Deze samenvatting bevat alles wat je moet kennen voor het deel PREROMAANS EN ROMAANS voor het examen interieur in context, zowel de leerstof van in de ppt als die van in de les
PRE-ROMAANS EN ROMMAANS: RELIGIEUS IMPERIALISME OF DE VERSPREIDING VAN HET
CHRISTENDOM
INLEIDING
= Val van het West-Romeinse Rijk is institutioneel (de Laat Romeinse cultuur leeft door)
▪ Oost-Romeinse Rijk (Byzantijnse Rijk) tot 1453
▪ Architectuur blijft
▪ Inwoners (merendeel inheems vs minderheid “Germaanse” invallers)
▪ Assimilatie (acculturatie)
▪ Religie: Christendom, bisschoppen leden van oude Romeinse aristocratische families
Koning Clovis 466 – 511
▪ Laat zich dopen
▪ Verenigd Frankische
stammen
▪ Christelijk geloof
= staatsgodsdienst
▪ Geloof + herinnering
aan macht v/h
Romeinse rijk
= elementen van
eenheid in
geopolitieke
Zegelring van Childerick versnippering na val
Vader van Merovingische koning Clovis Westen
▪ Stelt zichzelf voor als Romeinse bevelhebber
Impact van het Romeinse rijk op ontwikkelen van cultuur en architectuur
= leidt tot de ontwikkeling van eigen architectuur
▪ Romanitas
- Herinnering + associatie met cultuur en macht van het Romeinse Rijk
▪ Vormentaal, constructiemethodes en spolia
- Herinterpretatie van klassieke vormentaal + typologieën
Invloeden van architectuur uit klassieke oudheid + Germaans + Byzantijns
▪ Christendom
- Bindende factor voor uitbouwen van het christelijk imperium
1
,INLEIDING: Romano-Byzantijnse kenmerken
Stijl, vormentaal en constructie
▪ Romano-Byzantijnse Kenmerken
- Byzantijns -> geen betekenis
Heersers, inwoners en cultuur = Romeins beschouwd
- Byzantium + Romeinse traditie/cultuur -> inspiratie + model creëren Romanitas
▪ Germaanse inbreng
- Decoratieve patronen
Dierenmotieven, spiralen, zigzagmotieven
Terug te vinden op wapens + gebruiksvoorwerpen
- Stilistisch
- Geen duurzame bouwvormen/architectuur
Gebruikten hout en leem
ROMANO-BYZANTIJNSE ARCHITECTUUR: Christendom als staatsgodsdienst in het Romeinse
Rijk
Achtergrondinformatie
▪ Politieke instabiliteit
▪ Economische depressie -> burgeroorlog
▪ Bepaalde religies geëxporteerd uit het oosten
▪ Vernieuwing
- Aanwezigheid van 1 centrale God
- Persoonlijke identificatie met gelovige en goden
▪ Christendom
- Circuleert vanuit oosten
- Niet populair
- Groeit door Heilige Paulus: ontwikkelt verder in 4de eeuw
Vroege periode (voor legalisatie)
▪ Christelijke ontmoetingscentra
- Plaats van de viering
- Vooral anoniem, verstopt binnenshuis
▪ Catacomben, ondergrondse massabegraafplaatsen
- Christenen waren vooral lagere klasse
- Moest uit het zicht
▪ Martyria
- Monumenten voor martelaars
- Kleine bouwwerken op locatie van martelaarsgraf
Ontwikkeling Christendom (ca. 350 onder Keizer Constantijn)
▪ 312: Visioen brandend kruis aan de Milvische Brug
- Constantijn verslaat Maxentius
▪ 313: Edict van Milaan: erkenning en legalisatie Christendom
- Christelijk geloof = niet meer strafbaar
▪ 326: Erkenning Christendom als staatsgodsdienst
Constantijn
▪ Pontifex maximus
▪ Hoofd van pantheon -> hoofd van christelijk geloof
- Bouwt veel kerken om aan te tonen dat christendom staatsgodsdienst was
2
, Zoektocht architecturaal type voor religieuze activiteiten Christendom
Welke architectuur typologie is het meest geschikt voor christelijk gebruik?
= Tempels waren geen optie als inspiratiebron:
▪ Pagaanse connotatie van de klassieke tempel
▪ Liturgische vereisten -> alternatief:
- Bepaalde elementen nodig om een misviering op te starten
ROMEINS MODEL
- Centraal bouw voor martyria en baptisteria (=doopkapellen)
- Basilica voor eredienst
BYZANTIJNS MODEL
- Overkoepelde centraal bouw als enig model
WEST-ROMEINSE RIJK
Liturgische noodzaak
= verschillende elementen waarom we geen tempels konden bouwen bij de Christenen
▪ Wandelpad
- Processie binnenkomst en vertrek van de
geestelijken
▪ Altaar
- Ruimte waar misviering werd opgedragen
- Plaats voor geestelijken
▪ Ruimte voor de congregatie
- Tijdens de processie en communie moesten
de gelovigen gescheiden zijn van de
geestelijken
▪ Ruimte voor de catechisten
- Zij die nog aan het toetreden waren tot het
geloof, moesten ook gescheiden zitten van
de gelovigen
- Moesten nog volwaardig gedoopt worden
(volwassen persoon)
Sint-Jan in Lateranen, 324 CE
▪ Naast paleiscomplex van Sint-
Lateranen
- Bestaat niet meer door
aardbeving
- Geschonken aan Bisschop van
Rome door Constantijn
▪ Functionele logica
▪ Elementen uit Romeinse Basilicae
- Grote openruimte
- Afgesloten ruimte met stoel
(rechter)
- Tribune (juristen en publiek)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieshelsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,59. Je zit daarna nergens aan vast.
