Oefenopdrachten voor hoofdstuk 10: organische verbindingen uit VWO5 met alle bijbehorende uitwerkingen. Boek: NOVA 5 VWO/gymnasium scheikunde. Deze oefentoets bevat alles wat je voor de toets hoort te kunnen en heeft totaal 47 vragen met bijbehorende uitwerkingen.
Oefenopgaven KOOLSTOFCHEMIE I vwo
Inleiding
Maak eerst de opgaven over dit onderwerp die bij havo staan. In dit document vind je alleen
aanvullende opgaven.
OPGAVE 1
Er zijn verschillende stoffen met de molecuulformule C4H7Cl; één daarvan is crotylchloride,
CH3―CH=CH―CH2Cl.
01 Geef de systematische naam van crotylchloride.
Crotylchloride kan worden gemaakt door but-2-een te laten reageren met chloor.
02 Leg uit of de vorming van crotylchloride uit but-2-een en chloor een additiereactie of een
substitutiereactie is.
Bij deze reactie van but-2-een met chloor ontstaat ook een andere stof met de formule
C4H7Cl.
03 Geef de structuurformule van deze andere stof.
Bij de reactie tussen crotylchloride en kaliloog ontstaat een alkenol (onverzadigd alkohol) met
de structuurformule CH3―CH=CH―CH2OH.
04 Geef de vergelijking van deze reactie. Schrijf hierin de koolstofverbindingen in structuur-
formules.
N.B. Deze opgave staat ook in Koolstofchemie II, maar dan uitgebreider.
OPGAVE 2
Hieronder staan de structuurformules van twee aromaten.
05 Geef van beide aromaten de systematische naam.
06 Leg uit of beide aromaten isomeren zijn.
07 Geef de structuurformule van een aromaat die isomeer is met structuur 1.
OPGAVE 3
De ontdekker van stikstoftrichloride, NCl3, verloor drie vingers en een oog bij zijn onderzoek.
Vrijwel alle verbindingen van stikstof en een halogeen zijn agressieve chemicaliën.
08 Geef de structuurformule van stikstoftrichloride.
Stikstoftrichloride reageert vlot met water. Daarbij ontstaat ammoniak en hypochlorigzuur,
dat gebruikt wordt als bleekmiddel. Een molecuul hypochlorigzuur is opgebouwd uit één
zuurstofatoom, één waterstofatoom en één chlooratoom.
09 Geef de structuurformules van ammoniak en hypochlorigzuur.
10 Geef, in molecuulformules, de vergelijking voor de reactie van stikstoftrichloride met water.
1
, Er zijn diverse verbindingen bekend van stikstof en fluor. Zo heeft men de stoffen N2F4 en
N2F2 gemaakt.
11 Geef van beide stoffen de structuurformule.
12 Geef alle mogelijke structuurformules van H2CO2. Het gaat hier niet om cyclische
verbindingen.
13 Geef alle mogelijke structuurformles van C2H4O. Het gaat hier niet om cyclische
verbindingen.
OPGAVE 4
Veel afvalhout komt op stortplaatsen terecht. Door rotting gaat dit over in methaan, CH4, en
koolstofdioxide. Vooral het vrijkomende methaan wordt gezien als een bedreiging van het
milieu: het levert een grote bijdrage aan het broeikaseffect.
Hout bestaat voor een groot deel uit cellulose. Cellulose is een eindproduct van een reeks
reacties die in bomen plaatsvindt. De eerste reactie van deze reeks vindt plaats in de
bladeren en kan als volgt worden weergegeven:
6 CO2 + 6 H2O → C6H12O6 + 6 O2
Bij de rotting van nat hout worden cellulose en water omgezet in de gassen methaan en
koolstofdioxide. De gassen methaan en koolstofdioxide ontstaan in de verhouding 1 : 1
14 Geef de reactievergelijking van deze omzetting. Noteer cellulose daarbij als (C6H10O5)n.
Hierbij is n een (groot) getal.
Als men het hout, in plaats van het te laten verrotten, gebruikt als brandstof, is dat beter
voor het milieu: er komt dan geen methaan vrij.
Bij het verbranden van hout kan onvolledige verbranding optreden. Hierbij ontstaan, behalve
koolstofdioxide en verschillende onverbrande koolwaterstoffen, nog enige andere stoffen.
15 Geef de namen van twee stoffen die, naast koolwaterstoffen, wel kunnen ontstaan bij
onvolledige verbranding van hout, maar die niet ontstaan bij volledige verbranding.
16 Geef de naam van een stof die, naast koolstofdioxide, zowel bij onvolledige als bij volledige
verbranding van hout ontstaat.
Elektriciteitscentrales kunnen, bijvoorbeeld naast steenkool, gebruik maken van afvalhout als
brandstof.
In een krantenartikel wordt de gunstige invloed op het broeikaseffect van het gebruik van
afvalhout in plaats van steenkool beschreven. Men stelt dat het koolstofdioxide dat bij de
verbranding van afvalhout ontstaat, niet bijdraagt aan de versterking van het broeikaseffect.
17 Geef een argument voor deze stelling. Maak hierbij gebruik van een gegeven uit deze opgave.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper willemijnbeekhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
