Hoorcolleges psychologie
Psychologie is de objectieve studie van de menselijke geest.
• De wetenschap van gedrag, mentale processen en functies van het brein.
• Uit het Grieks: psyche = geest en ologie= gebied van studie
• Dus letterlijk studie van de geest maar ook studie van gedrag
Verschil sociologisch vs. Psychologisch perspectief
bijv. Verkrachting/ moord.
Psychologie: wat zijn kenmerken van slachtoffers/daders. Welke omstandigheden leiden tot
zedendelicten (meer om individu dan de sociale relaties en groeperingen daaromheen zoals
bij sociologie)
Relevantie criminologie
• Verklaren van gedrag
• De rechtszaal
• Percepties/emoties
Historie
• Wilhelm Wundt als grondlegger (meten van reactietijd) > eerste echte
gedocumenteerde experiment
• Grondleggers kwamen uit verschillende disciplines.
Relevante centrale dilemma’s in de psychologie
• Vrije wil vs. Determinisme
o Hard determinisme, hard interdeterminisme, compatibilisme, libertarianisme
• Nature vs. Nurture
• Crimineel gedrag: Normaal vs. Pathologisch
,Hoorcollege 1B.1
Sociale Psychologie: de invloed van onze sociale en fysieke omgeving op ons gedrag, onze
gevoelens en onze gedachten
Verschillende aspecten
Sociale invloed: hoe wordt ons gedrag beïnvloed door de omgeving? (probleem 1)
Sociale cognities: Hoe interpreteren we onze omgeving en hoe beïnvloedt dit ons
gedrag?
Aantrekkelijkheid en relaties met anderen: waarom mogen we sommige mensen wel
en anderen niet?
Sociale cognities
Inattentional blindness
als je je focust op 1 ding mis je vaak andere belangrijke dingen. Je kunt niet overal tegelijk
aandacht voor hebben.
Aandacht
(inschatten van) Belangrijkheid
Efficiëntie
Percepties van anderen
Mentale processen die we gebruiken om een oordeel te vellen over anderen
1. Jouw percepties van anderen beïnvloeden jouw gedrag
2. Doel bepaalt de hoeveelheid & soort informatie
3. Sociale normen bepalen verwachtingen
4. Zelfbeeld bepaalt percepties van anderen en je gedrag
Een ander proces hierbij is sociale categorisatie:
Op basis van fysieke aantrekkelijkheid & impliciete persoonlijkheidstheorie (een netwerk van
aannames die wij maken over mensen ten aanzien van de relatie tussen verschillende
eigenschappen en gedrag)
relevantie voor de Criminologie (wermink et al.)
Verschillen in de straftoemeting op basis van uiterlijke kenmerken
o Wel/niet-Nederlands uiterlijk
o Wel/niet beheersing Nederlandse taal
o Gender
Fouten in strafrechtelijk onderzoek (bijv. killer clown)
, Aantrekkelijkheid
Wat bepaalt dat?: proximiteit, fysieke aantrekkelijkheid & gelijkenis
1. Proximiteit & mere exposure effect
Bekendheidsprincipe: Herhaalde blootstelling = toename in aantrekkelijkheid bij toename in
presentatie persoon of bijv muzieknummer.
Online dating gooit wat (positieve) roet in het eten
2. fysieke aantrekkelijkheid
Dit beïnvloedt:
Aantrekkingskracht
Eerste indrukken
Frequentie van daten
Populariteit
Succes (in carrière)
3. Gelijkenis
Birds of a feather flock together/ Opposites attrack > dit klopt over het algemeen niet.
In het echt is het zo dat mensen naar gelijkenissen zoeken en dat tegenpolen elkaar
afstoten.
Redenen voor succes
Waarom blijven mensen bij elkaar? Succesvolle ingredienten (onder andere):
Redelijkheid & billijkheid
Openheid > Zelfonthulling
Overeenstemming
Communicatie
Redenen voor mislukking
Radio positieve vs. Negatieve interacties
Ontrouw > jaloezie
Relevantie voor criminologie
Ongezonde relaties kunnen de oorzaak van veel conflicten en dus ook criminaliteit zijn, o.a.:
Geweldsdelicten
Geweld in relaties
+ 84.000 incidenten van huiselijk geweld, per jaar in Nederland
Iedere maand sterft er iemand in NL aan huiselijk geweld, 66.000 vrouwen/jaar
‘worldwide’
Meest serieuze vorm van huiselijk geweldsuiting = moord > wordt vaak mee gedreigd
maar kan gerealiseerd worden als partner de relatie beëindigt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 553913av. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.