Medische kennis 3 – orgaanstelsels
MC zenuwstelsel: anatomie en functie CZS
Bouw zenuwstelsel: hersenen, ruggenmerg en zenuwen.
Algemene functies van zenuwstelsel:
1. Regulatie activiteiten van weefsels en organen
2. Coördinatie van activiteiten van weefsels en organen
3. Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies
4. Coördinatie van contacten met de buitenwereld
5. Coördinatie van psychische functies
Centraal zenuwstelsel (CZS) = hersenen en ruggenmerg
Perifeer zenuwstelsel (PZS) = hersenzenuwen, ruggenmergzenuwen en zenuwen van het vegetatieve
zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel (CZS)
Hersenvliezen Meninges
Hersenventrikels en liquor
Doorbloeding hersenen
Grote hersenen Cerebrum
Tussenhersenen Diencephalon
Hersenstam Truncus cerebri
Kleine hersenen Cerebellum
Ruggenmerg Medulla spinalis
Hersenvliezen (meninges)
6= Dura meter (harde vlies)
7= Arachnoida mater (spinnenwebvlies)
8= Pia mater (zacht vlies)
Bij achterhoofdsgat gaan hersenvliezen over in ruggenmergvliezen.
Hersenventrikels en liquor
‘’binnenkamers’’= de hersenventrikels.
Hersenvocht = liquor cerebrospinalis
Liquor:
• Weefselvocht (afkomstig uit bloed)
• Vorming in plexus choroïdeus
(ventrikelwand-Pia mater)
• 500ml/dag
• Afvoer via granulationes
arachnoideales
Functies liquor:
,• Aanvoeren O2, voedingsstoffen (m.n. glucose)
• Afvoeren afvalstoffen
• Constante inwendige druk
• Bescherming tegen stoten en schokken
• Ondersteunt gewicht van hersenweefsel
Bloed-hersenbarrière:
• Selectief doorlaten van stoffen
• Liquor heeft constante samenstelling
Doorbloeding – aanvoer
• Hoog zuurstof- en glucoseverbruik
• 750ml bloed/min naar hersenen
• Lastig: tegen zwaartekracht in
• Aanvoer:
– Via aa. carotis interna (inwendige
halsslagaders)
– Via aa. Vertebralis (wervelslagaders)
• Collaterale circulatie: cirkel van Willis
(slechts bij 25-30% compleet) maakt collaterale
circulatie in de hersenen mogelijk.
Grote hersenen (cerebrum)
Functies van de grote hersenen:
- Motoriek
- Sensoriek
- Bewustzijn
- Dromen
- Denken
- Emoties
- Geheugen
- Intelligentie
- Creativiteit
Uitwendige bouw:
- 2 hemisferen: gescheiden door fissura longitudinalis
- Cortex (grijze stof/schors) en medulla (witte stof)
Hersenvliezen (meninges) van buiten naar binnen:
1. Dura mater (harde vlies) belangrijkste functie is bescherming.
2. Archnoidea mater (spinnenwebvlies) hierin circuleert hersenvocht, dat de hersenen en
ruggenmerg nog extra beschermt tegen schokken en stoten.
3. Pia mater (zachte vlies) voorziet het zenuwweefsel van voedingsstoffen en zuurstof.
(vaatvlies)
Hersenkwabben:
Spraakgebieden:
Meestal linkerhersenhelft
Brocacentrum:
Motorisch spraakcentrum
Besturing van spieren mond/keelholte
Wernickecentrum:
Begrip van taal/spraak
Schorsgebieden:
Motorische schors:
Pyramide- / extra-pyramidale banen
• Rechter hemisfeer bestuurt linker lichaamshelft, en andersom
• Zenuwbaan kruist in verlengde mergnof in ruggenmerg
Basale ganglia:
• Communicatie met cerebellum
Motorisch/sensorisch
Primaire/secundaire schors
Limbische systeem
> nauwe samenwerking met prefrontale cortex.
Cerebellum (kleine hersenen)
Coördinatie van de motoriek:
- Vloeiende beweging
- Gecoördineerde motoriek
Vertaalcentrum tussen lichaam en hersenen, bijsturen van
beweging.
Ruggenmerg (medulla spinalis)
Afferent: perifeer > centraal = opstijgend, sensibel
Aanvoer van prikkels naar de hersenen.
Efferent: centraal > perifeer = afdalend, motorisch
Vanuit de hersenen (ruggenmerg) naar spieren/klieren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indyveldkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.