1.1 Wat is Biologie?
Organismen
In de biologie bestudeer je organismen. Organismen zijn levende wezens zoals planten,
dieren, schimmels, en bacteriën. Alle levende organismen vertonen levensverschijnselen,
zoals voortplanten, groeien, ontwikkelen en stofwisseling. Met stofwisseling worden alle
chemische reacties in een organisme bedoeld. Bij deze reacties spelen enzymen een
belangrijke rol. Enzymen zijn eiwitten die de chemische reacties van stofwisselingsprocessen
versnellen. Dit heet katalyseren.
Als een organisme geen levensverschijnselen meer vertoont, noem je het dood.
Dingen in de natuur die nooit hebben geleefd, noem je levenloos, bijvoorbeeld water,
zuurstof, koolstofdioxide en gesteenten.
De levenscyclus van organismen
Elk individueel organisme of individu heeft een unieke levensloop. De levensloop begint
direct na het ontstaan van het organisme. Vanaf dat moment begint een organisme met
groeien en ontwikkelen. Je kunt een levensloop verdelen in verschillende fasen of stadia.
De levensloop eindigt met de dood van het individu.
Individuen behoren tot dezelfde soort als zij zich onderling kunnen voortplanten en daarbij
vruchtbare nakomelingen kunnen voortbrengen. Alle individuen van een soort doorlopen
tijdens hun levensloop dezelfde stadia. Hoewel de individuen van een soort sterven, blijft de
soort voortbestaan. Dit noem je de levenscyclus van een soort.
Biologie en andere wetenschappen
Biologie is een van de natuurwetenschappen. In de natuurwetenschappen bestuderen
wetenschappers natuurverschijnselen.
Biologie vandaag en morgen
Een situatie waarin biologie een rol speelt, is een context voor het vak biologie. Bijvoorbeeld
wanneer kwallen voor problemen zorgen bij een kernreactor.
Organisatieniveaus in de biologie
Organismen zijn georganiseerd in biologische eenheden. De kleinste biologische eenheid
is een molecuul. Moleculen zijn de bouwstenen van stoffen. Een belangrijk molecuul in
organismen is DNA. Dit bevat erfelijke informatie van een organisme.
Een cel is een grotere biologische eenheid en een hoger organisatieniveau dan een
molecuul. Veel verschillende cellen bij elkaar die samenwerken, vormen samen een orgaan.
Een orgaan is een deel van een organisme met een specifieke bouw en functie. Nog
complexer is een organisme. Een organisme zoals de grutto is meercellig. Organismen
behoren tot een populatie. Zo noem je een groep individuen van dezelfde soort dat in een
bepaald gebied leeft en zich onderling voortplant. Populaties leven in een ecosysteem. Dat
is een min of meer gebied begrensd gebied met bepaalde eigenschappen.
Het geheel van ecosystemen op aarde vormt de biosfeer of het systeem aarde.
Als er op een hoger organisatieniveau een nieuwe eigenschap ontstaat die er op het lagere
organisatieniveau niet is, noem je dat een emergente eigenschap. Een cel bestaat uit veel
moleculen. Eén enkel molecuul van een cel leeft niet. Maar interactie tussen alle moleculen
levert wel een levende cel op. Interactie betekent op elkaar reageren. Door interactie van
organen zoals spieren, zenuwen, ogen, beenderen, hersenen en bloedvaten verschijnt op
het hogere organisatieniveau organisme de emergente eigenschap ‘lopen’. De genoemde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper benteessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.