Samenvatting van het vak hematologie. De samenvatting gaat alle leerdoelen van de lessen af. De informatie is verkregen van de lessen, Campbell boek & human Physiology , opdrachten op canvas en opdrachten op mastering biology
Hematologie
Bloed en weefsel
De noodzaak beschrijven van een circulatiesysteem en een ademhalingssysteem voor grotere
organismen
Het is nodig om zuurstof en andere voedingsstoffen zo snel mogelijk door het hele lichaam te krijgen.
Diffusie van stoffen is veel te traag bij grotere afstanden om een meercellig organisme in leven te
houden. Met intern transport kan de diffusie afstand kort worden gehouden (en de oppervlakte
vergroot, d.m.v. veel capillair endotheel/bed).
De structurele onderdelen opnoemen van de humane dubbele bloedsomloop
1: nieren
2: lever
3: long
4: spijsvertering
5: benen
Pulmonale circulatie: circulatie van de longen. (C, E, B en hart)
Systemische circulatie: circulatie van de rest van het lichaam. (De
rest)
Poortadersysteem lever: J
Zuurstofarme arterie: C
Zuurstofrijke arterie: D
Zuurstofrijke vene: B
Zuurstofarme vene: G
Kransslagader systeem: F
Poortadersysteem: bloed vanuit de slagader gaat direct naar de
lever (J), of eerst via het vertering systeem en dan naar de lever
De linkerboezem (atrium) ontvangt het zuurstofrijke bloed van
de longen, dit wordt via de linkerkamer (ventrikel) de aorta
ingepompt. Het bloed gaat via de capillairen en geeft daar
zuurstof af, het zuurstofarme bloed komt weer terecht in de
rechterboezem en via de rechterkamer gaat het bloed weer
naar de longen
Let op het is niet altijd zo dat arteriën (slagaderen) zuurstofrijk
bloed vervoeren en venen zuurstofarm bloed, dit is namelijk
alleen zo bij de grote bloedsomloop maar niet voor de kleine
Aangeven welke organen op welke wijze de samenstelling van het bloed bepalen
Bot (beenmerg): produceert bloedcellen
Lever: produceert plasma-eiwitten en zuivert bloed
Longen: gasuitwisseling
Darm: neemt water en voedingsstoffen op uit het bloed en geeft andere producten af
Nier: filtert bloed en helpt zuivering
Milt: opslag van bloedcellen en wegvangen van oude en beschadigde bloedcellen
,Aangeven waar welke componenten en cellen worden gevormd
Alle bloedcellen worden in het merg van de botten gemaakt (beenmerg), dit heet hematopoëse
Plasma-eiwitten worden in de lever gemaakt
De relatie leggen tussen structuur en functie van arteriën, capillairen en venen
Structuur Functie
Arteriën Endotheel Transport van bloed van het
Bindweefsel hart naar de rest van het
Glad spierweefsel (dik) lichaam
Hoogste stroomsnelheid en
hoogste bloeddruk
Capillairen Endotheel Uitwisseling van stoffen
Basaal lamina (dunne laag met Zit in alle organen
poriën) Hebben het grootste oppervlak
en laagste stroomsnelheid
Venen Endotheel Bloed transport van het lichaam
Bindweefsel terug naar het hart
Glad spierweefsel (dun) Kleppen zorgen dat het bloed
Kleppen alleen richting het hart kan
stromen
De bloedstroom in een capillair bed wordt geregeld door sfincters (= kringspier met afsluitfunctie).
Deze kunnen de bloedstroom in de bepaalde capillairen ook tijdelijk stoppen, zodat het zuurstof naar
plekken gaat waar het noodzakelijker is
Uitleggen hoe bloed kan terugkeren naar het hart vanuit de onderste extremiteiten
en tegen de zwaartekracht in
In aderen is de bloeddruk laag en gaat het tegen de zwaartekracht in, kleppen houden dit
bloed tegen. De terugkeer van bloed naar het hart wordt verder bevorderd door ritmische
samentrekkingen van gladde spieren in de wanden van venulen en aderen en door de
samentrekking van skeletspieren tijdens inspanning
Het benoemen van verschillende typen endotheel en hun functie in de verschillende
organen
De binnenbekleding van elk vat wordt gevormd door endotheel. Typen capillairen:
- Continue capillairen: hebben een lage doorlaatbaarheid, bijvoorbeeld in de hersenen (bloed-
hersenbarrière)
- Gefenestreerde capillairen: gemiddeld doorlaatbaar, bijvoorbeeld in de darmen (meer
uitwisseling van stoffen)
- Sinusoïde capillairen: hoge doorlaatbaarheid, bijvoorbeeld in het beenmerg. Zijn
doorlaatbaar voor alle onderdelen (kleine moleculen, eiwitten en cellen)
Kunnen benoemen welk weefseltype bloed is
Bloed is een bindweefsel. Bloedcellen worden ook gemaakt in weefsel dat is omsloten door
bindweefsel namelijk beenmerg omsloten door bot.
Functies die door bindweefsel worden vervuld: transport (bloed), versteviging (bot) en opslag (vet)
, De belangrijke structurele en functionele kenmerken noemen van erytrocyten, trombocyten
en leukocyten
Erytrocyten: zijn kleine schijfjes die in het centrum dunner zijn dan bij de randen, hierdoor neemt de
oppervlakte toe, ook hebben bloedcellen van zoogdieren geen kern, dit laat meer ruimte over voor
hemoglobine. Ook hebben ze geen mitochondriën, als ze dit wel hadden werd een deel van het
zuurstof voor ATP-generatie gebruikt. Functies: zuurstoftransport
Trombocyten: stolling (proces waarbij bloedstollingen bloedverlies in beschadigde vaten voorkomt)
Leukocyten: sommige leukocyten zijn fagocyten, andere zijn voor bescherming. Leukocyten bevinden
zich buiten het cardiovasculaire systeem, in de interstitiële vloeistof en het lymfesysteem. Functie;
immuunsysteem
Uitleggen hoe osmotische druk en hydrostatische druk de uitwisseling regelen van water en
opgeloste stoffen door de capillairwand heen
De hydrostatische druk zorgt ervoor dat er vanuit de
bloedvaten voedingsstoffen zullen transporteren naar
de interstitiële vloeistof (vloeistof om je bloedvaten
heen). Dit gebeurt door de bloeddruk
Osmose: van een lage concentratie naar een hoge
concentratie, als er in de bloedvaten een hoge
concentratie eiwitten is zal er vocht uit de interstitiële
vloeistof (waar een lage concentratie is) weer terug gezogen worden in de bloedbaan. Wordt meestal
veroorzaakt door eiwitten
De beweging is het nettoresultaat van hartdruk en colloïd osmotische druk, er ontstaat een druk
verlies, dit wordt veroorzaakt doordat er vloeistof ophoopt in de interstitiële ruimte, via lymfe wordt
dit weer teruggevoerd naar de bloedbaan
Colloïd osmotische druk wordt veroorzaakt door de concentratie eiwitten
Als de hydrostatische druk hoger is dan de osmotische druk dan wordt het vocht uit de bloedvaten
geperst, als de hydrostatische druk juist lager is dan wordt het vocht weer teruggehaald naar de
bloedvaten
Beschrijven hoe lymfevocht is samengesteld, hoe het bijdraagt aan de circulatie en hoe lymfe
wordt afgevoerd uit de weefsels
Lymfe bevatten veel witte bloedcellen die bacteriën en virussen kunnen vernietigen
Lymfevaten nemen weefselvocht op waarin verschillende eiwitten en afvalstoffen aanwezig zijn.
Deze worden vernietigd in de lymfeknopen
De hemocytometrische parameters MCV, MCH en MCHC formuleren en gebruiken
RBC: rode bloedcellen per liter bloed
Hb: hemoglobine concentratie (mol/L)
Ht: hematocriet; volume van rode bloedcellen/ volume van
bloed
MCV: gemiddelde cel volume è MCV = Ht / RBC (femtoliter fl:
10-15)
MCH: gemiddeld hemoglobinegehalte per erytrocyt è MCH =
Hb / RBC (attomole amol: 10-18)
MCHC: gemiddelde hemoglobineconcentratie per liter erytrocyten è MCHC = Hb/ Ht (mmol/L)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cheryloortwijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
