HC1 - Mechanisme
Mechanisme
1. Aristoteles
2. Middeleeuwen
3. Van telos naar mechanisme
4. “Wat is ware kennis?”
1. Aristoteles
Alle dingen hebben een essentie, een plaats en een doel
Dingen bewegen omdat ze een doel nastreven
Teleologische verklaring (telos)
o De gedachte dat alle dingen een doel hebben
2. Middeleeuwen
Kennis Griekse en Romeinse oudheid grotendeels onbeschikbaar
Scholing aan kerk gelieerd
Combinatie Aristoteleaanse opvatting van natuur en kerkelijke onderdrukking
o Daardoor weinig wetenschappelijke vooruitgang
3. Van telos naar mechanisme
Van een “waarom” naar een “hoe”
Aristoteles gaf vooral antwoord op “waarom” vragen
Claudius Ptolemaeus
o De aarde is het centrum van het universum, alle lichamen draaien om de aarde
Nicolaus Copernicus
o Heliocentrisch wereldbeeld: de zon is in het midden
Galileo Galilei (1564-1642)
o Meer bewijs voor heliocentrisch wereldbeeld
o Ontdekte dat Jupiter manen heeft
Johannes Kepler
o Ontdekte ellipsvormige banen i.p.v. cirkelvormig
Van een bezield (heel godsdienstig) naar een materialistisch wereldbeeld
Kennis werd macht
Meer analyse en kwantificatie
Opkomst van reductionisme
o Reductionisme: het verklaren van een fenomeen in een wetenschapsgebied door
een mechanisme op een fundamenteler (lager) niveau te beschrijven
o Eigenschappen op een hoger niveau zijn het gevolg van eigenschappen op een lager
niveau
Gretig reductionisme: te snelle conclusies
,4. “Wat is ware kennis?”
Rationalisme: echte kennis komt van binnen
Empirisme: echte kennis komt door ervaring
Drie hoofdonderwerpen psychologie
1. Nature vs. Nurture
2. Body vs. Mind
3. Cognitie vs. Emotie
1. Nature vs. Nurture
Nature: we zijn wie we zijn door onze genen
Nurture: we zijn wie we zijn door onze omgeving
Is kennis aangeboren (rationalisme) of komt kennis door ervaring (empirisme)?
De “Buikhuisenaffaire”:
o Buikhuisen wou de neuropsychologische basis van crimineel gedrag onderzoeken
(dus nature kant), maar dat werd niet sociaal geaccepteerd (want mensen vonden
nurture) en onder maatschappelijke druk voerde hij zijn onderzoeksplannen toch
niet uit
De ontdekking van James Fallon
o Epigenetica: complexe interactie tussen genen en omgeving
2. Body vs. Mind
Metafysica: “zijnsleer”, de leer van het bestaan
Hoe verhouden lichaam en geest zich?
Dualisme: er zijn twee soorten substanties, lichaam en geest (Descartes)
Monisme: er is één soort substantie
o Realisme: er bestaat alleen materie (Hobbes)
o Idealisme: er bestaan alleen gedachten (geest/mind) (Berkeley)
3. Cognitie vs. Emotie
De vergissing van Descartes
o Cognitie kan niet zonder emotie
2. Descartes’ filosofie
1. Descartes’ rationalisme
Descartes vond zijn klassieke opleiding onvoldoende
o Middeleeuwse filosofie nadruk op “waarom” antwoorden
o Kennis moest volgens Descartes zeker en praktisch moeten zijn
Descartes’ gedachte-experiment (zie hieronder)
2. Descartes’ mechanisme
Het lichaam is een machine (metafysica (zijnsleer))
o Kan dus wetenschappelijk bestudeerd en verklaard worden
Belangrijke ontdekking William Harvey: bloedsomloop en het hart is een pomp
Descartes bedacht: ook zenuwen zijn buisjes met vloeistof erin (animal spirits)
o Onderliggend systeem voor bewegingen
3. Descartes’ gedachte-experiment
Om toepasbaar te zijn, moet kennis waarachtig zijn
o Hoe kunnen we dat zeker weten?
Rationalisme: zekere kennis komt voor uit ratio (logica)
Empirisme: zekere kennis komt voor uit ervaring
Scepticisme: zekere kennis is niet mogelijk
Descartes’ gedachte-experiment:
o Laten we ervan uitgaan dat niks bestaat en alles een illusie is, want we kunnen
onmogelijk weten of alles wat we zien wel echt is
Volledige omarming scepticisme
o Hij kon denken dus hij trok de conclusie dat hij zelf wel moest bestaan
“I think, therefore I am”
o Hoofddoel experiment:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femsdempsey. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.