Dit is een samenvatting van de literatuur van de hoorcolleges van het blok EZ C problematiek (CNA, RCA en ONCO). In dit document zijn er een paar hoorcolleges zonder literatuur omdat deze niet noodzakelijk is of omdat ze alleen aanvullend zijn voor de voorbereidingsvragen.
Hoofdstuk 4
H4.1 Fysiologische achtergronden
Een spier wordt aangestuurd door een perifere zenuw, gelegen in de voorhoorn van het
ruggenmerg.
PMN is de zenuwvezel en de voorhoorncel samen. In de reflexboog is het PMN het
uitvoerende (efferente) deel en een sensibele zenuw het invoerende (afferente) deel.
De afferente impuls door 1 perifere sesibele zenuwvezel kan gelijktijdig de motorische
voorhoorncellen in verscheidene segmenten van het ruggenmerg bereiken (multi
segmentaal), en het effect op de motorische cellen kan via 1 synaps (monosynaptisch) of via
tussengelegen interneuronen (multi synaptisch) verlopen. Bij genoeg signalen wordt de spier
(agonist) aangespannen. Een inhiberende neuroon wordt ook opgewekt en spant de
tegenovergestelde spier aan (antagonist).
Een spierreflex is in feite een sensibel fenomeen (proprioceptief).
Een exteroceptieve prikkel is afkomstig van de huid en kan evengoed als de reflex het
ruggenmerg opwekken.
Ipsilateraal = reactie aan aangedane zijde
Contralateraal = reactie aan zowel aangedane zijde, als de andere zijde. Niet aangedane
zijde tegenovergestelde reactie als aangedane zijde
interoceptieve prikkels = vanuit je eigen lichaam prikkels waarnemen, leiden tot reactie
Spinale reflexen zijn een groot deel van het “normale” bewegen. Echter speeld het
zenuwselsel een belangrijke rol bij vloeiende beweegpatroon. Het moduleren van het
beweegpatroon gebeurt in de tractus corticospinalis (piramidebaan). Hij ligt in de schors en
beïnvloedt de reflexen door rechtstreekse beïnvloeden van de voorhoorncellen en de
interneuronen. Het bevat axonen van centrale motorneuronen (CMN) waarvan de celkern in
de motorische cortex ligt. De banen lopen van de cortex naar de basale kernen en kruisen
elkaar in de medulla oblongata.
Bij uitval van de tractus corticospinalis is de spinale reflex boog niet meer gemoduleerd maar
ongeremd, waardoor hoge reflexen optreden. Er treedt een paradoxale situatie op, waarbij
spieren niet goed bewogen kunnen worden (centrale verlamming → spastische parese). Bij
een afwijking in het perifere circuit is het reflex laag (perifere verlamming). je kan een
volledige verlamming (paralyse) en een gedeeltelijke verlamming hebben (parese)
, Als het CMN aan 1 kant uitvalt treedt er dus een uitval van motoriek met spasticiteit aan 1
kant op, maar dit is een eenvoudige beschrijving. In werkelijkheid is dit niet op 1 lijn te
trekken. De distaal gelegen spieren worden sterk lateraal bestuurd en kunnen daardoor
onafhankelijk bewegen. De proximale spieren worden veel meer door beide cortex helften
aangestuurd en kunnen daardoor minder fijne bewegingen leveren. De proximale spieren
worden dus vaak bij een uitval wel aangestuurd omdat deze door beide hersenhelften
aangestuurd.
Het geheel van de afdalende motorische banen vanuit de hersenstam en cortex wordt ook
beschreven als descenderende banen.
Behalve de spinale reflex boog heb je ook verschillende andere soorten reflexen als reactie
op verschillende soorten gevoelsprikkels; proprioceptieve en exteroceptieve. Bij het diepe
proprioceptieve gevoel spreekt men wel van gnostische sensibiliteit. Bij de exteroceptieve
pijnprikkel en temperatuur prikkel spreekt men van vitale sensibiliteit.
Informatie over harde druk verloopt goeddeels via het vitale systeem, subtiele aanraking en
fijne bewegingen verloopt groot en deels over het gnostische systeem.
Om de centrale motorische besturing van top tot teen mogelijk te maken is de sensibele
informatie via de spinale reflexen niet genoeg. Via opstijgende (ascenderende) banen van
het ruggenmerg via de hersenstam en de thalamus naar de cortex vindt de bewuste
gewaarwording plaats. Het cerebellum krijgt eveneens zijn deel voor onbewuste, maar
evengoed essentiële waarneming. Deze banen kruisen (alles wordt kruislings aangestuurd)
ook zodat het gevoel in het contralaterale CZS wordt waargenomen.
Distale spieren hebben meer aansturende en sensibiliteits neuronen in de cortex, daardoor
kunnen ze subtiele bewegingen maken, dan proximale spieren.
OOk in het ruggenmerg is er een zekere somatotopie. De motorische voorhoorncellen voor
het besturen van de proximalen spieren liggen voornamelijk aan de mediale zijde, die van de
distale spieren meer lateraal.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mandyvdende. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
