Samenvatting over het lesboekje Economie Marktresultaat en overheidsinvloed over onder andere maatschappelijke welvaart, surplus, internaliseren en externe effecten.
Economie: Marktresultaat en overheidsinvloed
- enge zin: financieel-economische welvaart,
inkomen wat we met elkaar verdienen
- brede zin: naast enge zin ook inkomsten
verdeling, welvaart elders, welvaart
toekomstige generaties en welzijn
-> we noemen dit sociale welvaartsfunctie: de
welvaart van individuen maakt de welvaart voor de
totale samenleving
Maatschappelijke kosten- batenanalyse (MKBA)
-> opgesteld door overheid wanneer ze project wilt uitvoeren. Bij verschillende scenario’s
wordt dan doorgerekend wat de maatschappelijke effecten op brede welvaart zijn.-> altijd in
geld opgesteld en verrekend met een O-situatie. Voorbeeld: MKBA WK
kosten baten
bouw stadia horeca
trainingscomplex sponsors
infrastructuur kaartjes
Vuurwerk
- Het wordt verhandeld op de monopolistische concurrentie: Veel vragers en veel
aanbieders- Heterogene goederen- Vrije toe- en uittreding- Beperkt transparant.
- Voor vuurwerk geldt dat er ‘hoge transactiekosten’ gelden, je hebt te maken met
‘zoekkosten’ en daarnaast moet je reizen om het te verkrijgen. Vuurwerk is een
schaars goed -> je hebt productiefactoren (KANO) nodig om te produceren, zodat je
middelen opoffert om deze goederen voort te brengen.
Voorbeeld:
Te besteden €40 = baten
kosten €30
Ruilwinst €10 we hebben geld over, hiermee kun je iets anders ‘leuks’ doen.
- Vuurwerk gaat samen met externe effecten. De aankoop heeft gevolgen zonder dat
jij daarvoor betaalt- het staat niet op de kassabon.
Positief: je kunt kijken naar vuurwerkshow (betaald door anderen)
Negatief: materiële schade/ lichamelijk letsel, afval/ milieuschade, geluidsoverlast.
De vraaglijn
- De vraaglijn geeft marginaal nut (geluk/plezier) weer voor de consument, consument
kan zoveel kopen tot zijn marginaal nut gelijk is aan de prijs. Op perfecte markt is
prijs gelijk aan MK, zodat geldt nut=Mk, op dat moment is de markt efficiënt.
Consumenten moeten in hun behoefte voorzien-> begeven zich op markt. Daarmee
vergroten ze hun welvaart. Consumenten zullen uitsluitend kopen wanneer
hun individuele betalingsbereidheid > prijs
,Weergeven in een discontinue vraaglijn:
Deze betalingsbereidheid vormt onze consumenten welvaart, deze is gelijk aan verschil
tussen prijs en betalingsbereidheid= Consumentensurplus (CS). = Som v.d. individuele
ruilwinsten.
Grafisch:
2 gevolgen:
- er komen nieuwe klanten, door die lagere prijs kunnen ook andere groepen dit
product kopen.
Hun surplus bedraagt: 0,5 x 9 x 3 ( driehoekje)
- Surplus v.d. bestaande klanten wordt vergroot.
Toename = 3 x 18 = 54 of 67,50 - 13,50 = 54
Producentensurplus
Producenten zijn pas bereid te leveren (leveringsbereidheid) wanneer p > MK. De welvaart
van producenten noemen we producentensurplus, dit geeft dan ook de leveringsbereidheid
weer. Het is de opp tussen de prijs en aanbod curve.
, De welvaart in maximaal bij het marktevenwicht, we noemen dit marktefficiëntie. We zeggen
dan dat er doelmatig geproduceerd wordt.
Bij het meten van welvaart gebruiken we het Pareto-criterium. Pareto stelt dat één
deelnemer zijn resultaat niet kan veranderen zonder dat dit ten koste gaat v.h. resultaat van
een andere deelnemer. - Of de vooruitgang van de ene groep moet groter zijn dan de
achteruitgang van de andere groep. Het is pareto- optimaal/ efficiënt wanneer niemand bij
verandering er op achteruit gaat.
Op welke manier kan het CS toenemen?
1. Door een toename van de voorkeur van consumenten
2. Door de prijsstijging van andere producten
3. Door een toename van de bevolking
4. Door de stijging van inkomens
Er geldt steeds dat de vraag toeneemt bij dezelfde prijs (qv-lijn schuift naar rechts).
Het CS en PS vormen samen het totale surplus, we noemen dit ook wel het markt surplus of
economisch surplus. Dit surplus wordt gevormd door de belanghebbenden die samen
transacties uitvoeren, met een ‘monetair karakter’ (ofwel, zij ruilen goederen tegen een prijs
met elkaar). Het marktevenwicht geeft dan de pareto-efficiënte situatie weer. Het
economisch surplus kunnen we omschrijven als de welvaart in enge zin.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper schoolisnofun. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
