Dit is een samenvatting van het boek 'Het seniorenbrein'. Dit is gekoppeld aan het vak Biologische Psychologie in het 2e jaar van HBO Drechtsteden. Het is een beknopte samenvatting van heel het boek. Ik heb een 8,7 gehaald door het leren van deze samenvatting en de PowerPoint van de hoorcolleges.
De achteruitgang van het geheugen begint al rond je 20 e.
Het Atkinson-Shiffrin model: verklaart geheugen processen a.h.v. sensorisch geheugen,
kortetermijngeheugen en langetermijngeheugen.
Sensorisch geheugen: slaat informatie voor slechts een ogenblik op.
Kortetermijngeheugen: hoef je iets minder dan een minuut in je hoofd te houden.
Langetermijngeheugen: gaat over alles wat je langer vasthoudt dan een minuut.
- Procedureel geheugen: betreft handelingen. Onbewuste processen.
- Declaratief geheugen: gaat over informatie die je bewust uit kun drukken en omschrijven.
Kan verbaal of visueel zijn. Bestaat uit twee delen:
Semantisch geheugen: betreft betekenis van begrippen.
Episodisch geheugen: gaat over gebeurtenissen.
o Een variant hiervan is het autobiografisch geheugen. Die heeft betrekking op
je eigen levensloop en ervaringen.
Werkgeheugen: wanneer er bewerkingen plaatsvinden in het kortetermijngeheugen.
Prospectief geheugen: onthouden van dingen die je nog moet doen.
Het episodisch geheugen en werkgeheugen worden het meeste aangetast door veroudering.
Ouderen kunnen minder goed elementen tegelijkertijd verwerken en kunnen ook minder
goed onbelangrijke informatie onderdrukken.
Executieve functies: mentale vermogens die over de coördinatie en controle van ons gedrag
gaan.
Denksnelheid gaat het sterkst achteruit met het ouder worden.
Ouderen blinken wel uit in wereldkennis en woordenschat.
Uitgekristalliseerde intelligentie: vaardigheden die niet aangetast worden bij het ouder
worden.
Fluïde intelligentie: vaardigheden die wel aangetast worden bij het ouder worden.
Laatste fase mensenleven begint na het 65 e jaar: ego-integriteit tegenover wanhoop. Ego-
integriteit is de overeenkomst tussen hoe je had willen leven en hoe je geleefd hebt.
Neuroticisme: emotionele instabiliteit. Mensen met deze persoonlijkheidstrek ontwikkelen
eerder psychische problemen. Dit neemt af bij ouder worden. Depressie en apathie nemen
wel toe.
Wilhelm Wundt: emoties op 3 manieren rangschikken:
1. Emoties verschillen op de dimensie positief-negatief. Het is niet persé dat blijheid positief
voelt en verdriet negatief, maar binnen de emotie verdriet zijn er allerlei gradaties.
, 2. Het aspect van emoties is het gevoel van actie dat je erbij hebt: vermijding of
toenadering.
3. Mate van lichamelijke opwinding die met de emotie gepaard gaat zoals, verhoogde
hartslag.
Bij emoties wordt de amygdala actief. De amygdala is een kleine hersenstructuur in de
temporaalkwab die cruciaal is voor het ervaren van emoties.
Bij ouderen zijn in de voorste hersengebieden, de prefrontale schors, sterker actief tijdens het
herinterpreteren van emotionele situaties, dan bij jongere. De prefrontale schors oefent controle uit
op andere hersengebieden en dat is bij het beïnvloeden van je emoties van belang. De activiteit in de
amygdala neem bij ouderen sterk af.
Redenen lichte toename depressiviteit bij ouderen:
1. Verlies van geliefden.
2. Vermindering van lichamelijke en mentale activiteit.
3. Ontevreden terugkijk op het leven.
4. Verandering in de hersenen: afname van neuronen in gebieden die belangrijk zijn voor het
verwerken van negatieve emoties. Aderverkalking, waardoor er minder zuurstoftoevoer naar
sommige hersengebieden gaat. Aantasting van hersenweefsel door dementie.
Synaptische spleet: kleine ruimte tussen uitlopers van zenuwcellen.
Dendrieten: uitlopers vanuit de cellichamen.
Axonen: sturen neuronen signalen mee naar andere neuronen.
Een neuron heeft 1 axon en vele dendrieten.
Neuronen communiceren doordat chemische boodschapperstoffen (neurotransmitters) de afstand
tussen het ene en het andere neuron overbruggen. Die stoffen vertrekken vanuit het ene neuron en
maken contact met het volgende door zich te hechten aan receptoren in de celwand van dat neuron.
Elke stof heeft zijn eigen receptor.
Myeline: vettige laag om axonen, die de snelheid waarmee signalen kunnen worden overgebracht
bevordert.
Witte stof: gebied waar veel axonen samenkomen.
Grijze stof: bevind zicht voornamelijk aan de buitenrand van de hersenen, de hersenschors, waar de
cellichamen van de neuronen zich bevinden.
Depolariseert: een elektrisch signaal wordt afgegeven vanaf de celkern naar het uiteinde van het
axon. Door die activiteit kan een volgend neuron actief worden en zo een heel circuit.
Circuit: groepen neurononen die met elkaar in verbinding staan.
Insulinesysteem: de werking van insuline gaat via een soort kettingreactie, waarbij ook andere stoffen
in ons lichaam betrokken zijn. Lage activiteit hangt samen met een langer leven. Een lage activiteit
van het insulinesysteem heeft te maken met het innemen van weinig calorieën.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienkemeetsma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
