1. Kan de regulatie van de bloeddruk door de nieren uitleggen en de rol van het Renine
Angiotensine Aldosteron Systeem (RAAS) hierbij verklaren.
De nieren spelen een belangrijke rol in het handhaven van de bloeddruk in het lichaam. Zo
zorgen de nieren ervoor dat overtollige afvalstoffen worden verwijderd uit het bloed via
de urine.
Gebrek aan vocht: Nieren gaan vocht vasthouden en verhogen de bloeddruk.
Te veel vocht: Nieren gaan water uitscheiden via urine en verlagen van de bloeddruk.
Renine Angiotensine Aldosteron systeem (RAAS): Is betrokken bij de regulatie van de
bloeddruk door de nieren. De RAAS geeft renine af als de bloeddruk daalt of er een te
lage hoeveelheid natriumconcentratie in het bloed is.
Maar wat doet renine? Renine zet het inactieve eiwit angiotensiogeen om in angiotensine
I. Deze angiotensine I wordt omgezet in angiotensine II. De angiotensine II is een
vasoconstrictor die de bloedvaten vernauwd en ervoor zorgt dat de bloeddruk stijgt.
Angiotensine II stimuleert ook de aanmaak aldosteron. Aldosteron is een hormoon wat
ervoor zorgt dat natrium wordt vastgehouden en kalium wordt uitgescheiden. Natrium
zorgt namelijk voor meer bloedvolume wat de bloeddruk doet stijgen.
Samenvattend:
Renine wordt afgegeven door de nieren → Renine zet het eiwit antiotensiogeen om tot
angiotensine I → angiotensine I wordt omgezet tot angiotensine II → Angiotensine II laat
de bloedvaten vernauwen en zorgt ervoor dat de bloeddruk stijgt.
2. Kan uitleggen hoe de nieren inspelen op veranderingen in de samenstelling van het bloed
(vocht, zuren, zouten en erytropoëse), met als doel om de homeostase te bewaken en kan
uitleggen waaruit de urine is samengesteld
De nieren spelen een belangrijke rol in de homeostase van het lichaam (inwendig milieu).
Zo hebben de nieren ook een belangrijke invloed op de samenstelling van het bloed.
Hieronder staat beschreven hoe de nieren reageren op verandering van de samenstelling
van het bloed bij vocht, zuren, zouten en erytropoëse.
Vochtbalans: nieren regelen de hoeveelheid vocht in het lichaam door vocht te absorberen
uit de urine en terug te geven aan het bloed als er sprake is van uitdroging. Bij te veel
vocht in het lichaam zullen de nieren meer vocht gaan afscheiden en meer urine gaan
produceren. Bij sterke afname van vocht komt de werking van de cel in gevaar omdat de
balans niet in evenwicht is en de cel kan afsterven. Er moet spaken zijn van een balans
tussen Extracellulaire vloeistof (ECF) en Intracellulaire vloeistof (ICF).
ECF: Vocht wat buiten de cellen in het lichaam bevindt, zoals bloedplasma en lymfe. Het
handhaaft en reguleert de osmotische druk en het transport van voedingsstoffen,
afvalstoffen en hormonen tussen cel en orgaan. Ook speelt het een belangrijke rol bij het
1
, zuur-base evenwicht en de bloeddruk. Een verstoring van het ECF kan leiden tot oedeem,
uitdroging en acidose (verstoring zuur-base evenwicht).
ICF: Is een andere naam voor cytoplasma wat in de cel licht. Het ICF is verantwoordelijk
voor verschillende processen die binnen de cel plaatsvinden.
1. Transport: Cytoplasma zorgt voor transport van voedingsstoffen en afvalstoffen
binnen de cel.
2. Energieproductie: Cytoplasma zorgt ervoor dat organellen (bijv. mitochondriën)
energie produceren in de vorm van ATP.
3. Eiwitsynthese: In het cytoplasma vindt eiwitsynthese plaats doormiddel van
ribosomen.
4. Opslag: in het cytoplasma worden moleculen opgeslagen, zoals glycogeen en vet.
5. Regulatie: Het cytoplasma speelt een belangrijke rol bij de groei van de cel en de
regulatie van de celcyclus.
Zuur-base balans: De nieren verwijderen overtollig zuur of base uit het lichaam en
reguleren op deze manier de pH-waarde van het bloed. Dit gebeurt door bicarbonaat of
waterstofionen uit te scheiden via de urine.
Aldosteron zorgt ervoor dat de nieren natrium (zout) uit het bloed halen en er meer vocht
wordt vastgehouden in het lichaam met als gevolg dat de bloeddruk wordt verhoogd.
*Veel CO2→veel h+→lage pH→hoge zuurgraad (zuurder) uitscheiden van H+ bij een te lage pH
*Weinig CO2→weinig h+→hoge pH→lage zuurgraad (basischer) reabsorptie van H+ bij een te hoge Ph
Elektrolytenbalans: zorgt ervoor dat er een juiste balans van elektrolyten is in het lichaam.
Elektrolyten zijn ionen die elektrisch geladen zijn en verantwoordelijk zijn voor
fysiologische processen zoals de spijsvertering en urineproductie.
Doormiddel van een actief transport en reabsorptie zorgen de nieren voor een juiste balans
van elektrolyten in het lichaam. Een verstoring in dit balans kan leiden tot uitdroging,
spierkrampen, hartproblemen en nierziekte.
Erytropoëse: Dit is het proces wat de rode bloedcellen in het lichaam produceert. In de
nieren zorgt erytropoëse ervoor dat er de juiste hoeveelheid rode bloedcellen in het
lichaam zijn. Bij een te laag zuurstofgehalte in het bloed zullen de nieren het hormoon
erytropoëtine produceren wat de aanmaak van rode bloedcellen stimuleert wat weer voor
meer zuurstof in het bloed zorgt. Op deze manier zorgt erytropoëse ervoor dat er
voldoende zuurstof in het bloed is.
Samenstelling van urine:
Urine bestaat ui water, zouten, ureum, urinezuur, creatinine en andere afvalstoffen die het
lichaam niet nodig heeft. Het grootste gedeelte van de urine bestaat uit water, de overige
samenstelling hangt af van de filtratie van de nieren en welke stoffen je binnen hebt
gekregen die het lichaam uit wilt scheiden.
Ureum: wordt gevormd bij de afbraak van eiwitten die het lichaam wil afscheiden.
Creatinine: wordt gevormd tijdens het verbruiken van energie van de spieren.
Urinezuur: wordt gevormd bij de afbraak van purines in voedsel.
3. Kan de gevolgen van fysiologische veroudering voor het urinewegstelsel uitleggen
2
,Hieronder zijn verschillende gevolgen van fysiologische verouderingen opgesteld
Verminderde nierfunctie: Naarmate we ouder worden neemt de functie van de nieren af. De
nieren zullen minder efficiënt worden in het filteren van afvalstoffen en het reguleren van
vocht en elektrolyten in het lichaam. Ook neemt de gevoeligheid voor ADH en aldosteron af.
Met als mogelijk gevolg uitdroging, nierstenen en nierfalen.
Urine-incontinentie: Door verzwakking van de spieren en weefsels in de bekkenbodem kan er
incontinentie van de urine ontstaan. Bij de man komt dit door vergroting van de prostaat. Er
kan ongewenst urineverlies ontstaan bij hoesten, lachen, trillen en ongewenste bewegingen.
Verhoogd risico op urineweginfecties: door een verzwakt immuunsysteem en een
verminderde nierfunctie is de kans bij ouderen op een urineweginfectie groter. Dit kan leiden
tot bloedverlies, koorts, pijn bij het plassen en een nierbeschadiging als het niet behandeld
wordt.
Verandering in de blaasfunctie: Omdat de blaas minder elastisch wordt naarmate we ouder
worden kan er minder urine worden opgeslagen en zal hij ook vaker geleegd moeten worden.
Dit kan leiden tot vaker naar het toilet moeten vooral ook ‘s nachts.
Urineretentie: Sommige ouderen hebben moeite met het volledig legen van hun blaas en zal
er na elke toiletbeurt nog urine in de blaas achterblijven. Dit kan leiden tot een vergrote blaas,
urineweginfecties en nierproblemen.
4. Kan de definitie, risicofactoren, symptomen, onderzoeken en behandeling uitleggen bij cystitis,
glomerulonefritis, pyelonefritis en nierstenen
Cystis (blaasontsteking): Ontsteking van de blaas die wordt veroorzaakt door bacteriën die via
de urineweg binnendringen.
Symptomen:
Vaak moeten plassen
Branderig gevoel bij het plassen (dysurie)
Bloed in urine (hematurie)
Buikpijn in de onderbuik
Troebele urine
Koorts
Risicofactoren:
Vrouwelijk geslacht omdat de urinebuis veel korter is
Slechte hygiëne
Seksuele activiteiten
Menopauze
Diabetes
Onderzoek: urineonderzoek wordt uitgevoerd en eventueel een cystoscopie. Er wordt dan met
een dunne buis een camera ingebracht in de blaas.
3
, Behandeling: antibioticum wordt toegediend.
Glomerulonephritis (ontsteking glomeruli): ontsteking in de glomeruli dit zijn de kleine
bloedvaten in de nieren die helpen met het filteren van afvalstoffen uit het bloed. Mogelijke
oorzaken zijn een auto-immuunziekte, infectie of medicijnen.
Symptomen:
Bloed in de urine
Eiwit in de urine (proteïnurie)
Hoge bloeddruk
Zwelling rond de ogen, enkels en voeten (oedeem)
Vermoeidheid
Hematurie (bloed in urine)
Risicofactoren:
Auto-immuunziekte, immuunsysteem valt eigen weefsels van de nieren aan
Verkeerde medicijnen
Infecties
Onderzoek: Er wordt een bloedtest, urinetest en eventueel een nier biopsie gedaan. Ook zal er
een anamnese en lichamelijk onderzoek plaatsvinden.
Behandeling: corticosteroïden om ontsteking te verminderen en het immuunsysteem te
onderdrukken. Ook wordt immunosuppressiva voorgeschreven, dit onderdrukt het
immuunsysteem en zorgt ervoor dat het niet meer het eigen lichaam aanvalt.
Pyelonefritis (nierbekkenontsteking): Ontsteking in de nieren die ontstaat door bacteriën die
vanuit de blaas in de nieren terecht komen.
Symptomen:
Pyurie (pus in de urine)
Koorts (koud en rillerig)
Pijn in de zij en rug
Misselijk/ braken
Vaak naar het toilet moeten
Hematurie
Dysurie (branderig gevoel bij het plassen)
Risicofactoren:
Vrouwelijk geslacht
Nierstenen
Voorgeschiedenis blaasontsteking
Verminderde weerstand
Anatomische afwijking urinewegen
Katheter
Onderzoek: Er worden bloed- urinetests afgenomen en af en toe een CT-scan. Ook
microscopisch onderzoek laat pus en bacteriën zien.
Behandeling: toedienen van antibiotica en in ernstige gevallen ziekenhuisopname.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinekleinhans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
