Weblecture week 1a
Wat is sociologie?
Studie van de samenleving
Mensen die met elkaar omgaan in een afgebakende ruimte en een cultuur delen.
Gerhard en Jean Lenski: verschillen tussen samenlevingen
Sociaal-culturele evolutie: het proces van verandering dat het resultaat is van
samenlevingen die nieuwe informatie en technologie verkrijgen.
Laag ontwikkeld: Klein, weinig keuze in manier leven, trage ontwikkeling/ verandering
Hoog ontwikkeld: groot, gevarieerde en gespecialiseerde manier van leven, snelle
ontwikkeling/ verandering
Bekijk het door een andere bril
Studie van de samenleving is te breed > een manier om naar het sociale leven te kijken en
begrijpen hoe de samenleving daadwerkelijk functioneert.
Voortgekomen uit sociale transformatie
Groei kapitalisme (fabrieken): misere en lijden, verzwakte familierelaties, verdwijnen
tradities
Groei steden: armoede, ziektes vervuiling, criminaliteit, daklozen
Politieke verandering: individuele vrijheid en individuele rechten
Verdwijnen gemeenschappen: ondermijning sterke sociale structuren van familie en
traditie door individualisering en nadruk op economische efficientie (toennies)
o Gemeinschaft (hechte sociale relaties) en gesellschaft (sociale structuur vanuit
eigen belang)
Open deuren of niet?
Sociologie wordt vaak aangeduid als de studie van de open deuren en dat wat algemeen
bekend is, maar vaak laat het het onverwachte in het algemene zien.
Het systematisch, sceptisch en kritisch bestuderen van het sociale leven
Het duidelijke uitdagen, de wereld in twijfel trekken en het afleren/afwennen van het
vertrouwde
Een manier van denken. Begrijpen van de samenleving
Identificeren van algemene patronen van sociaal leven door naar concrete
voorbeelden te kijken > Mensen in hokjes indelen
Sociologie is overal
In films, in boeken, in schilderijen, in de krant, op straat
Sociologie gaat over de samenleving op verschillende manieren bekijken om
zodoende het ongewone te zien.
3 hoofdvraagstukken
Ongelijkheidsvraagstuk: Wie krijgt wat en waarom? Macht/inkomen etc. kloof wordt groter
door corona.
Cohesievraagstuk: hoe leven mensen met elkaar samen/ langs elkaar heen?
Rationaliseringsvraagstuk: door de wetenschap weet je meer en kijk je anders naar de
samenleving. We richten de samenleving ook steeds efficienter in.
,Weblecture 1b
Waarom sociologie?
Stelt ons in staat om de menselijke verschillen en het menselijk lijden te zien en om
de uitdagingen aan te gaan om in een diverse wereld te leven.
Het sociologisch perspectief zet ons ook aan om kritisch na te denken over de
relatieve kracht en zwakheid van alle manieren van leven, ook onze eigen manier.
Maar:
Sociologie is onderdeel van een veranderlijke wereld: een beschrijving of verklaring
van nu kan in korte tijd niet meer voldoen
Sociologen maken deel uit van hetgeen dat ze onderzoeken: een socioloog die in
europa is opgegroeid bekijkt andere delen van de wereld vanuit een europees
perspectief (etnocentrisme)
Sociologische kennis wordt onderdeel van de samenleving: onderzoek naar
toenemende criminaliteitscijfers wordt in de media gerapporteerd. Mensen lezen dat
en worden zich meer bewust van criminaliteit met als gevolg dat mensen ook sneller
aangifte doen van criminaliteit wat er dan weer voor zorgt dat het meer wordt
onderzocht.
Things are not what they seem (Peter Berger)
Hoe zou je leven eruit hebben gezien als je ergens anders was geboren?
We denken dat we individuele keuzes maken, maar is dat wel zo?
Keuzes en gedrag liggen vaak buiten onze controle en verlopen volgens sociale patronen. Dat
idee vinden we moeilijk te accepteren.
Zelfmoord (Durkheim)
Zelfmoord lijkt een individuele handeling te zijn maar wordt toch sociaal vormgegeven.
Sommige mensen hebben meer kans om zelfmoord te plegen dan andere (mannen,
protestanten, rijken, alleenstaanden, vrouwen, katholieken en joden, armen en
getrouwden)
Sociale integratie: gebondenheid met samenleving > Minder zelfmoord in
categorieen met sterkere sociale binding.
Het gaat om een verklaring
Tegenwoordig is zelfmoord onder armen groter dan onder rijken. Andersom dan wat
Durkheim zei.
Waarom armen vaker dan rijken? Zijn rijken minder goed geintegreerd in de samenleving?
Waarom is het nu andersom dan vroeger?
, Theoretisch perspectief
Een beeld dat sturing geeft aan het denken en het onderzoeken:
Welke onderwerpen moeten we onderzoeken?
Op wat voor manier moeten feiten aan elkaar worden gekoppeld tot een theorie?
Vier perspectieven
1. Functionalistisch perspectief (macro)
Samenleving wordt beschouwd als een complex systeem waarvan de verschillende
onderdelen met elkaar samen werken.
Sociale structuur: patronen van sociaal gedrag
Sociale functies: alle structuren leveren een bijdrage aan het functioneren van de
samenleving.
De verschillende structuren in de samenleving zoeken en de functie ervan bestuderen.
Comte, spencer, durkheim, parsons, merton
Merton
Consequenties sociale structuren zijn voor mensen verschillend (gezien kinderen
grootbrengen, maar biedt voordelen voor mannen terwijl het vrouwen in ontwikkeling
beperkt)
Manifeste functies: bekende en bedoelde consequenties van sociale patronen
(universiteiten: kennis en vaardigheden bijbrengen voor arbeidsmarkt)
Latente functies: onbekende en onbedoelde consequenties van sociale patronen
(universiteit: huwelijksmarkt: voorkomen werkloosheid onder jongeren: versterken
sociale ongelijkheden)
Sociale disfuncties: sociale patronen met onwenselijke uitwerking voor het functioneren van
de samenleving > bedenk voorbeelden???
Kritiek op functionalistisch perspectief
Beschouwt samenleving als een begrijpelijk, geordend en stabiel geheel
Sociale patronen verschillen van plaats tot plaats en van tijd tot tijd
Ongelijkheden zijn niet alleen functioneel voor de samenleving. Houdt weinig
rekening met ongelijkheden die voortkomen uit sociale klasse, etniciteit, geslacht etc.
die voor spanning en conflict zorgen.
Macro perspectief: brede kijk op de samenleving en samenleving wordt een op
zichzelf staand iets bijna losstaand van de mensen zelf.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 553913av. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.