Interview
Les aantekeningen Geschiedenis tijdvak 7
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit document bevat een samenvatting van de 4 kenmerkende aspecten van tijdvak 7 en de kernbegrippen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Tijdvak 7: Tijd van Pruiken en Revoluties27. Rationeel optimisme en ‘’verlicht denken’’ dat werd toegepast op alle terreinen
van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
28. Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op
eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
29. De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over
grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap
30. Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de
opkomst van het abolitionisme
-abolitionisme: Beweging die de slavenhandel en de slavernij af wilde schaffen. Ontstond in
de 18e eeuw.
-ancien régime: Benaming voor de 18e eeuwse maatschappij, waarin vorsten de absolute
macht hadden en waarin adel en geestelijkheid door de standensamenleving bevoorrecht
waren.
-Bataafse revolutie: Politieke omwenteling in 1795 waarin de Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden plaats maakte voor de Bataafse Republiek. De patriotten namen
met steun van de Fransen de macht over van de oude regentenoligarchie.
-democratische revolutie: Verzamelnaam voor omwentelingen in het bestuur van een land
waarbij het volk meer macht krijgt ten koste van de vorst. Grondrechten van burgers worden
vastgelegd in een geschreven grondwet.
-driehoekshandel: De handel tussen West-Europa, West-Afrika en Amerika.
-Franse revolutie: Politieke en sociale omwenteling in Frankrijk die een einde maakte aan
het ancien régime, waardoor standenstaat en absoluut vorstendom verdwenen. Begon in
1789.
-grondrechten: Mensenrechten die zijn vastgelegd in een grondwet.
-grondwet: Belangrijkste wet van een land. Regelt de rechten en plichten van de burgers en
hoe het land bestuurd wordt. Ook wel constitutie genoemd.
-plantagekolonie: Overzees gebiedsdeel waar op plantages gewassen worden verbouwd
voor de Europese markt.
-rationalisme: Het verstand en het vermogen tot logisch redeneren (dus niet de zintuigelijke
waarneming) zijn de meest zuivere bron van kennis.
-revolutie: Plotselinge en ingrijpende verandering. Een politieke revolutie gaat (vaak) met
geweld gepaard. Een bevolkingsgroep neemt daarbij de macht over van een andere groep.
De nieuwe regering neemt daarna maatregelen om de samenleving ingrijpend te hervormen.
-sociale verhoudingen: De manier waarop bevolkingsgroepen (die verschillen in afkomst,
rechten, bezit of opleiding) tegenover elkaar staan.
-staatsburger: Het bezit van politieke rechten die horen bij een burger in een staat.
-transatlantische slavenhandel: Handel in Afrikaanse slaven tussen West-Afrika en Amerika.
, -trias politica: Scheiding van de staatsmacht (die eerder bij de alleenheerser lag) in een
wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht.
-verlicht absolutisme: Bestuursvorm waarin een vorst absoluut regeert maar wel het welzijn
van zijn onderdanen probeert te verbeteren met verlichte maatregelen.
-verlicht denken, verlichting: Geestelijke stroming, ontstond in de late 17e eeuw en duurde
tot het einde van de 18e eeuw, met als kernidee dat de mens door rationeel denken (door
het gebruik van de rede) zichzelf en de samenleving kan begrijpen en verbeteren.
-volkssoevereiniteit: Het idee dat de hoogste macht in de staat bij het volk ligt.
-volksvertegenwoordiging: Parlement.
-vrijhandel: Bij de handel tussen landen mogen geen belemmeringen worden opgeworpen
(zoals geïmporteerde goederen duurder maken door importtarieven).
Eeuw van de Verlichting 1700-1800 (18e eeuw)
Kenmerkend aspect 27: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ werden toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.
De verlichting
-Een beweging die meende dat alles met de rede (verstand) kan worden verklaard
-problemen in de samenleving konden worden opgelost met gebruik van diezelfde rede
(=rationeel optimisme).
Verlichte denkers hadden kritiek op godsdienstige intolerantie
-Godsdienstoorlogen waren een gevolg van de Reformatie in Europa
-Tachtigejarige Oorlog (1568-1648)
-Hierbij vochten de protestantse, noordelijke gewesten tegen de katholieke
Spanjaarden
-Dertigjarige oorlog (1618-1648)
-De godsdienstoorlogen in Duitsland tussen protestanten en katholieken
1. Godsdienst
-Voltaire was tegenstander van deze godsdienststrijd
-Ieder mens heeft recht op zijn eigen geloof
-geloof in natuurwetten (deïsme)
-Koning Frederik de Grote (koning van Pruisen)
-Alle religies hebben gelijke rechten
-Verlicht absolute vorst; godsdienstvrijheid
2. Sociale verhoudingen
-Rousseau vond dat alle mensen van nature gelijk zijn
-Vrijheid van meningsuiting, drukpers, geloof, handel
-Tegen de standenmaatschappij
-Volgens Rousseau was het ontstaan van het privébezit de bron van alle ongelijkheid. Dit
was ontstaan na de landbouwrevolutie in de prehistorie
Verlichte denkers hadden kritiek op het absolutisme en gebrek aan burgerinspraak
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isagoumans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78310 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen