Interview
Les aantekeningen Geschiedenis tijdvak 5
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit document bevat een samenvatting van de 5 ka's van dit tijdvak en de kernbegrippen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Tijdvak 5: Tijd van Ontdekkers en Hervormers18. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van
een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
19. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
20. Het begin van Europese overzeese expansie
21. De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa
tot gevolg had
22. Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een
Nederlandse staat
-aflaat: Gewoonte in de middeleeuwse christelijke kerk om straffen kwijt te scheiden die een
mens na zijn dood zou moeten ondergaan omdat hij zondig geleefd heeft.
-beeldenstorm: In 1566 vermelden calvinisten het interieur van katholieke kerken in de
Nederlanden.
-calvinisme: Een stroming binnen de protestants-christelijke godsdienst. Het calvinisme gaat
terug op de leer van de theoloog Johannes Calvijn (1509-1564). Het calvinisme had veel
aanhangers in Frankrijk (hugenoten) en in de Nederlanden.
-erfgoed: Alle kunst, architectuur en kennis die vanuit het verleden aan ons zijn doorgegeven
en die we graag bewaren en koesteren omdat het ons vertelt waar we vandaan komen.
-gewetensvrijheid: Gaat minder ver dan godsdienstvrijheid. Afwijkende religies worden
gedoogd zolang er geen kerkdiensten in het openbaar worden worden gehouden.
-homo universalis: Ideaalbeeld van de mens die zowel kunstenaar als wetenschapper is en
op vele terreinen actief is. Ontstond in de renaissance.
-humanisme: Bestudeerden de klassieke oudheid en richtten zich op de vertaling van de
klassieke Grieks-Romeinse geschriften.
-inquisitie: Kerkelijke rechtbank die ketters vervolgt.
-katholicisme: In de middeleeuwen de christelijke kerk in Europa. Vanaf de reformatie is het
katholicisme niet meer dan een stroming binnen het christendom met de paus in Rome aan
het hoofd.
-kerkhervorming: Reformatie. Oorspronkelijk het streven om een einde te maken aan de
misstanden in de middeleeuwse christelijke kerk. Toen dat niet lukte splitsten protestantse
kerken zich af.
-kolonie: Oorspronkelijk ging het om de vestiging van een deel van de bevolking van een
staat buiten het eigen territorium (volksplanting). Vanaf de ontdekkingsreizen worden ook
overzees veroverde gebieden aangeduid als kolonie.
-mentaliteit: Het denk- en gedragspatroon van een persoon of van een groep mensen.
-mensbeeld: Doordachte en samenhangende voorstelling van wat het betekent om mens te
zijn.
-ontdekkingsreizen: De zeereizen die Europeanen in de 15e en de 16e eeuw maakten om
zelf een zeeroute naar Indië te vinden.
, -pacificatie van Gent: In 1576 gesloten vredesverdrag tussen de opstandige gewesten en de
niet-opstandige gewesten met als doel om de muitende Spaanse troepen uit de
Nederlanden te verdrijven.
-protestantisme: Christelijke kerken die ontstonden uit protest tegen de misstanden in de
katholieke kerk.
-reformatie: Kerkhervorming. Oorspronkelijk het streven om een einde te maken aan de
misstanden in de middeleeuwse christelijke kerk. Toen dat niet lukte splitsten protestantse
kerken zich af.
-renaissance: Cultuurstroming in Noordwest-Europa in de 15e en de 16e eeuw die de mens
als individu centraal stelde en de kunst uit de Klassieke Oudheid als voorbeeld nam.
-sacrament: Rituele handeling in de katholieke kerk waarin een gelovige, door bemiddeling
van een priester, de zegen van God krijgt, bijvoorbeeld de doop en de biecht.
-soevereiniteit: Oppergezag, hoogste macht in een staat.
-Staten-Generaal: Oorspronkelijk de vergadering waarin de vorst overleg voerde met
vertegenwoordigers van de drie standen uit alle gewesten. Tegenwoordig de officiële naam
van het Nederlandse parlement.
-Vulgaat: De belangrijkste vertaling van de bijbel (vanuit het Grieks en Hebreeuws) in het
Latijn.
-wereldbeeld: De manier waarop mensen naar de wereld om hen heen kijken.
Renaissance, 1500-1600 (16e eeuw)
Kenmerkend aspect 18: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het
begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
Kenmerkend aspect 19: De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
Renaissance
-Wedergeboorte van de ‘mens’ (zoals in klassieke oudheid)
-oudheid (3000 v.C - 500 n.C) Middeleeuwen (500-1500) Renaissance (14e-16e)
-Middeleeuwen: religie en het hiernamaals
-Memento Mori
-Renaissance: mens en aardse leven
-Carpe Diem
-Homo Universalis = goed ontwikkeld atletisch lichaam, maar ook een scherp verstand.
Daarnaast beschikt hij over bekwaamheden op veel gebieden, met name in de kunsten.
Humanisten
1. Nadruk op de mens (individu)
2. Studie naar klassieke wetenschap
-Plato en Aristoteles
3. Kritisch op de bijbel
-geloof nog wel belangrijk
4. Hernieuwde wetenschappelijk denken
-anatomie (menselijk lichaam)
-Leonardo Da Vinci was een beroemde, Italiaanse wetenschapper en humanist in de 16e
eeuw.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isagoumans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78310 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen