Samenvatting
Samenvatting Alle 10 artikelen voor Economische Psychologie
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Alle 10 artikelen in 1 samenvatting voor Economische Psychologie in het Nederlands!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: MaaikeGoderie • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Economische psychologie (2016-2017) - Artikelen SamenvattingInhoud
Artikel 1: De (ir)rationaliteit van de beslisser, (2009) .............................................................................. 2
Artikel 2: De Psychologie van Kiezen en Beslissen (2000). ...................................................................... 4
Artikel 3: Choices, Values, and Frames (1983) ....................................................................................... 10
Artikel 4: Consequences of regret aversion in real life: The case of the Dutch postcode lottery (2004)
................................................................................................................................................................ 15
Artikel 5: Mental Accounting Matters (1999) ........................................................................................ 18
Artikel 6: When choice is demotivating (2000) ...................................................................................... 24
Artikel 7: Does studying economics inhibit cooperation? (1993) .......................................................... 25
Artikel 8: Moral Sentiments: A behavioral economics approach (2012) ............................................... 28
Artikel 9: Dispositional Greed (2015) ..................................................................................................... 30
Artikel 10: If money doesn’t make you happy, then you probably aren’t spending it right. ................ 34
1
, Artikel 1: De (ir)rationaliteit van de beslisser, (2009)
Aannames in de rationele keuzetheorie:
1. Het primaat van de eigen opbrengsten.
2. Maximalisatie.
3. Maximaal gebruik van informatie.
4. Perfect incalculeren van onzekerheid.
5. Rationeel verdisconteren van de toekomst.
6. Stabiele voorkeuren.
7. Emoties spelen geen rol.
Dit zijn assumpties voor de theorie en hebben een normatief en prescriptief karakter: geven aan hoe
beslissingen horen genomen te worden.
Het primaat van de eigen opbrengsten
Mensen wegen hun beslissingen af tussen hun eigen belangen en de belangen van anderen.
Sociale nuts-model: beslissingen worden gebaseerd op 2 zaken: a) ons eigenbelang EN b) de
belangen van anderen.
Distributieve rechtvaardigheid: draait om eerlijkheid in de uitkomsten.
Procedurele rechtvaardigheid: draait om de totstandkoming van die uitkomst.
Maximalisatie
Mensen houden van zoveel mogelijk keuze hebben, maar worden er niet per se gelukkiger/blijer van.
Denk aan het onderzoek bij Sociale Psychologie over het wel of niet kunnen terugbrengen
van een foto. (keuze wel of niet kunnen terugdraaien).
Mensen nemen vaak genoegen met voldoende resultaat, ook al is dit wellicht niet het beste
resultaat. Een belangrijke reden hiervoor is dat het verkrijgen van het beste resultaat teveel
denkwerk zou vergen.
Iyengar en Lepper: choice overload phenomenon: mensen worden ontevreden bij een te groot
aanbod aan keuze.
Dit geldt niet voor iedereen even sterk:
Maximizer: mensen die altijd het beste willen.
Sacrificer: mensen die tevreden zijn als iets goed genoeg is.
Schwartz en collega’s: maximizers zoeken meer informatie voor en na de keuze, vergelijken zich met
anderen, en hebben (daardoor) vaker spijt ervaren en minder tevreden zijn met hun leven.
2
, Maximaal gebruik van informatie
Mensen gebruiken vaak strategieën om de keuze te vereenvoudigen omdat a) de keuze te moeilijk
en b) te arbeidsintensief is.
Simon: begrensde rationaliteit: binnen onze cognitieve beperkingen maken we een zo goed Veel denkwerk
mogelijke keuze op basis van zo veel mogelijk informatie.
Simon: satisficing-regel: hierbij worden alternatieven één voor één bekeken. Het eerste alternatief
dat ‘goed genoeg’ is wordt gekozen.
Toepassen van eenvoudigere regels: vermindering van de mentale belasting, het beslisproces wordt
verkort.
Weinig
Gewoontes kunnen ook dienen als hulpmiddel voor keuzes maken.
denkwerk
Perfect incalculeren van onzekerheid
Inschattingen van kans lijken uitermate subjectief.
- Mensen zijn vaak overmatig optimistisch: onrealistisch.
- Vaak gebruik van bepaalde vuistregels/heuristieken. (beschikbaarheidsheuristiek en
representativiteitsheuristiek)
- Kans schattingen verlopen via een proces van ankering-en-aanpassing. (ankeringsheuristiek)
- Mensen zijn slecht in het wegen/doordenken van onzekerheden in keuze opties.
Men kan er niet zomaar vanuit gaan dat mensen bij onzekerheid echt de consequenties van de
verschillende mogelijke uitkomsten doordenken.
Rationeel verdisconteren van de toekomst
Bij de afweging tussen opbrengsten die op de korte termijn en op de lange termijn optreden
verdisconteren (verbuigen, rekening houden met) mensen de onzekerheid die op de lange termijn
kan optreden.
Samuelson: discounted utility: mensen prefereren onmiddellijke beloningen boven uitgestelde
beloningen.
Thaler spreekt over een conflict tussen de doener en de planner in ons. De doener wil steeds de
korte-termijndoelen nastreven terwijl de planner in ons de lange-termijndoelen wil verwezenlijken.
De doener wint vaak van de planner.
De mens heeft dus te kampen met een gebrekkige ‘zelfcontrole’ die leidt tot diverse problemen als
overgewicht, onafgemaakte studies, en onvolledige pensioenen bijvoorbeeld.
Trope en Liberman: construal level theory: stelt wanneer we keuzes maken voor de korte termijn
(‘wat gaan we vanavond doen?’), dat we ons laten leiden door overwegingen die te maken hebben
met de haalbaarheid en korte termijn bevrediging van behoeften.
Wanneer we keuzes maken voor de lange termijn (‘hoe wil ik leven wanneer ik met pensioen ben?’)
laten we ons meer leiden door overwegingen die te maken hebben met wenselijkheid en principes
en idealen.
3
, Stabiele voorkeuren
Voorkeuren kunnen zeer instabiel zijn en uiterst vatbaar voor de wijze waarop de vraag gesteld
wordt. Mensen blijken veel meer geneigd tot risico wanneer de uitkomsten negatief zijn dan
wanneer de uitkomsten positief zijn.
Ook kunnen voorkeuren vaak weinig stabiel lijken ligt eraan of het al dan niet aanwezig zijn van een
keuzecontext. Wanneer men opties zonder vergelijkingscontext moet beschouwen komen mensen
vaak tot andere voorkeuren dan wanneer er wel sprake is van vergelijkingscontext.
Emoties
Damasio: patiënten met een beschadiging aan het hersengebied dat emoties aanstuurt namen
slechtere beslissingen in goktaken. Zij bleven risico’s nemen. Ook wanneer de uitkomst bij herhaling
nadelig was. Emoties, zo lijkt het, kunnen behulpzaam zijn bij het goed inschatten van risico’s en het
nemen van goede beslissingen. signalen.
Affectheuristiek: wanneer we een goed/positief gevoel hebben onderschatten we bijv. de kans op
een nadelige uitkomst.
Smith: Morele emoties waren belangrijk voor het goed functioneren in de maatschappij. Ze dragen
bij aan het houden aan normen en conventies.
Duidelijke voorbeelden van emoties die het keuzeproces beïnvloeden: spijt en teleurstelling. Deze
emoties ervaren we wanneer we een vergelijking maken tussen de uitkomsten die we behalen en de
uitkomsten die we gekregen zouden hebben als we iets anders gekozen hadden (spijt) of de uitkomst
die we verwacht hadden (teleurstelling).
Bell; Loomes & Sugden: De spijttheorie: 2 belangrijke aannames. 1. Er wordt vanuit gegaan dat
mensen spijt, kunnen ervaren als een gevolg van een beslissing. 2. Bij het maken van keuzes
anticiperen mensen op de mogelijke spijt en trachten daarbij hun spijt te minimaliseren.
Wilson & Gilbert: The impact bias: Mensen overschatten zowel de intensiteit van emotionele
reacties als ook de duur ervan.
Op zich is het niet zo’n probleem als mensen hun emoties overschatten, maar het wordt vooral een
probleem als ze op basis van die voorspellingen kiezen voor iets dat ze eigenlijk niet waarderen.
miswanting, (iets willen, maar niet blij zijn als je het krijgt.)
Artikel 2: De Psychologie van Kiezen en Beslissen (2000).
Beslissingen die we nemen variëren enorm in de wijze waarop ze tot stand komen.
In de psychologie is het onderzoek naar beslissen nog niet zo oud. De voornaamste reden hiervoor is
dat onderzoek binnen de psychologie tot de jaren ’60 sterk gedomineerd werd door een
behavioristische benadering (Skinner, 1938; Watson, 1914).
(gedrag/keuze wordt geassocieerd met beloning).
Tolman (1932): leren is ook mogelijk zonder beloning. (rattenexperiment). Ook stelde hij dat de
verwachting van beloning een bepaalde waarde voor het organisme vertegenwoordigt, en het
organisme aanzet tot bepaald gedrag = Purposive behaviorism.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indiravaessen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen