Spondylitis Ankylosans = SA = “Bechterew”
Wat = progressieve, chronische, inflammatoire reumatische AD
--> kan resulteren in ankylose vd WZ & SI-gewrichten
Extra-articulair: 1/3 vd Pt’en: vnl. oog, darm en huid
- hoe langer de ziekte, hoe meer geassocieerde AD (uveitis, psoriasis, IBD) 1
AAU= acute anterieure uveïtis
- Pijn - Wazig zicht
- Unilateraal - Fotofobie
- Rood oog - F.A + voor uveitis, SpA, HLA B27
IBD
- elke SA Pt krijgt op UZ coloscopie (+-40% heeft subklinische IBD! (chr. inflamm op biopt))
Psoriasis
Criteria 1. Klinische criteria
LBP+ stijfheid >3m die verbetert met inspanning en niet betert in rust
Bewegingsbeperking lumbaal
Bewegingsbeperking thoracaal = verminderde thoraxexpansie
2. Radiologische criteria
Sacroiliitis graad 2 bilateraal of graad 3/4 unilateraal
SA wnr radiografisch + minstens 1 klinisch criteria is voldaan
OF
Pt jonger dan 45 met >3m rugpijn met:
1. Sacroiliitis op beeldvormig (MRI/RX) + minstens 1 SpA kenmerk
OF
2. HLA B27 positief + minstens 2 SpA kenmerken
INFLAMMATOIRE RUGPIJN
- ochtendstijfheid
- verbetert met inspanning, betert niet in rust
- wakker w in 2e deel vd nacht door pijn
- bilpijn wisselend Li/Re
1
Dit was zo vroeger, nu ook nog evolutie nr geassocieerde AD’en met nieuwe therapieën???
, Erfelijkheid 90 -95% HLA-B27 positief
(risico op SA ontwikkelen wnr HLAB27+ = 5%, risico op SA indien +FA (1 e lijn) voor SA=8%)
Welke Pt M/V = 2 à 3/1
< 40 jaar
Ziekteverloo
p
Ernst axiale MSASSS= modified stoke AS spinal score = score obv RX
schade (score op 72: score op 3 geven aan 12 tussenwervelschijven (6L en 6C)
SA op RX
- erosie
- sclerose
- syndesmophyten
- ANKYLOSE = vergroeiing ‘bamboewervel’
R/ 1. Niet-medicamenteus (vnl)
Rookstop2
Beweging!!!!!!!!
(lokale warmte/massage: enkel om beter te kunnen bewegen)
2. Medicamenteus
NSAID chronisch & continue3 (!)
Indien onvoldoende: biologicals
o Anti TNF
o IL 17 blokkers Biologicals = selectieve cytokine blokkers
o JAK-inhibitor (small molecules) 1) R-antagonist
2) Soluble R-antagonist (-cept): etanercept
3) Anti-cytokine mAB
Probleem 1. Bewegingsbeperking (klinisch criterium) pas laattijdig
met AS 2. Radiografische interpretatie= moeilijk (duidelijker om MRI)
3. JE WIL PT DETECTEREN VOOR ER RADIOGRAFISCHE SCHADE IS!
2
Roken = negatieve factor voor vergroeiingen
3
Continue inname NSAID geeft ook minde radiografische schade dan indien enkel ‘on demand’
Continue inname vnl. superieur bij Pt met hoge CRP
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SamenvattingenGeneeskundeGent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.