Overig
Uitwerkingen zelftoetsen H1 - H9
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
- Boek
- Handboek taalkunde
Online module Taalwetenschap (-B-6) Universiteit van Tilburg. Uitwerkingen alle zelftoetsen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
2 beoordelingen
Door: zrothman • 10 maanden geleden
Door: dinekeleeuwis • 11 maanden geleden
Voorbeeld van de inhoud
Handboek Taalkunde – Banga et al. 2022Uitwerkingen zelftoets
SNR: 2062444
Instelling: Universiteit van Tilburg
Vak: Online Module Taalwetenschap 2023 / Alfa4All Taalwetenschap (ook andere universiteiten
bieden deze cursus aan)
1
,Handboek Taalkunde – Banga et al. 2022
Inhoud
H1 Fonologie en fonetiek........................................................................................................................ 2
H2 Morfologie....................................................................................................................................... 10
H3 Syntaxis.......................................................................................................................................... 17
H4 Semantiek....................................................................................................................................... 20
H5 Pragmatiek...................................................................................................................................... 25
H6 Psycholinguïstiek............................................................................................................................ 30
H7 Taalverwerving................................................................................................................................ 33
H8 Sociolinguïstiek............................................................................................................................... 36
H9 Geschiedenis van het Nederlands.................................................................................................. 40
Opmerking H3: boomstructuren zijn niet opgenomen in de uitwerkingen.
H1 FONOLOGIE EN FONETIEK
2
,Handboek Taalkunde – Banga et al. 2022
1. Wat is het verschil tussen een foneem en een allofoon?
Een foneem is de kleinste eenheid van klank die een verschil in betekenis kan maken. Een
verschillende manier van de uitspraak van een foneem, heet een allofoon.
Het verschil is dat een allofoon niet betekenisonderscheidend is: zij hebben geen invloed op
de betekenis van een woord, terwijl een foneem dat wel heeft.
2. Wat is het verschil tussen een foneem en een grafeem?
Een foneem wordt weergegeven door een grafeem. Een foneem is een klanksymbool dat
wordt weergegeven in een letter of een lettercombinatie (een grafeem). Het Nederlands heeft
34 verschillende fonemen, terwijl we 26 letters hebben. De grafemen o en e samen vormen
de oe en symboliseren de klinker in ‘goed’. Zo is er geen aparte letter nodig.
3. De /g/ heeft in het Nederlands geen foneemstatus. Waarom niet? Geef een argument.
In het Nederlands heeft /g/ geen foneemstatus, omdat het contrast voor de luisteraar tussen
de (stemhebbende) [g] en de (stemloze) [k] niet groot is als je dit vergelijkt met het verschil
tussen de (eveneens stemhebbende) [d] en de (ook stemloze) [t].
4. Noem drie verschillen tussen fonetiek en fonologie.
De fonetiek richt zich op de fysieke aspecten van het spreken en van het luisteren: waarmee
en hoe maken sprekers al die klanken en klankenreeksen, en hoe arriveren die bij de hoorder
op de goede plaats in de hersenen om begrepen te kunnen worden? Hoe wordt die informatie
doorgegeven via luchttrillingen? Klankeverschillen die zo klein zijn dat sprekers zich er niet
van bewust zijn, rekenen we ook tot de fonetiek.
De fonologie bestudeert de rol van klanken in het systeem van de taal als geheel. Belangrijke
vragen daarbij zijn welke klanken betekenisonderscheid uitdrukken en welke combinaties van
klanken mogelijk of juist onmogelijk zijn.
Verschillen
Fonetiek behoort tot beschrijvende taalkunde. Fonetiek houdt zich dus bezig met het
geluid van klanken (het fysiologische en fysische niveau). Fonologie behoort tot de
theoretische taalkunde. Fonologie kijkt naar geschreven klanken (het linguïstische
niveau).
Fonetiek bestudeert de productie, overdraging en ontvangst van geluid. Fonologie
bestudeert verschillende structuren van geluid in verschillende talen. . De fonologie is
daarmee een 'menswetenschap', een soort tak van de psychologie of de sociologie,
terwijl de fonetiek beter als een tak van de natuurwetenschappen kan worden gezien.
Fonetiek bestudeert niet een taal in het bijzonder. Fonologie kan zich wel richten op een
taal in het bijzonder.
Belangrijke begrippen in het onderscheid tussen fonetiek en fonologie zijn: foneem en
allofoon. Fonemische verschillen impliceren altijd een betekenis verschil tussen woorden:
allofonische verschillen corresponderen juist nooit met een betekenisverschil. (Bron:
https://www.meertens.knaw.nl/medewerkers/marc.van.oostendorp/propedeuse/1.klanken.html).
5. Waarom gebruiken we bij een fonetische transcriptie graag het IPA?
3
, Handboek Taalkunde – Banga et al. 2022
Het International Phonetic Alphabet, is ruim een eeuw de internationale standaard. Bij
fonetische transcriptie (het overbrengen van gesproken of geschreven tekst heeft
transcriberen) worden klanken nauwkeuriger weergegeven dan in een normale weergave.
Voorbeeld
Ik vind het best dat jullie ook met ons mee gaan.
ɪk fɪnt ət bɛst dat jʏlə oːx mεt ʔɔns meː ɣaːn
6. Wat is het belangrijkste verschil tussen vocalen en consonanten?
Het belangrijkste verschil tussen een vocaal (een klinker) en een consonant (een
medeklinker) is dat bij een vocaal de lucht wel ongehinderd naar buiten kan komen, zonder
een blokkade door bijvoorbeeld de tong, tanden, keel of lippen. Bij een consonant is dat niet
het geval.
7. Waarin verschillen lange vocalen en echte diftongen?
Een echte diftong (een tweeklank) bestaat uit twee klinkers die in elkaar overgaan, zoals in
nou, klein en huis. De ou/au, ei/ij en ui zijn de enige drie echte diftongen in het Nederlands.
Een diftong of tweeklank is een klinker die anders begint dan hij eindigt. De drie Nederlandse
diftongen beginnen relatief laag en eindigen hoog. Een lange vocaal is vaak niet helemaal
zuiver van klank. Een lange vocaal eindigt vaak anders dan dat ze begint: (de [e] heeft een j-
achtige naklank, de [o] een w-naklank).
Onderverdeling klinkers
Onderscheiden worden de klinkers van het Nederlands langs de volgende
dimensies: lang – kort, hoog – laag, voor – achter en ongerond – gerond.
Voor Voor, gerond Achter Achter, gerond
Hoog i y u
Midden eɪ øɶ oɔ
Laag ɛ aɑ
(Bron: https://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/nl/nedling/phonology/vocals)
8. Geef een voorbeeld van vrije variatie, ook wel fonologische variatie genoemd.
Een voorbeeld van fonologische variatie is te vinden in een dialect. Elk dialect kent een aantal
fonologische variaties die kenmerkend zijn voor dat dialect. Een voorbeeld is het
Nedersaksische dialect, waarbij de laatste –n wordt ‘ingeslikt’: eten wordt etn. De sjwa (de
stomme e) in de laatste lettergreep die in de ANS wel wordt uitgesproken, wordt in het
Nedersaksische dialect gedeleerd (deletie), waardoor de slot –n de drager wordt van de
laatste lettergreep.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper theholyambrosia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen