Samenvatting
Samenvatting LF3
- Instelling
- Christelijke Hogeschool Ede (CHE)
Samenvatting aan de hand van de syllabus voor LF3 2022/2023
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Thema 1: Het zenuwstelselIndeling zenuwstelsel naar anatomie en functie
Indeling: De twee orgaanstelsels die coördineren om de activiteiten van alle orgaanstelsels, om
homeostase te handhaven in reactie op veranderingen in het lichaam en in de buitenwereld zijn het
zenuwstelsel en het hormoonstelsel.
- Het zenuwstelsel: reageert betrekkelijk snel op prikkels, maar de reacties zijn kort.
- Het hormoonstelsel: reacties ontstaan langzamer, maar duren veel langer.
Belangrijke functies
1. Met het interne en externe milieu;
2. Integreert informatie van de zintuigen;
3. Coördineert gewilde en ongewilde reacties van vele andere orgaanstelsels.
Twee grote gedeelten van het zenuwstelsel
- Het centrale zenuwstelsel (CZS)
▪ Hersenen en ruggenmerg
▪ Integreert en coördineert de werking van sensorische informatie
▪ Het doorgeven van impulsen naar spieren
▪ Intelligentie, het geheugen, en emoties
o Alle communicatie tussen het CZS en de rest van het lichaam v.p.v. PZS.
- Het perifeer zenuwstelsel (PZS)
▪ Omvat al het zenuwweefsel buiten het CZS
▪ Heeft twee delen: het afferente deel en het efferente deel
Het afferente deel van het PZS
- Geleidt sensorische informatie vanuit receptoren in weefsels en organen naar het CZS;
- Receptoren: zijn sensorische structuren die veranderingen in het interne of externe milieu
detecteren.
Het efferente deel van het PZS
- Geleidt motorische opdrachten vanuit het CZS naar spieren en klieren.
- Effectoren: zijn doelorganen en weefsels waarvan de activiteiten veranderen in reactie op
neurale motorische opdrachten.
- Bestaat uit twee delen: het somatische zenuwstelsel en het autonome zenuwstelsel.
Het somatische zenuwstelsel (SZS)
- Reguleert skeletspiercontracties
- Willekeurige contracties: staan onder bewuste controle → VB: wanneer je een glas water
optilt tot aan je lippen.
, - Onwillekeurige contracties: zijn eenvoudige of complexe bewegingen die op een onbewust
niveau worden gereguleerd → VB: je hand op een hete kachel leggen en meteen terug
trekken.
- Reflex: onbewuste reactie op een zenuwprikkel.
Het autonome zenuwstelsel (AZS) (vegatieve zenuwstelsel)
- Reguleert automatisch het gladde spierweefsel, hartspierweefsel, kliersecretie en vetweefsel,
op onbewust niveau.
- Bestaat uit:
▪ Een sympathisch gedeelte: versneld bijv. de hartslag;
▪ Een parasympatisch gedeelte: vertraagt bijv. de hartslag;
▪ Én ook het etherisch zenuwstelsel:
o het netwerk van zenuwweefsel in de wanden van het spijsverteringskanaal
o het helpt de verteringsfuncties reguleren, onafhankelijk van het CZS.
Neuronen en hun organisatie, synapsen
Zenuwweefsel bestaat uit twee soorten cellen: neuronen en neuroglia. Neuronen zijn de basis
functionele eenheden van het zenuwstelsel. De neurologia is het steunweefsel van het zenuwstelsel
bestaande uit een fijn ondersteunend reticulum (netwerk) waarin zicht typisch vertakte cellen, de
neurogliacellen bevinden.
Van de elektrische potentiaal van het plasmamembraan tot actiepotentiaal
De membraanpotentiaal van een zenuwcel in rust is het resultaat van een evenwicht tussen de
snelheid van opname van natriumionen en afgifte van kaliumionen; de rustpotentiaal wordt in stand
gehouden door de natrium-kaliumpomp. Elke prikkel die op dit evenwicht van invloed is, zal de
rustpotentiaal van de cel veranderen.
,Een actiepotentiaal ontstaat wanneer het membraan tot de zogenoemde drempelwaarde
depolariseert. Dit gaat gepaard met de volgende stappen: het openen van de spanningsgevoelige
natrium-ionenkanalen en membraanpolarisatie, het sluiten van spanningsgevoelige
natriumionkanalen; en het openen van spanningsgevoelige kaliumionkanalen, en het herstel van de
normale doorlaatbaarheid.
Bij ononderbroken geleiding verspreidt een actiepotentiaal zich langs het gehele prikkelbare
membraanoppervlak in een reeks kleine stappen. Tijdens salatoire impulsgeleiding springt de
actiepotentiaal van knoop tot knoop waarbij het tussengelegen gemyeliniseerde membraanoppervlak
wordt overgeslagen.
Synapsen, communicatie tussen neuronen onderling óf tussen neuronen en andere cellen
Een synaps is een plaats waar een neuron met een andere cel communiceert. De elektrische
gebeurtenissen worden ook wel zenuwimpulsen genoemd. Aan het einde van een axon leidt de
aankomst van een actiepotentiaal tot de overdracht van informatie op een ander neuron of op een
cel van een effector. Deze informatieoverdracht vindt plaats doordat de synapsknop
neurotransmitters afgeeft.
De synaps waar een neuron met een andere communiceert, kan zich op een dendriet, op het
cellichaam of langs een axon bevinden. Synapsen tussen een neuron en andere celtypen worden
neuro-effectorverbindingen genoemd. Bij een neuroglandulaire verbinding reguleert een neuron de
activiteit van een kliercel.
- Bouw van een synaps
Bij een synaps tussen twee neuronen passeert de zenuwimpuls vanaf de synapsknop van het
zendende neuron, het presynaptische neuron, naar het ontvangende neuron, het
postsynaptische neuron. De plasmamembranen van beide neuronen zijn gescheiden door
een kleine ruimte die de synapsspleet wordt genoemd. Elk synapsblaasje bevat enkele
duizenden moleculen van een bepaalde neurotransmitter. Na prikkeling geven veel van deze
blaasjes hun inhoud in de synapsspleet af. Daarna diffundeert de neurotransmitter door de
synapsspleet en bindt zich aan receptoren op het potsysynaptische membraan.
Anatomie van de hersenen en ruggenmerg en de menigen
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit het ruggenmerg en de hersenen. De menigen zijn drie lagen
gespecialiseerde vliezen die de hersenen en het ruggenmerg omgeven. De hersenvliezen bedekken de
hersenzenuwen als ze via de foramina van de schedel lopen e bedekken ook de ruggenmergzenuwen
die door de intervertebrale formina lopen. De drie vliezen zijn :
- De dura mater
De stevige, vezelige dura mate vormt de buitenste deklaag van het CZS. De buitenste laag is
met het beenvlies van de schedel vergroeid. Op sommige plaatsen zijn de binnenste en de
buitenste laag vergroeid, maar op de meeste plaatsen zijn de twee lagen gescheiden door
een smalle ruimte die weefselvloeistof en bloedvaten bevat. De durale plooien werken als
veiligheidsriemen die de hersenen op hun plaats houden. Tussen de dura mater van het
ruggenmerg en de wanden van het wervelkanaal ligt de epidurale ruimte die losmazig
bindweefsel, bloedvaten en vetweefsel bevat.
, - De arachnoïdea
De subdurale ruimte bevat een kleine hoeveelheid lymfevocht waardoor de wrijving van de
tegen elkaar gelegen oppervlakken wordt verminderd. De arachnoïdea bestaat uit een laag
plaveiselepitheelcellen. De subarachnoïdale ruimte is gevuld met cerebrospinale vloeistof die
als schokbreker werkt en opgeloste gassen, voedingsstoffen, chemische signaalstoffen en
afvalstoffen bevat.
- De pia mater
De subarachnoïdale ruimte scheidt de arachnoïdea van het binnenste hersenvlies, de pia
mater. De bloedvaten die de hersenen en het ruggenmerg van zuurstof en voedingsstoffen
voorzien, lopen langs het oppervlak van deze laag, binnen de subarachnoïdale ruimte. De
vaten die zich over het oppervlak van de hersenen vertakken voorzien de oppervlakkige
gebieden van de hersenschors van zuurstof en voedingsstoffen. In rust gebruiken de
hersenen, die 1,4 kilogram wegen, evenveel zuurstof als 28 kg skeletspierweefsel.
Macroscopische anatomie
Het volwassen ruggenmerg is ongeveer 45 centimeter lang; het heeft een maximale breedte van circa
14 mm. Er zijn twee uitzonderingen waar de diameter van het ruggenmerg afneemt. Vanuit de
cervicale verbreding (inlumescentia cervicalis) lopen zenuwen naar de schoudergordel en armen en
vanuit de lumbosacrale verbreding (intumescentia lumbalis) lopen zenuwen naar de bekken en de
benen. Een dunne streng vezelig weefsel dient als verankering waardoor het ruggenmerg niet
omhoog kan verschuiven.
Het ruggenmerg heeft een centraal kanaal, een
smalle interen doorgang die met cerebrospinale
vloeistof is gevuld. Het gehele ruggenmerg
bestaat uit 31 segmenten.
Aan elk van deze segmenten ontspringt een paar
ruggenmergzenuwen. Er zijn 8 cervicale, 12
thoracale, 5 lumbale, 5 sacrale en 1 coccygeaal
segment. Elk ruggenmersegment is verbonden
met een aar spinale ganglia (enkelvoud:
ganglion) die de cellichamen van de sensibele
neuronen bevatten en sensorische informatie
naar het ruggenmerg geleiden.
De dorsale wortels bevatten de axonen van deze
sensorische neuronen en brengen sensorische
informatie naar het ruggenmerg. Een paar
ventrale wortels bevat de axonen van de
motorische neuronen van het CZS. Deze sturen
spieren en klieren aan. Alle ruggenmergzenuwen
zijn gemengde zenuwen, omdat ze zowel
sensibele als motorische vezels bevatten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper senneleeuwenkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,00. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen