Geschiedenis; China 1842-2001
Paragraaf 1
In de 19e eeuw werd in China via een Qing-dynastie (Mantsjoe-dynastie) geregeerd; heersers
uit 1 familie. Zij regeerden als absolute vorsten, want volgens hen kwam de macht van boven
(Hemels Mandaat). Er werd bestuurd vanuit de hoofdstad Peking.
★ Rijk was verdeeld in provincies prefecturen districten met ambtenaren als
hoofden (mandarijnen)
★ Iemand kon ambtenaar worden door een ambtenarenexamen
Het centrale gezag was gebaseerd op het confucianisme (Koeng Foe-tsoe)
★ Nadruk op juist persoonlijk gedrag; de aard van de mens is goed, juist gedrag
verdwijnen van problemen in de samenleving
★ ‘Vijf Menselijke Relaties’; heerser-onderdanen, vader-zoon, man-vrouw, broers en
vrienden
★ Hogeren; welwillend- vriendelijkheid, lageren; toewijding, gehoorzaamheid
★ Rituelen en omgangsvormen voor juist gedrag
Oorzaken van de crisis en de neergang aan het eind 18e eeuw;
★ Corruptie; inefficiënt bestuur in laatste fase van keizer Qianlong (gunsteling Heshen)
★ Politieke crises; door corruptie, inefficiënt bestuur en natuurrampen
Opstand van de Witte Lotus (1796) in Sichuan vanwege eisen corrupte
belastingpachters
Opstanden in steden door migraties vanwege hongersnoden
★ Hongersnoden; als gevolg van de natuurrampen, uitbuiting overheid en overbevolking
Paragraaf 2
Chinezen vonden China het middelpunt van de wereld; het Rijk van het Midden. Tijdens de
Qing-dynastie weinig contacten met het buitenland en ook geen onderhandeling; erkenning
van gelijkheid.
Ook het Westen denkt dat zij het middelpunt zijn, zij willen met het modern imperialisme
politieke overheersing en economische uitbuiting (the white man’s burden), China voelde dit
niet zo. Beide wilden zich niet aanpassen, maar conflict opiumhandel bood Britten een kans.
Vanaf de 18e eeuw werd opium vervoerd van Brits-Indië naar China;
★ Er moest zoveel Chinees zilver worden betaald dat er schade in de economie kwam.
Dit werd erger toen vanaf 1834 einde aan monopolie werd gemaakt en iedereen handel
kon drijven met China.
★ Sociale ontwrichting (vooral kustgebieden) als gevolg van verslaving
★ Chinese regering verbood deze handel, maar illegale handel ontstond
Koningin Victoria ging niet in op het verzoek om te verbieden, dus de keizer liet in 1839
anderhalf miljoen kilo in beslag nemen en vernietigen Brits vloot en leger.
De Chinezen verloren de Opiumoorlog (1839-1842), door de voorsprong die de Britten
hadden door de industriële revolutie. Verdrag van Nanking (1842);
★ Vijf havens open voor Britse kooplieden
★ Eiland Hongkong naar de Britten
★ Kooplieden die zich in de havens vestigen vallen niet onder bestuur/rechtspraak
★ 6 miljoen dollar als schadevergoeding (vernietigde opium Kanton)
★ Verdrag werd periodiek herzien
Paragraaf 3
, Dit was het begin van Ongelijke Verdragen; gunstig voor het westen.
★ China verliest zeggenschap grondgebieden
★ Verlies aan inkomsten die in handen van westen lagen
Ook VS en Frankrijk sloten een verdrag; kregen meer invloed in Shanghai en Hongkong.
Daarna ook met andere Europese landen (Nederland, Zweden, Denemarken, Spanje, Portugal,
Duitsland en Oostenrijk).
Grote delen van China lagen nu in handen van Japan, Frankrijk en Rusland die taken
overnamen
★ Tweede Opiumoorlog (1856-1860); bij periodieke herziening weigerde China
Frankrijk en Groot-Brittannië dwingen oorlog af. Ze verloren, VS en Rusland sloten
zich aan en het Verdrag van Tianijn werd opgesteld;
Engeland, Frankrijk, VS, Rusland mogen ambassades in Peking vestigen
10 nieuwe verdragshavens
Westen krijgt exterritoriale rechten (soevereiniteit)
In de kustgebieden weer legale opiumhandel
Christendom overal in China verspreid
Buitenlanders mogen in heel China reizen
Importheffingen in westers voordeel
Schadevergoeding aan Groot-Brittannië en Frankrijk
En Rusland liet nog Amoer afstaan in ander verdrag.
China weigerde en werd weer aangevallen accepteren in 1860
★ Chinees-Japanse Oorlog (1894-1895). China was dmv Zelfversterkingsbeweging
begonnen aan modernisering van het leger, maar Japan ook. Japan wilde door gebrek
aan grondstoffen Korea, maar dit was van China oorlog breekt uit.
Vrede van Shimonoseki (1895) aangekondigd;
Erkenning onafhankelijkheid Korea
Afstaan gebieden aan Japan
Japan mag fabrieken in verdragshavens bouwen
Schadevergoeding
Afstaan grondgebied aan Rusland, Frankrijk, Duitsland
China voelde zich vernederd, want keken altijd neer op Japan; toe aan nieuwe
staatsvorm.
Paragraaf 4
Er was een toename van het binnenlandse verzet tegen het centrale gezag en buitenlandse
inmenging.
★ Opstand van Taiping (1850-1864); uit ontevredenheid, einde maken aan Qing-dynastie
en macht van het westen. Ook wilde de leider Hong Xiuquan ‘Verenigde wereld van
licht en grote vrede’ stichten.
Afschaffing confucianisme
Afstand particulier bezit
Gelijkstelling mannen/vrouwen
Opheffing Ongelijke Verdragen en exterritoriale rechten
De Taiping bezette Zuid en Midden China, behalve Peking.
De opstand mislukt;
Leiders Taiping overleden
De idealen werden niet in de praktijk gebracht (loon en grond)
Er was geen samenwerking met andere opstandelingen
