De oögenese, ofwel eicelontwikkeling, is een langdurig proces. Dit begint al vroeg in de embryonale
ontwikkeling van het meisje. Bij een vier weken oude embryo, ontstaan er stamcellen (oogonium) in
de ovaria. Tot aan de vijfde maand van de ontwikkeling vermeerderen de stamcellen zich door
mitose tot er ongeveer zes miljoen zijn. Ondertussen beginnen deze cellen aan de meiose. Vanaf dit
moment zijn het primaire oöcyten. Bij de geboorte zijn er hiervan nog zo’n twee miljoen over. De
meiose I stopt in een vroeg stadium en continueert pas als het meisje haar puberteit bereikt. Elke
primaire oöcyt wordt in de eierstok omgeven door een laag follikelcellen, samen een onrijpe follikel.
Vanaf de puberteit wordt er gemiddeld één keer per vier weken (ongeveer 12 jaar - 50 jaar) een
primaire oöcyt hormonaal geactiveerd om de meiose I te voltooien. Na deze deling ontstaan er twee
haploïde cellen, waarvan de ene groter is. Dit zijn de secundaire oöcyt en het poollichaampje. Hier
stopt de meiose opnieuw. Ondertussen is de eifollikel rijp geworden. Deze laat zijn secundaire oöcyt
vrij, die in de eileider terecht komt. Het poollichaampje verdwijnt. De eicel is pas geheel rijp wanneer
meiose II compleet is. Dat gebeurt pas als een spermatozoön de eicel binnendringt.
Spermatogenese
De spermatogenese (zaadcelontwikkeling) begint ook al in de eerste maanden van de embryonale
ontwikkeling van de jongen. Ongeveer in de vierde week ontstaan er stamcellen (spermatogonia) in
de wand van de zaadbuisjes van de testis. Zij zijn diploïd. Hier ontwikkelen zich ook sertolicellen.
Deze zijn vanwege hun voedende en ondersteunende functie onmisbaar voor de spermatogenese.
Vanaf de puberteit gaan de spermatogonia zich onder invloed van hormonen delen. Dit zijn
mitotische delingen die continu doorgaan. Hierdoor ontstaan er vele primaire spermatocyten (3
miljoen per dag bij een volwassen man). Deze worden in de richting van het lumen van de
zaadbuisjes geduwd. Ondertussen maken ze de meiose I door, waardoor ze haploïd worden en nu
secundaire spermatocyten zijn. Vervolgens vindt de meiose II plaats. Deze ontstane cellen heten
spermatiden. De hele spermatogenese neemt 65 – 75 dagen in beslag. Een spermatozoön (zaadcel)
bestaat uit een kop, hals, middenstuk en zweepstaart. Per etmaal worden er zo’n 200 miljoen
gevormd. De ovale kop bevat de haploïde kern en heeft een soort kapje, het acrosoom. Hierin
bevinden zich enzymen die actief zijn bij het binnendringen in de eicel. Het middenstuk bevat veel
mitochondriën, die energie leveren voor de bewegingen van de zweepstaart. De bewegingen komen
tot stand door het afwisselend links en rechts contraheren van samentrekbare vezels. De contracties
veroorzaken heen en weer zwiepen van de zweepstaart.
Menstruele cyclus
De cyclus wordt ingedeeld in drie fasen, waarin de eerste dag van de menstruatie het begin is:
1. Menstruatiefase: duurt ongeveer vijf dagen en treedt op wanneer er geen bevruchting heeft
plaatsgevonden. Het corpus luteum (gele lichaam) is aan het vergaan en produceert geen
oestrogeen en progesteron meer. Daling van de progesteronconcentratie leidt tot
vaatkrampen in de bloedvaten van het endometrium (baarmoederslijmvlies), waardoor de
capillairnetwerken geen bloedtoevoer meer krijgen. Hierdoor wordt het grotendeels
afgestoten. Dit gaat gepaard met bloedverlies via de vagina. Aan het einde van deze fase
blijft er van het endometrium een dunne laag over.
2. Proliferatiefase: vijfde tot vijftiende dag. De dikte van het endometrium neemt door een
groot aantal celdelingen toe. De klierbuizen groeien met het slijmvlies mee en het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mwillems2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.