Introductie Maatschappijwetenschappen: De Moderne Samenleving
Essay-opdracht
‘Het schoonheidsideaal’
1
, Het schoonheidsideaal
De eerste vraag die bij mij opkomt als we het hebben over schoonheidsideaal is: ‘Bestaat het
eigenlijk wel?’. Is er een beeld dat in de algemene opvatting als ‘het mooist’ gezien wordt? Want
schoonheid is toch van hoogstpersoonlijke smaak afhankelijk? Toch blijkt dit niet zo te zijn. In
het onderzoek van S. Kwam en M. Trautner1 wordt gesproken over het voordeel dat mooie
mensen hebben binnen onze samenleving. Dit impliceert dat er een gedeelde opvatting is van
schoonheid. Ik ben er op gaan letten wanneer je ons schoonheidsideaal kunt opmerken, om de
‘onzichtbare consensus’ die binnen onze samenleving impliciet is afgesproken te vinden. Het
viel me op dat modellen op billboards en in magazines veel dezelfde uiterlijke kenmerken
vertonen. Ook veel TV persoonlijkheden lijken te voldoen aan deze kenmerken.
In dit essay wil ik onderzoeken waarom het schoonheidsideaal een sociaal feit is en welke
invloed de beschikbaarheid van voedsel hierop heeft. Uiteraard zijn er nog veel andere factoren
die meespelen, maar om dat allemaal te onderzoeken heb ik veel meer dan 1000 woorden
nodig. ‘Het schoonheidsideaal’ baken ik af tot de opvatting over vrouwen, in Nederland, nu.
Waarom is het schoonheidsideaal een sociaal feit2?
Het schoonheidsideaal is niet los te zien van onze samenleving. Het is onderhevig aan
ontwikkelingen en veranderingen. Het is afhankelijk van socio-economische factoren (Wolf, N.3,
Synott, A.4) en het heeft een grote invloed op vrouwen als individu (Milkie, M. 5, Kwam, S.,
Trautner, M.) evenals op vrouwen als groep binnen de samenleving, het heeft bijvoorbeeld zijn
neerslag gehad in het Feminisme (Wolf, N.).
Er is een grote druk vanuit de samenleving om aan het ideaalbeeld te voldoen. Dit zie je aan de
reacties die vrouwen in enquêtes geven op de vraag welk doel ze het liefst zouden willen
1
Kwam, S., Trautner, M. (2009) Beauty Work: Individual and institutional rewards, The reproduction of gender
and Questions of Agency. Sociology Compass. DOI: 10.1111/j.1751-9020.2008.00179.x
2
Definitie als is aangegeven in de essayopdracht omschrijving
2
3
Wolf, N. (2002) The Beauty Myth; How images of beauty are used against women. HarperPerennial
4
Synott, A. (1989) Truth and Goodness, Mirrors and Masks- a Sociology of Beauty and the Face. The Brittish
Journal of Sociology P. 604-636 Retrieved from: http://www.jstor.org/stable/590891
4
5
Milkie, M. (1999) Social Comparisons, Reflected Appraisals, and Mass Media: The Impact of Pervasive
Beauty Images on Black and White Girls' Self-Concepts. Social Psychology Quaterly p. 190-210 Retrieved from:
http://www.jstor.org/stable/2695857
5
2