Dit document omvat een complete samenvatting van basisstof 1 t/m basisstof 7. Alle begrippen zijn dikgedrukt. Alle paragrafen zijn een groter lettertype en de kopjes zijn onderstreept. Er zijn goede voldoendes mee gehaald mits er het goed werd doorgenomen/geleerd. Veel succes met jullie toets!
Thema 2 Voortplanting
Basisstof 1 - Ongeslachtelijke voortplanting
Celdeling
Reproduceren van cellen → celdeling : Uit moedercel ontstaan twee identieke
dochtercellen met dezelfde genetische eigenschappen.
Celdeling is van belang bij voortplanting, groei van een organisme en vervanging.
Op natuurlijke wijze
Ongeslachtelijke voortplanting: reproductie waarbij één ouderlijk individu is betrokken.
- Bacteriën planten zich ongeslachtelijk voort door zich te delen.
- Schimmels, planten en sommige dieren (poliepen) ook.
- Bij meercellige organismen groeit een deel van het organisme uit tot een nieuw
organisme. Bijv. uitlopers bij aardbeien en knopvorming bij poliepen.
Op kunstmatige wijze
Stekken : Kunstmatige methode van ongeslachtelijke voortplanting.
→ Je snijdt stuk van stengel/blad. Op het snijvlak ontwikkelen zich wortels en daaruit kan
een nieuwe plant ontwikkelen.
- Weefselkweek : Stukjes weefsel van een gezonde plant worden op geschikte
voedingsbodem met groeistoffen gebracht. De cellen delen zich en daarna ontstaat
ongedifferentieerd weefsel: de callus. → Dat wordt in stukjes verdeeld en op andere
voedingsbodem met ander plantenhormonen gebracht. → De cellen differentiëren en
specialiseren zich, en er groeien kleine plantjes uit dat weefsel. Van de plantjes kan je
weer stukjes weefsel afsnijden. (Proces herhaald zich)
Kloon : Organisme dat uit één organisme is ontstaan door ongeslachtelijke voortplanting.
Klonen : Kweken van individuen.
→ Toegepast bij de kweek van sierbloemen en in de voedingsindustrie. (bv. oliepalmen)
Celcyclus
Erfelijke eigenschappen van een organisme liggen vast in het DNA.
Voorafgaand aan een celdeling vindt DNA-replicatie (DNA-synthese) plaats:
- Elke nieuwe cel ontvangt bij de deling dezelfde set chromosomen:
De ene helft is oorspronkelijk materiaal van moedercel, de andere helft een kopie.
Aan het begin van de celdeling spiraliseren (oprollen) de chromosomen.
- Ze worden korter en dikker → Goed te zien met een lichtmicroscoop
- Aan het eind van celdeling ontrollen ze weer en zijn ze niet meer zichtbaar.
Celdeling van planten, dieren en schimmels:
- Kerndeling → mitose, daarna afsnoeren van cellen, vervolgens vorming van nieuw
cytoplasma → plasmagroei
, Celcyclus: Celcyclus bestaat uit de interfase (G-fases en S-fase) en de mitose.
● G0-fase → Rustfase waarin geen celdeling plaatsvindt.
● G1-fase → Periode tussen mitose en DNA-replicatie.
● S-fase (synthesefase)→ Periode waarin DNA-replicatie plaatsvindt.
De kopie blijft tijdelijk vastzitten aan het DNA waarvan de kopie gemaakt is.
De plaats waar de kopie vastzit aan het DNA → centromeer
● G2-fase → Periode tussen de S-fase en mitose.
● M-fase (mitotische fase) → Periode van mitose en celdeling
Periode tussen twee celdelingen = interfase.
Tijdens de interfase zijn de chromosomen niet zichtbaar.
Er zijn verschillende controlepunten. (Als alles goed gaat,
dan gaat de celcyclus verder. Er zijn controlepunten tijdens:
- De G1-fase, de G2-fase en de M-fase.
Mitose
Mitose heeft verschillende fasen:
● Interfase
- Geen aparte chromosomen zichtbaar.
- Verdubbeling van chromosomen vindt plaats.
● Mitose fase 1 (profase)
- Centrosoom (spoellichaampje) is verdubbeld.
- Elk chromosoom beweegt zich naar een kant van de cel.
- In de celkern worden chromosomen zichtbaar.
→ Elk chromosoom bestaat uit twee chromatiden.
● Mitose fase 2 (prometafase)
- Centrosomen vormen een spoelfiguur van microtubuli.
- Het kernmembraan verdwijnt.
● Mitose fase 3 (metafase)
- Chromosomen bevinden zich in een vlak tussen beide centrosomen.
- Microtubuli van de spoelfiguur hechten zich aan de centromeren van de
chromosomen.
● Mitose fase 4 (anafase)
- Chromatiden worden van elkaar getrokken.
- Van elk chromosoom wordt 1 chromatide naar een kant van de cel getrokken.
● Mitose fase 5 (telofase)
- Om de chromosomen ontstaat een nieuw kernmembraan.
- De cel snoert zich tussen beide kernen in.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nynkebouwhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
