In deze paragraaf worden verschillende manier van ongeslachtelijke voortplanting aan je uitgelegd. De begrippen zijn dikgedruk en er worden afbeeldingen gebruikt
2.1 Ongeslachtelijke voortplanting
Celdeling
Cellen kunnen zich voortplanten door celdeling. Bij celdeling ontstaan uit een moedercel
twee identieke dochtercellen.
Celdeling is van belang bij de voortplanting en groei van een organisme.
Op natuurlijke wijze
Bij ongeslachtelijke voorplanting ontstaan door celdeling nakomelingen die genetisch
identiek zijn aan de ouder. Bacteriën en andere eencellige organismen planten zich
ongeslachtelijk voort door celdeling. Ook schimmels, planten en sommige dieren kunnen
ongeslachtelijk voortplanten.
Op kunstmatige wijze
Ongeslachtelijke voortplanting kan ook op kunstmatige wijze plaatsvinden. De bekendste
methode is stekken. Een speciale manier van stekken is weefselkweek.
Een organisme dat door ongeslachtelijke voortplanting uit één organisme is ontstaan, noem
je een kloon. Het kweken van deze individuen heet klonen. Klonen wordt bij planten veel
gebruikt om gunstige erfelijke eigenschappen te behouden, bijvoorbeeld bij sierbloemen of
voedingsgewassen.
Celcyclus
De erfelijke eigenschappen van een organisme liggen vast
in het DNA. Voordat een cel gaat delen, verdubbelt de
hoeveelheid DNA in de cel. De chromosomen, de dragers
van het DNA, worden dan gekopieerd (afbeelding
hiernaast). Bij de celdeling ontvangt elke nieuwe cel
vervolgens een complete set chromosomen: één helft is
oorspronkelijk materiaal van de moedercel en
één helft een exacte kopie daarvan.
Bij planten, dieren en schimmels begint een
celdeling met de deling van de celkern. De
kerndeling heet mitose. Na de mitose snoert
de cel tussen de kernen in en ontstaan er
twee nieuwe cellen.
Afbeelding hiernaast geeft schematische en
celcyclus weer. De periode tussen twee celdelingen noem je de
interfase. Ongeveer halverwege die fase wordt van elk DNA-
molecuul een kopie gemaakt. Dit heet DNA-replicatie/synthese.
De fase waarin dat gebeurt, heet de S-fase. De kopie blijft
vastzitten aan het DNA waarvan de kopie is gemaakt. Zolang de
DNA-moleculen nog aan elkaar vastzitten, worden ze
chromatiden genoemd. De perioden tussen de M- en de S-fase
wordt de G1-fase genoemd. De periode tussen de S- en de M-
fase wordt de G2-fase genoemd. Als de cellen in rust zijn dan
treden er geen delingen op. Dit is de G0-fase.
Mitose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper benteessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.