij onafhankelijk van de nationaliteit van de betrokken 1) Art. 2 lid 1 Verordening: onderdanen EU, staatlozen en vluchtelingen op wie de sociale
werknemers van toepassing zijn” à hoeft dus niks met nationaliteit te maken te hebben; zekerheidswetgeving van een of meer lidstaten van toepassing is of is geweest;
- Discriminatieverbod: gelijke behandeling bij arbeidsvoorwaarden en toegang tot arbeid; 2) Art. 2 lid 2 Verordening: de nabestaanden (ongeacht de nationaliteit) van groep omschreven
o Direct: op grond van nationaliteit minder gunstig worden behandeld dan een in lid 1 à hoeven niet EU-nationaliteit te hebben;
ander in een vergelijkbare situatie; 3) Verordening 1231/2010: derdelanders, voor zover zij migreren tussen minimaal twee
o Indirect: art. 3 lid 1 sub b Verordening 497/2011 & Castilla y Leon: een bepaling lidstaten in de EU.
die werknemers uit andere lidstaten meer treft dan nationale werknemers en
eerstgenoemden dus meer in het bijzonder dreigt te benadelen; 2. Materiele werkingssfeer
§ Bijv.: taaleisen waaraan een werknemer moet voldoen, taaleis is niet - Zie art. 3 Verordening.
discriminerend, want als een Nederlander de Nederlandse taal niet
goed spreekt wordt hij/zij ook niet aangenomen. 3. Uitzonderingen materiele werkingssfeer
1) Sociale en medische bijstand (art. 3 lid 5 (a)): bijstand valt er niet onder, tenzij art. 70
5. Rechtstreeks beroep Verordening (jo. art. 3 lid 3) verwijst naar een soort bijstandsachtige uitkering;
- Art. 45 heeft rechtstreekse werking in verticale relaties, en in horizontale relaties bij 2) Aanvullende bovenwettelijke sociale zekerheid (art. 1 (l), zoals bedrijfspensioenen):
discriminatie (Angonese); Verordening ziet alleen op wettelijke sociale zekerheid.
- Art. 45 heeft rechtstreekse werking bij belemmering in horizontale relaties (Bosman). a. Maar: Verordening is wel van toepassing op wettelijke verplichtingen werkgever
op terrein van sociale zekerheid.
6. Rechtvaardiging belemmeringsverbod
- Art. 45 lid 3 VWEU: overtredingen belemmeringsverbod zijn toegestaan uit hoofde van 4. Coördinatieprincipes
openbare orde, veiligheid en gezondheid; - Art. 4: gelijke behandeling naar nationaliteit;
- Objectieve rechtvaardiging (Bosman): - Art. 7: doorbreken van exportverboden: je mag je uitkering meenemen van de ene EU-
1) Legitiem doel die rechtvaardiging vindt in dwingende reden van algemeen belang? lidstaat naar de andere EU-lidstaat:
2) Middel passend? Bereikt het middel het doel? o WW-uitkering: export beperkt tot 3 maanden, tenzij verlengd tot 6 maanden (art.
3) Middel noodzakelijk? Zijn er minder vergaande middelen? 64);
o Export niet mogelijk voor uitkeringen op bijlage bij art. 70 (Wajong wel à
7. Rechtvaardiging indirecte discriminatie Hendrix arrest).
- Art. 45 lid 3 VWEU: overtredingen belemmeringsverbod zijn toegestaan uit hoofde van - Art. 5: gelijkstelling van feiten, gebeurtenissen en inkomsten in een andere lidstaat;
openbare orde, veiligheid en gezondheid; - Art. 11-13: wetgeving van slechts 1 lidstaat is van toepassing:
- Objectieve rechtvaardiging (Angonese): o Hoofdregel: werklandbeginsel (art. 11): werknemer is verzekerd o.g.v. sociale
1) Legitiem doel die rechtvaardiging vindt in dwingende reden van algemeen belang? verzekeringssysteem van land waar hij werkt;
2) Middel passend? Bereikt het middel het doel? o Uitzonderingen:
3) Middel noodzakelijk? Zijn er minder vergaande middelen? § Detachering (art. 12): woonlandbeginsel;
§ Personen werken in meerdere landen tegelijk (art. 13);
§ Grensarbeiders en WW (art. 65, art. 11 lid 3): woonlandbeginsel.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isahooymayers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.