Samenvatting anatomie A:
Zenuwstelsel:
Opbouw van een neuron/axon:
De opbouw van een neuron/axon bestaat uit 3 gedeeltes:
1. Opvangend gedeelte, (dendriet, impulsen komen hier aan).
2. Geleidend gedeelte (axon)
3. Overdragend gedeelte (in de synaps, wordt de impuls overgedragen op andere
neuronen & bij perifere motorische neuronen op spiervezels of klieren).
Afferente zenuwen (sensorische zenuw) het zijn gevoelszenuwen, ze zijn
aanvoerend. Dat wil zeggen dat ze impulsen naar het centrale zenuwstelsel
toevoeren. (hierdoor voel je pijn).
Efferente zenuwen (motorische zenuw) zijn afvoerend, dat wil zeggen dat ze
impulsen van het centrale zenuwstelsel naar spieren of klieren brengen. (hierdoor
kun je bewegen).
Piramidekruising linkerkant van de hersenen bestuurd de rechterkant en de rechterkant
van de hersenen bestuurd de linkerkant.
Hersenvliezen van binnen naar buiten:
1. Pia mater (zachte hersenvlies), zit direct om hersenen heen.
2. Aracheoidea (spinnenwebvlies), is het middelste vlies
3. Dura mater (harde hersenvlies), zit aan de buitenkant van de hersenen, hierna volgt
bot.
,Anatomische bouw ruggenwervel:
Regel functies van hersenstam lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling, bloeddruk,
spijsvertering, oogbewegingen, plassen, horen, proeven, kauwen en slikken, voelen van
beweging en zwaartekracht (basale functies).
Grootste gedeelte hersenzenuwen komen vanuit hersenstam!!
Anatomie perifeer zenuwstelsel:
12 paar hersenzenuwen (sensibel& motorisch)
Sympathische grensstreng
31/32 paar ruggenmergzenuwen
Anatomie centraal zenuwstelsel:
Tussenhersenen
Grote& kleine hersenen
Hersenstam
Ruggenmerg
Autonome zenuwstelsel is opgebouwd uit: (alles wat automatisch gaat bv. Ademhaling)
- Sympathisch zenuwstelsel
- Parasympatisch zenuwstelsel
Functies liquor:
, Beschermen van hersenen
Isolatie
Voedingsstoffen voor hersenen aanvoeren (vooral glucose)
Afvoer stofwisseling
Beschadiging van kleine hersenen coördinatie is verstoord.
Autonome (vegatieve) zenuwstelsel zorgt voor instandhouding van lichaam. Bijv.
spijsvertering& circulatie.
Animale (willekeurige) zenuwstelsel zorgt voor de relatie met de buitenwereld, onder
andere zintuigelijke waarnemingen& bewegingen. (alles wat jij WIL doen).
Gestoorde liquorcirculatie ophoping van hersenvocht in de hersenen, doordat het
afvoerkanaaltje verstopt zit of dicht zit. Bij volwassenen geeft dit heftige hoofdpijn en bij
kinderen een waterhoofd. Bij kinderen kan dit ontstaan door toxoplasmose in de 4 e maand
van de zwangerschap, bij volwassenen door een trauma.
Toxoplasmose bacterie die een kat via urine of de kattenbak kan verspreiden en tijdens de
zwangerschap in de 4e maand voor een waterhoofd bij het geboren kind kan zorgen.
Soorten hoofdpijn:
Migraine:
- Treedt acuut op en is vaak eenzijdig. Flikkeringen in ogen en hoek gezichtsveld is
verdwenen. Ook wordt er vaak gebraakt. (vaak bij vrouwen rond menstruatie of
stress).
Diagnose: erfelijkheid onderzoeken, neurologisch onderzoek, lichamelijk onderzoek
(bloeddruk meten en hart en longen bekijken), CT of MRI van hersenen.
Behandeling: triptanen, nsaid, paracetamol
Spanningshoofdpijn:
- Meestal voorin het hoofd, voelt als een aangetrokken band om de schedel en voelt
stijf& pijnlijk. Stress en overmatig aanspannen van de nekspieren speelt een rol.
Andere oorzaken hoofdpijn:
Kiespijn
Neusbijholteontsteking
Oogaandoeningen
Prikkeling van gevoelszenuw van aangezicht
Ziekte van parkinson:
, Oorzaak: tekort aan dopamine door het afsterven van dopamineproducerende zenuwcellen
in een bepaald gebied in de hersenen. Minder seintjes naar de motorische cortex.
Diagnose: kenmerken van de buitenkant bekijken (trillen, geen emoties in gezicht),
hersenscan maken, kijken naar ziektebeloop.
Behandeling: medicatie, kan klachten verminderen maar niet genezen.
MS:
Oorzaak: de bescherm- en isolatielaag (myeline) rondom de zenuwen in de hersenen,
ruggenmerg en oogzenuwen is beschadigd. Immuun cellen vallen de myeline aan.
Diagnose: klachten bekijken, MRI-onderzoek, MEP (doormiddel van elektrische stootjes
wordt het centraal motorische zenuwstelsel geactiveerd).
Behandeling: fysiotherapie, ergotherapeut (voor vermoeidheid te verminderen), medicatie
(niet om ms te laten verdwijnen, maar om klachten te verminderen).
Meningitis (hersenvliesontsteking):
Oorzaak: bacterie of virus die in bloedbaan terecht komt en voor een infectie van het
hersenvlies zorgt.
Diagnose: bloed of urineonderzoek, lichamelijk onderzoek.
Behandeling: antibiotica of medicatie tegen het virus.
Dwarslaesie:
Oorzaak: breken van wervelkolom of verbrijzelen door een val of ongeluk. Hierdoor kunnen
er stukken van de wervelkolom tegen het ruggenmerg aankomen en de zenuwen afknijpen
of beschadigen.
Diagnose: CT-scan, MRI-scan, neurologisch lichamelijk onderzoek
Behandeling: operatie (kan alleen als er druk op het ruggenmerg staat), bestraling
(dwarslaesie door een tumor), revalidatie.
Epilepsie:
Oorzaak: Genetische veranderingen die erfelijk zijn, trauma of letsel aan hoofd, hersentumor
of beroerte, besmettelijke hersenziekten zoals meningitis, schade of letsel aan hersenen
tijdens geboorte, ontwikkelingsstoornissen van de hersenen zoals autisme.
Diagnose: EEG-onderzoek (elektrische verstoringen in hersenen worden gemeten),
hersenscan of röntgenfoto’s. Iemand die een epileptische aanval heeft is incontinent.
Behandeling: hersenoperatie, medicatie.
CVA: