Hoofdstuk 1: Algemene aspecten en Nederlands recht
Nederlands recht
Het Nederlandse recht is te onderscheiden in publiek- en privaatrecht. Het publiekrecht regelt de
rechtsbetrekkingen van de staat en de overheidsorganen. Het privaatrecht regelt de
rechtsbetrekkingen tussen burgers onderling.
Rechtsbronnen
De bronnen van het recht zijn:
- De wet;
- Het verdrag;
- De gewoonte; en
- De jurisprudentie.
De verzekeringsovereenkomst
De verzekering komt tot stand door het bereiken van een wilsovereenstemming tussen kandidaat-
verzekeringnemer en de verzekeraar.
Het bewijs van de overeenkomst
In de polis zijn de rechten en plichten van beide partijen beschreven. Omdat alleen de verzekeraar de
polis ondertekent, mag hij deze niet in eerste instantie als bewijsmiddel tegen de verzekeringnemer
gebruiken. De verzekeringsnemer kan de polis wel direct als bewijsmiddel gebruiken.
Het verzekerd belang
De strekking van de schadeverzekeringsovereenkomst is het vergoeden van schade die de verzekerde
in zijn vermogen kan lijden.
In het internationale handelsverkeer komt het regelmatig voor dat zaken tijdens het transport van de
verkoper naar de koper van eigenaar wisselen. Goederentransportverzekeringen worden daarom
meestal niet op naam, maar aan order of toonder gesteld. Als tijdens het transport de zaken
beschadigd raken of verloren gaan, kan de koper onder eigen naam de schade bij de
goederentransportverzekeraar claimen. Het belang kan de koper aantonen door overlegging van het
cognossement of de bill of lading. In het verzekeringsrecht is deze handelswijze vastgelegd in artikel
7:949 BW.
Delcrederebeding en het voorrecht van de tussenpersoon
Kenmerkend voor het delcrederebeding is dat de tussenpersoon de premieschuld van de
verzekeringnemer overneemt. De tussenpersoon wordt de schuldenaar van de premie. De
verzekeraar brengt de premie in rekening bij de tussenpersoon en kwiteert daarmee de
verzekeringnemer.
Uitzonderingen en beperkingen
Om te voorkomen dat door de verrekening andere belanghebbenden benadeeld worden, gelden bij
verrekening tussen meerdere verzekeringen drie voorwaarden:
- De uitkeringsgerechtigde en de verzekeringsnemer moeten dezelfde persoon zijn;
- De verzekeringen moeten dezelfde verzekeringnemer hebben;
- De verzekeringen moeten zijn gesloten via dezelfde tussenpersoon.
,Het voorrecht van de tussenpersoon geldt niet bij verplichte aansprakelijkheidsverzekeringen.
Bij onverplichte aansprakelijkheidsverzekeringen mag uitsluitend de premie van de betreffende
verzekering worden verrekend.
Duur van de verzekering
De verzekeringsovereenkomst is van kracht vanaf het moment dat tussen beide partijen
wilsovereenstemming is verkregen (het formele begin). Het risico begint te lopen (het materiële
begin) op de door partijen overeengekomen tijdstippen.
Verjaring
De algemene regels met betrekking tot verjaring zijn voor de verzekeringsovereenkomst opgenomen
in artikel 7:942 BW. Deze verjaringsregeling geldt voor zowel schade als sommenverzekeringen.
Een rechtsvordering tegen een verzekeraar verjaart door verloop van drie jaar na de dag waarop de
uitkeringsgerechtigde met de opeisbaarheid daarvan bekend is geworden.
Van de verjaringsregeling in artikel 7:942 BW kan niet worden afgeweken. Ten nadele van de
verzekeringnemer of de uitkeringsgerechtigde.
1
,Hoofdstuk 2: Engels recht
Het Engelse recht is voor de transportverzekeringsbranche erg belangrijk. Vooral de Marine
Insurance Act 1906 (MIA 1906) en de wijzigingen van de Insurance Act in 2015 zijn hierbij van belang.
Engels recht
De rechtspraak geschiedt in Engeland vaak op basis van wat bij vroegere uitspraken is beslist.
Hierdoor krijgen deze uitspraken als het ware de kracht van een wet en kunnen door lagere rechters
niet anders worden uitgelegd.
De MIA bestaat uit 94 paragraven, de sections. Aan de MIA is een modelpolis toegevoegd: het Lloyd’s
S.G. Policy Form. Bovendien bevat de MIA een aantal Rules for Construction of Policy afgekort: RfC
(waarin een wettelijke interpretatie van bepaalde in dit Policy Form voorkomende begrippen wordt
gegeven).
De verzekeringsovereenkomst
Zoals ook in de Nederlandse wet is geregeld, komt volgens de MIA de verzekeringsovereenkomst tot
stand zodra er wilsovereenstemming is bereikt.
Goede trouw (section 17)
De overeenkomst van zeeverzekeringen moeten zijn gebaseerd op de uiterste goede trouw. Indien
een van de partijen niet de uiterste goede trouw in acht neemt, kan de andere partij nietig verklaring
van de overeenkomst eisen.
Het belang
De MIA bevat diverse bepalingen omtrent het belang van een verzekeringsovereenkomst. Section 5
definieert het verzekerbaar belang als volgt: iemand heeft belang bij een zee onderneming, wanneer
hij in een legale verhouding staat tot die onderneming of tot een bezit dat daarbij gevaar loopt.
De verzekerde gevaren
De MIA en het Lloyd’s S.G. Policy Form gaan uit van de maritime perils, dit zijn de gevaren die een
gevolg zijn van of zonder meer horen bij de zeevaart. Dit kan zijn:
- Gevaren van de zee;
- Brand;
- Oorlogsgevaren;
- Zeerovers;
- Nemingen (buitmaking van schepen);
- Molesteringen;
- Aanhoudingen op last van hogerhand;
- Werpingen (bewust deel van de lading overboord werpen te redding van het schip)
- Schelmerijen (opzettelijk begane onrechtmatige daad);
- Alle andere gevaren die in de polis zijn omschreven of die gelijk zijn aan de hiervoor
genoemde.
Uitsluitingen
Section 55 MIA geeft een opsomming van de gevaren waarvoor de verzekeraar, tenzij uitdrukkelijk
anders in de polis is overeengekomen, nooit aansprakelijk is. Deze uitsluitingen zijn:
- Elke schade waarvan het verzekerd gevaar niet de onmiddellijke oorzaak is;
- Opzettelijk wangedrag van de verzekerde;
2
, - Schade waarvan de naaste oorzaak bestaat uit vertraging, zelfs indien die vertraging is
veroorzaakt door een gedekt gevaar;
- Gewone slijtage;
- Gewone lekkage en breukschade;
- Eigen gebrek of eigen bederf;
- Schade waarvan de naaste oorzaak bestaat uit schade door ratten of ongedierte;
- Schade aan machinerieën, waarvan de oorzaak niet uit zeegevaren bestaat.
Vervoerde zaken
Volgens de MIA en de Rules for Construction of Policy, begint het risico voor verzekeraars pas op het
moment dat de te vervoeren zaken aan boord van het zeeschip zijn. Dit houdt in dat het risico van
inladen niet is meeverzekerd.
Tijdens het transport loopt het risico door en eindigt zodra de vervoerde zaken op de gebruikelijke
wijze aan land zijn gebracht.
Schade en abandonnement
De Engelse wetgeving maakt een onderscheid tussen total loss en partial loss, door te bepalen dat
elke schade die geen totall loss is een partial loss is.
De Nederlanse wet kent een totaalverliesbegrip (artikel 7:958 BW), dat exact overeenkomt met wat
de MIA een actual total loss (ATL) noemt, een echt verlies van 100%.
Gedeeltelijk en totaalverlies (section 56)
In Engeland wordt onderscheid gemaakt tussen partial and total loss:
- Als geen sprake is van een total loss als hierna beschreven, is er een partial loss.
- Een totaalverlies kan een werkelijk totaalverlies (ATL) zijn of een kunstmatig totaalverlies
(CTL).
Werkelijk totaalverlies (ATL) section 57
In de volgende gevallen is er sprake van een actual total loss (ATL):
- Het verzekerde voorwerp is geheel vernietigd;
- Het verzekerde voorwerp is zodanig beschadigd, dat het heeft opgehouden een voorwerp
van de verzekerde soort te zijn;
- De verzekerde is onherroepelijk beroofd van het bezit van het verzekerde voorwerp;
- Tijdingloosheid schip section 58
Op grond van section 58 kan een ATL worden aangenomen, wanneer een schip wordt
vermist en binnen redelijke tijd niets meer van dat schip wordt vernomen.
Kunstmatig totaalverlies (CTL) section 60
Er is een constructieve total loss (CTL), als het schip redelijkerwijs verlaten wordt. In het bijzonder is
sprake van een CTL, wanneer de verzekerde beroofd is van het bezit van zijn schip of lading.
In geval van schade aan een schip, waarbij de reparatiekosten de waarde van het schip na reparatie
overtroffen, is ook sprake van een CTL.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Assurantie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,94. Je zit daarna nergens aan vast.