Samenvatting kennisclips
Communicatie
Week 2: Non-verbale communicatie
Non-verbale communicatie is alle communicatie zonder woorden, zoals:
Toon
Lichaamstaal
Spreken met andere middelen dan woorden doen we voortdurend, volgens Alber Mehrabian vindt
70-80% van onze communicatie is non-verbaal. Met veel emotie is er 7% aan woorden, 38% toon en
55% aan gezichtsuitdrukking. Het effect van non-verbaal is wel 5 keer zo sterk als woorden.
Als woorden en lichaam elkaar tegenspreken noem je dat incongruentie.
We gebruiken non-verbale communicatie als:
Aanvulling
Herhaling
Benadrukking
van de boodschap.
Een micro-expressie is een uitdrukking op het gezicht die maar heel kort zichtbaar is (1/5 seconde).
Micro-expressies tonen gevoelens.
Week 3: Interpersoonlijke communicatie
Interpersoonlijke communicatie gaat over communicatie in kleine groepen, bijv. door middel van
gesprekken met elkaar. We drukken met verbale en non-verbale communicatie niet alleen onze
relatie uit met de ander, we geven er ook vorm aan. Bijv. door te flirten, plagen etc. maar ook om je
terug te trekken.
De relaties tussen mensen kunnen complementair of symmetrisch zijn.
Complementair zie je bijv. bij ouders en kinderen. Een ouder vraagt aan het kind om zijn kamer op te
ruimen, het kind kan ervoor te kiezen om rebels te zijn of te gehoorzamen.
Bij symmetrische relaties zijn de verhoudingen meer gelijk iedereen heeft een gelijke inbreng. Dat
kan bijv. bij collega’s.
Erik Berner is de grondlegger van de transactionele analyse. Deze theorie gaat ervan uit dat je in
gesprekken de rol van ouder, volwassene en rol van kind kan hebben. De verschillende elementen
hebben helemaal niks te maken met leeftijd. Alle rollen hebben zo hun waarde voor een productief
en gelukkig bestaan, maar als 1 van de 3 de andere 2 overheerst, dan is er reden voor ongerustheid.
De rol van de ouder kan zicht uiten als de kritische ouder. Die grenzen stelt, op z’n rechten staat. Aan
de andere kant kan iemand zich ook opstellen als voedende ouder om bijvoorbeeld zijn
gesprekspartner aan te moedigen, gerust te stellen of juist betuttelen en klein houden.
Alle meningen, gevoelens en gedragen die mensen in hun jeugd van hun ouders en andere
volwassenen mee hebben gekregen hebben effect op deze rol. Wat je als kind hebt meegekregen
, laat je ongeveer automatisch hetzelfde gedrag zien. Als deze rol overheerst, kan dit uitten in bekramt
gedrag.
De rol van de volwassene uit zich in verstandelijk en feitelijk zonder al te veel emoties te tonen.
Als deze rol overheerst kan zich dat uiten in koel gedrag waarbij men het lastig vindt om zich
kwetsbaar op te stellen en gevoelens te tonen.
De rol van het kind uit zich middels alle impulsen die bij kinderen horen, aan de ene kant kan iemand
zich opstellen als aangepast kind dat zijn gedrag aanpast zoals dit vroeger moest om met de ouders
te kunnen leven. Gehoorzaam zijn, klagen, afhankelijk zijn. En aan de andere kant kan iemand zich
opstellen als het vrije kind, dat van nature creatief en spontaan is, maar ook slordig.
Als deze rol overheerst kan dat zich uiten in impulsief gedrag, waarbij iemand zich afhankelijk opstelt
tegenover de ander.
3 transacties:
1. Complementaire transactie
Ze staan tegenover elkaar, persoon A richt zich vanuit een rol of een bepaalde ego toestand
van persoon B, die vervolgens reageert op de bepaalde ego toestand.
Het kan ook persoon A en B allebei klagende ouders zijn.
2. Kruistransactie
Hier lopen de rollen door elkaar. Persoon A spreekt bijv. van de ouderrol persoon B aan als
kind, maar persoon B spreekt niet vanuit de kind rol, maar vanuit diezelfde ouderrol.
3. Transactie met bijbedoelingen
Er is een onderliggende boodschap van de andere rol.
Deze transacties kan je zien als communicatiepatronen die keer op keer gebeuren. Door middel van
onze verbale en non-verbale communicatie proberen we een boodschap over te brengen. Dit kan
direct: met woorden, maar wordt vaker indirect gedaan: met toon en lichaamstaal.
Karpman ontwikkelde voor de meest voorkomende dramapatronen de dramadriehoek. Bij de
meeste discussies zie je dat mensen wisselen van de aanklager (kritische ouder) naar de slachtoffer
(hulpeloze kind). Ook zien we vaak de rol van de redder (de helpende ouder). De redder houdt met
zijn reddende gedrag zijn gesprekspartner klein en afhankelijk.
Een alternatief voor de rol van de aanklager is dat je op een assertieve maar neutrale wijze feiten
gevoelens en gedragingen benoemt: ik zie dat… dat geeft me het gevoel… ik zou graag willen…
Een alternatief voor de rol van het slachtoffer is dat je je kwetsbaar opstelt en om hulp vraagt. En je
eigen verantwoordelijkheid neemt. Ik merk dat het mij niet lukt om… ik vind het moeilijk om… wil jij
me helpen bij…
Een alternatief voor de rol van de redder is dat je niet zelf met oplossingen gaat komen maar op een
vragende manier probeert om een ander te coachen. Wat heb je zelf al gedaan? Hoe kan ik je
helpen?
Week 4: Interculturele-communicatie
Bij interculturele-communicatie denk je misschien snel aan culturen buiten Nederland, maar ook
binnen Nederland hebben we subculturen. In ons land zijn de cultuurverschillen misschien wel groter
dan in landen waar veel meer ruimte is, want waar mensen dicht op elkaar leven ontstaat
groepsvorming en dat is de kern van interculturele-communicatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper milouvdwoord. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.