Complete uitgebreide samenvatting van het boek Hoofdstukken Aanbestedingsrecht (een inleiding tot het verstrekken van overheidsopdrachten). Alleen paragraaf 1.2 t/m 1.5 ontbreekt -> dit is geen tentamenstof op de Hanzehogeschool.
Inhoud
Hoofdstuk 1: Geschiedenis en bronnen van het aanbestedingsrecht ..................................................... 1
1.1 Wat is aanbestedingsrecht? ........................................................................................................... 1
1.6 Parlementaire Enquête Bouwnijverheid ........................................................................................ 1
1.7 De komst van de Aanbestedingswet 2012 ..................................................................................... 2
1.8 Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied ................................................................... 2
1.9 Nieuwe Europese richtlijnen in voorbereiding .............................................................................. 2
Hoofdstuk 2 Algemene kaders Aanbestedingswet 2012 ......................................................................... 2
2.1 Maatschappelijke waarde .............................................................................................................. 3
2.2 Samenvoegen van opdrachten ...................................................................................................... 3
2.2.1 Algemeen ................................................................................................................................ 3
2.2.2 Geïntegreerde contracten....................................................................................................... 3
2.2.3 ‘Percelenopdeelgebod’ ........................................................................................................... 3
2.3 Propotionaliteit .............................................................................................................................. 3
2.3.2 Gids Proportionaliteit .............................................................................................................. 4
2.4 Elektronische middelen .................................................................................................................. 4
2.5 Integriteit........................................................................................................................................ 4
2.6 Technische specificaties ................................................................................................................. 4
Hoofdstuk 3: Bereik van de Aanbestedingswet 2012 .............................................................................. 4
3.1 Algemeen ....................................................................................................................................... 5
3.2 Toepassingsbereik .......................................................................................................................... 5
3.2.1 Drempelwaarden .................................................................................................................... 5
3.2.2 Duidelijk grensoverschrijdend belang ..................................................................................... 6
3.2.3 Raming van de waarde van een overheidsopdracht .............................................................. 6
3.3 Aanbestedende dienst ................................................................................................................... 6
3.4 ‘Overheidsopdracht’....................................................................................................................... 6
3.4.1 Werken – leveringen – diensten ............................................................................................. 6
3.4.2 Onderscheid A- en B-diensten ................................................................................................ 7
3.4.3 Bijzondere gevallen ................................................................................................................. 7
3.4.4 Realisatie van werken naar openbare infrastructurele aard .................................................. 8
3.5 Niet-aanbestedingsplichtige opdrachten ....................................................................................... 8
3.6 Inbesteden en aanbesteden .......................................................................................................... 9
3.6.1 Inbesteden .............................................................................................................................. 9
, 3.6.2 Quasi-in-house opdrachten .................................................................................................... 9
3.7 Publiek-publieke samenwerking .................................................................................................... 9
3.8 Speciale vormen van opdrachtverlening ..................................................................................... 10
3.8.1 Raamovereenkomsten .......................................................................................................... 10
3.8.2 Aankoopcentrale ................................................................................................................... 10
3.8.3 Dynamisch aankoopsysteem................................................................................................. 10
Hoofdstuk 4: Wezenlijke wijzigingen van een opdracht ........................................................................ 10
4.1 Precontractuele fase .................................................................................................................... 10
4.2 Postcontractuele fase................................................................................................................... 11
Hoofdstuk 5: Aanbestedingsprocedures ................................................................................................ 11
5.1 Keuze van procedures .................................................................................................................. 11
5.2 De openbare procedure ............................................................................................................... 11
5.3 De niet-openbare procedure ....................................................................................................... 11
5.4 Concurrentiegerichte dialoog ...................................................................................................... 12
5.5 Onderhandelingsprocedures........................................................................................................ 12
5.5.1 Met aankondiging ................................................................................................................. 12
5.5.2 Zonder aankondiging ............................................................................................................ 12
5.6 De meervoudige onderhandse procedure ................................................................................... 13
5.7 Nationale procedure .................................................................................................................... 13
5.8 Prijsvraag ...................................................................................................................................... 13
5.9 Aankondigingen en bekendmakingen .......................................................................................... 13
5.10 Termijnen ................................................................................................................................... 13
Hoofdstuk 6: Selectie en gunning .......................................................................................................... 14
6.1 Algemeen ..................................................................................................................................... 14
6.2 Selectie-eisen ............................................................................................................................... 14
6.2.1 Eigen verklaring ..................................................................................................................... 14
6.2.2 Uitsluitingsgronden ............................................................................................................... 14
6.2.3 Geschiktheidseisen................................................................................................................ 15
6.2.4 Minimumeisen en shortlisten ............................................................................................... 15
6.2.5 Erkenningsregeling ................................................................................................................ 15
6.2.6 Normen inzake milieubeheer ................................................................................................ 16
6.3 Gunningscriteria ........................................................................................................................... 16
6.3.1 Algemeen .............................................................................................................................. 16
6.3.2 Gebruik van weeg- en beoordelingsfactoren ....................................................................... 16
, 6.3.3 Milieu- en sociale criteria ...................................................................................................... 16
Hoofdstuk 7: Inschrijving en motivering ................................................................................................ 17
7.1 Inschrijving ................................................................................................................................... 17
7.2 Gebrekkige inschrijvingen of met een voorbehoud..................................................................... 17
7.2.1 Algemeen .............................................................................................................................. 17
7.2.2 Een voor een ieder aanstonds kenbare omissie ................................................................... 17
7.2.3 Valse verklaring ..................................................................................................................... 17
7.2.4 Abnormaal lage inschrijving en irreële inschrijving .............................................................. 17
7.2.5 Strategische of manipulatieve inschrijving ........................................................................... 17
7.3 Elektronische veiling .................................................................................................................... 18
7.4 Gunning ........................................................................................................................................ 18
7.4.1 Algemeen .............................................................................................................................. 18
7.4.2 Alcatelarrest .......................................................................................................................... 18
7.4.3 Wachttermijn ........................................................................................................................ 18
7.4.4 Niet (later alsnog) aanvullen van afwijzingsgronden ............................................................ 18
7.4.5 Proces-verbaal van gunning .................................................................................................. 18
Hoofdstuk 8: Rechtsbescherming .......................................................................................................... 19
8.2 Commissie van aanbestedingsexperts ......................................................................................... 19
8.3 Maatregelen van openbare orde ................................................................................................. 19
8.3.1 Voorlopige voorziening ......................................................................................................... 19
8.3.2 ‘Grossmann’ .......................................................................................................................... 19
8.3.3 Door de voorzieningenrechter te nemen maatregelen ........................................................ 20
8.4 Vernietiging – besluit tot niet vernietigen – boete ...................................................................... 20
,Hoofdstuk 1: Geschiedenis en bronnen van het aanbestedingsrecht
1.1 Wat is aanbestedingsrecht?
Aanbesteden is een vorm van gereguleerde inkoop. Daar maakt de aanbestedingsprocedure zelf – en
daarmee het aanbestedingsrecht – slechts een relatief klein deel van uit. Bij het aanbestedingsrecht
gaat het erom een zodanige ‘ad hoc’ markt te creëren waardoor een optimale marktwerking wordt
bereikt.
Daarin bestaat weinig ruimte voor het toepassen van de beginselen van redelijkheid en billijkheid.
Dat zou immers kunnen leiden tot het schenden van het gelijkheidsbeginsel.
Aanbestedende diensten dienen bij het stellen van voorwaarden en het nemen van beslissingen bij
het vertrekken van overheidsopdrachten de noodzakelijke proportionaliteit in acht te nemen.
In het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie staan de beginselen van vrij verkeer van
goederen, diensten en personen, alsmede het non-discriminatiebeginsel centraal. Hiermee dienst het
interstatelijk handelsverkeer te worden bevorderd.
Door handelingen van marktpartijen kan de marktwerking echter ook beperkt worden, denk hierbij
aan de bouwfraude van begin deze eeuw.
Bij het verstrekken van overheidsopdrachten zijn twee dimensies van belang:
- De verticale relatie tussen de opdrachtgever en de zich in de markt bevindende
aanbieders
Het mededingingsrecht -> beide relaties dienen in evenwicht te zijn wil een aanbesteding
geen illusoir karakter krijgen
- De horizontale relatie tussen de aanbieders onderling
1.6 Parlementaire Enquête Bouwnijverheid
In het televisieprogramma van VARA/NPS van 9 november 2001 schetsen de verslaggevers een
ontluisterend beeld van de aanbestedingspraktijken in de bouwsector. Deze praktijken leidden
uiteindelijk tot het instellen van het zwaarste parlementaire onderzoeksmiddel: een parlementaire
enquête.
Het zorgvuldige door de enquêtecommissie uitgevoerde onderzoek leidde uiteindelijk tot het op 12
december 2002 uitgebrachte eindrapport ‘De bouw uit de schaduw’. De enquêtecommissie
concludeerde dat het in de bouwnijverheid inderdaad niet zodanig was geregeld als binnen een
economische sector aanvaardbaar mag worden geacht.
Uit de resultaten van de Parlementaire Enquêtecommissie Bouwnijverheid (PEC) is onder meer
gebleken dat de overheid op het terrein van wetgeving en toezicht aanmerkelijk tekort is geschoten.
Geconstateerd is dat het Parlement zijn wetgevende taken, alsmede zijn toezichthoudende rol ten
aanzien van het vertrekken van overheidsopdrachten lang niet als iets volkomen oninteressants
heeft beschouwd.
Dit aanvankelijke gebrek aan aandacht is uiteindelijk meer dan goed gemaakt. De enquêtecommissie
concludeerde dat er een helder, coherent, wettelijk verankerd aanbestedingskader moest komen. In
2013 kwam een dergelijk coherent formeel wettelijk kader.
De conclusies uit het eindrapport leidden tot het Aanbestedingsreglement Werken 2004 (ARW 2004)
waarin de aanbestedingsprocedures voor opdrachten voor werken met een geraamde waarde boven
en onder de drempelwaarde volledig zijn uitgeschreven. Al snel volgde een nieuwe versie van het
ARW, Het ARW 2005.
1
, 1.7 De komst van de Aanbestedingswet 2012
Op 8 november 2012 is uiteindelijk het voorstel van wet voor de ‘Aanbestedingswet 20..’ door de
Eerste Kamer der Staten- Generaal aanvaard. In het eerste deel van de wet zijn de algemene
beginselen en uitgangspunten van de wet – zowel voor boven als onder de drempel – vastgelegd. Het
tweede en derde deel bevatten de procedureregels met enige aspecten van rechtsbescherming voor
respectievelijk de klassieke overheid en de speciale sectoren. Het vierde deel van de wet bevat voor
het overgrote deel bepalingen ten aanzien van rechtsbescherming en treedt daarmee in de plaats
van de WIRA.
Een nieuw element in de Aanbestedingswet 2012 is dat alle bekendmakingen in het kader van de
aanbestedingsprocedures verplicht via TenderNed moeten plaatsvinden. TenderNed stuurt die
bekendmakingen dan automatisch door naar de TED-database van de diensten van de Europese
Commissie (transparant).
Naast de Aanbestedingswet 2012 is er een flankerend beleid geformuleerd.
Een belangrijk onderdeel van dit flankerend beleid is de ‘Gids Proportionaliteit’. De Gids geeft
voorbeelden van wat wel en wat niet proportioneel zou zijn.
Een onderdeel van het flankerend beleid is ook het nieuwe Aanbestedingsregelement Werken 2012
(ARW 2012).
Een onderdeel van het flankerend beleid is PIANOo; het Expertisecentrum voor aanbesteden.
PIANOo is een belangrijk kenniscentrum op het terrein van aanbesteden voor alle aanbestedende
diensten.
Een laatste onderdeel van het flankerend beleid wordt gevormd door de Richtsnoeren Leveringen en
Diensten van april 2013.
1.8 Aanbestedingswet op defensie- en veiligheidsgebied
Een nieuwe ontwikkeling wordt gevormd door de aanbestedingsregelgeving op het terrein van
defensie- en veiligheidsgebied. In een interpretatieve mededeling verduidelijkt de Europese
Commissie de toepassing van het toenmalige artikel 296 EG-verdrag over overheidsopdrachten op
het gebied van defensiematerieel. De gangbare praktijk was dat als aanbestedingen die van belang
waren voor de nationale veiligheid, lidstaten zich niet zouden hoeven te houden aan de
mededingingsregels van de interne markt.
De interpretatieve mededeling is later gevolgd door de Europese aanbestedingsrichtlijn voor
defensie- en veiligheidsopdrachten. Deze richtlijn moet zorgen voor een transparantere en meer
concurrerende Europese markt voor defensie- en veiligheidsopdrachten.
1.9 Nieuwe Europese richtlijnen in voorbereiding
De Europese wetgever bereidt nieuwe aanbestedingsrichtlijnen voor. Een richtlijn wordt voorbereid
op het terrein voor het aangaan van concessieovereenkomsten.
Hoofdstuk 2 Algemene kaders Aanbestedingswet 2012
De Aanbestedingswet 2012 is erop gericht dat de overheid op een transparante en effectieve manier
inkoopt tegen de beste prijs-kwaliteitverhouding, waarbij ondernemers een goede en eerlijke kans
maken op een opdracht.
De wetgever heeft in deze nieuwe wet beoogd onder meer het aanbestedingsproces transparanter
te maken. Ook wil de wetgever aandacht voor proportionaliteit en het uitgangspunt ‘comply or
explain’ wordt ingevoerd.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Marlies1996. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.