100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Biologie Nectar5 havo, hoofdstuk 13 Gaswisseling en uitscheiding €6,39   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Biologie Nectar5 havo, hoofdstuk 13 Gaswisseling en uitscheiding

 5 keer bekeken  1 keer verkocht

Dit is een goede, beknopte samenvatting van hoofdstuk 13 uit het biologieboek van Nectar 5 havo. Het gaat over Gaswisseling en uitscheiding. Alle vijf de paragrafen worden kort maar krachtig besproken, namelijk; 13.1 Ademen 13.2 Gaswisseling 13.3 Uitscheiding van water en andere planten 13.4 N...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 7  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 13 gaswisseling en uitscheindig
  • 30 maart 2023
  • 7
  • 2022/2023
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
  • Middelbare school
  • HAVO
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (2002)
avatar-seller
lotuskamer
Biologie
H13 Gaswisseling en uitscheiding
13.1 Ademen
Dankzij je neus zijn je longen beter beschermt tegen kou en uitdroging:
- Bloedvaatjes in je neusholte warmen de koude lucht
op,
- In de opgewarmde lucht zit meer waterdamp.
Door een toegenomen verbranding in de spieren neemt de
vraag naar zuurstof toe:
- Je gaat sneller en dieper ademen
- Je gaat ook door je mondholte ademen
Via de luchtpijp(open gehouden door stevige
kraakbeenringen) stroomt de ingeademde lucht naar de
longen.
Bij de longen vertakt de luchtpijp in twee grote zijtakken: de
hoofdbronchiën. Deze vertakt in de bronchiolen met
kraakbeenringen en kleine bronchiën zonder
kraakbeenringen, leiden de lucht dieper de longen in.

Het slijmvlies in de luchtwegen bevat slijmbekercellen en
trilhaarcellen. In het slijm blijven stofdeeltjes en bacteriën plakken.
Witte bloedcellen in de slijmlaag doden gevangen
ziekteverwekkers waarna trilharen bewegen het slijm naar de
keelholte, dan gaat het via de slokdarm naar de maag waar de
overlevende bacteriën dood gaan door het maagsap.

Trilharen en maagsap zijn onderdeel van de niet-specifieke
afweer.




Voor een rustige, ondiepe inademing gaat het middenrif omlaag en trekken de buitenste
tussenribspieren de borstkas omhoog.
- Een vergroot volume van de borstkas betekent een vergroot longvolume.
De luchtdruk in de longen daalt en de lucht stroomt naar binnen.

Voor een extra diepe inademing gebruik je ook de kleine borstspier en de nekspieren
(deze trekken je borstkas maximaal omhoog).

Bij het uitademen ontspan je de middenrifspieren en het middenrif veert naar boven en de
borstkas zakt door de zwaartekracht naar beneden.
- Dit verkleint het volume van de borstkas en automatisch ook van de longen
Door de verhoogde druk in de longen, blaas je de lucht uit.

Voor een snelle, krachtige of extra diepe uitademing trek je de binnenste tussenribspieren en
buikspieren ook samen (de binnenste tussenribspieren duwen de borstkas versneld omlaag
en de buikspieren duwen het middenrif extra omhoog.

, Je longen volgen de beweging van de borstkas door vliezen in de borstholte. Rond de
longen zit het longvlies. Aan de binnenkant van de borstkas zit het borstvlies. Tussen de
vliezen zit een dunne laag weefselvloeistof, die ervoor zorgt dat de vliezen tegen elkaar aan
blijven plakken en dat ze vliezen soepel langs elkaar glijden. Anders krijg je gaten.
- Als er ruimte tussen het borstvlies en longvlies komt heb je een klaplong. De long
ademt niet meer mee omdat het vacuüm is weggevallen.
- Als er vocht tussen het borstvlies en longvlies zit belemmerd dit de gaswisseling,
want de longen bewegen niet meer gemakkelijk mee met de borstkas. Hierdoor raak
je vermoeid/kortademig.

Longvolumes:




Vt = ademvolume in rust (de hoeveelheid die je per normale inademing inademt)
Vcv = vitale capaciteit (lucht die je na een maximale inademing maximaal kunt uitademen)
Vrest = restvolume (de lucht die na een maximale uitademing achter blijft in je longen)
Vtc = totale longcapaciteit (Vcv + Vrest)

● De ademfrequentie = het aantal ademhalingen per minuut

Insecten(mieren) hoeven soms maar één keer per minuut te ademen omdat ze lucht bazen
hebben waarin zich veel O2 bevindt.

13.2 Gaswisseling
Aan het uiteinde van luchtpijpvertakkingen zitten de longblaasjes. Dit zijn zakjes
dekweefsels die met elkaar zijn verbonden (door een soort grottenstelsel).

Het bloed vervoert CO2 uit de weefsels aan via de holle aders, hart, longslagaders en long
vaten. Daar gaat het door diffusie (willekeurige beweging van deeltjes) de longblaasjes in.
O2 gaat door diffusie vanuit de lucht in de longblaasjes naar het bloed in de haarvaten. Dit
heet gaswisseling. De O2 bindt aan hemoglobine en komt zo terecht bij de weefsels.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lotuskamer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,39  1x  verkocht
  • (0)
  Kopen