Uitgebreide biologie samenvatting met plaatjes. Alles is duidelijk per paragraaf samengevat en alles is in goed begrijpelijke zinnen genoteerd.
De samenvatting heeft 16 pagina's en 5001 woorden.
Je lichaam wilt ziekteverwekkers buiten houden.
darmen.
De eerste verdedigingslinie wordt gevormd door mechanische afweer (de
huid en slijmvliezen) en chemische afweer (maagsap).
Pathogenen zijn ziekteverwekkers en zijn onder te verdelen in de volgende
groepen: bacteriën, virussen, schimmels, parasieten en lichaamsvreemde
stoffen (bijv. botox)
De eerstelijns defensie is de huid, de bouw van het organenstelsel, een
vloeistroom naar buiten (zoals tranen of snot) en chemische barrières.
De eerstelijns defensie aan de buitenkant van het lichaam wordt de
externe specifieke afweer genoemd.
De eerstelijns defensie is aangeboren en wordt dus ook de aangeboren
afweer genoemd.
Afweer bij planten:
Planten hebben veel relaties met andere organismen. Een deel van deze
relaties zijn voordelig voor de planten maar het grootste deel zijn vijanden.
PARAGRAAF 6.2: AFWEER
Tweede afweerlinie:
Een ziekteverwekker die door de eerste afweerlinie heen gebroken is wordt
aangepakt door de tweede afweerlinie.
Dit bestaat uit acties van bepaalde witte bloedcellen. Het zijn fagocyten
die ofwel de ziekteverwekkers ofwel de aangetaste lichaamscellen
opruimen door ze ‘op te eten’ (fagocyteren).
Ontstekingsreacties en koorts helpen bij het bestrijden van
ziekteverwekkers. Deze afweer wordt de interne aspecifieke of aangeboren
afweer genoemd.
1. Weefselschade:
bacteriën komen de huid binnen. Beschadigde cellen geven signaalstoffen
af.
2. Door bloedvatverwijding en toegenomen doorlaatbaarheid van de
bloedvaten kunnen fagocyten uit de bloedbaan naar het weefsel.
3. Fagocyten nemen de bacteriën op en maken ze onschadelijk. Het weefsel
herstelt zich.
,Aangeboren en verworven afweer:
1. Macrofaag fagocyteert ziekteverwekker
2. De fagocyt wordt een APC
3. De APC activeert een T-helpercel.
3.1. Humorale afweer: de T-helpercel stuurt de geactiveerde B-cel aan.
De antistoffen maken ziekteverwekkers onschadelijk en macrofagen
ruimen de ziekteverwekker op.
3.2. Cellulaire afweer: de T-helpercel activeert cytotoxische B-cellen.
PARAGRAAF 6.3: IMMUNITEIT
Immuun en resistent:
Immuniteit: het niet (meer) vatbaar zijn voor een bepaalde ziekte. Blijft
aanwezig zolang het antistof producerende systeem intact blijft.
Duur van immuniteit hangt af van het type antigen.
Resistentie: bacterie is bestand/ongevoelig geworden voor een bepaalde
stof.
Primaire en secundaire reactie:
Bij het eerste contact tussen ziekteverwekkers P- en B-lymfocyten worden
naast geheugencellen ook plasmacellen genoemd.
De tijd tussen het binnendringen van de eerste ziekteverschijnselen wordt
de incubatietijd genoemd.
Deze plasmacellen vormen antistoffen tegen de ziekteverwekker. Dit wordt
de primaire immuunreactie genoemd. Bij een volgende besmetting met
dezelfde ziekteverwekker zorgen geheugencellen ervoor dat er vrijwel
onmiddellijk antistoffen gevormd worden. Dit heet de secundaire
immuunreactie.
Bij de tweede besmetting heb je vrijwel geen ziekteverschijnselen.
Immuniteit:
Actieve immunisatie: je lichaam maakt zelf antistoffen en geheugencellen.
(Natuurlijk: besmet/ kunstmatig: vaccinatie). Dit leidt tot
langdurige/levenslange bescherming. Je kan zeer ernstig ziek worden,
soms met blijvende orgaanschade.
Passieve immunisatie: je lichaam krijgt alleen antistoffen binnen.
(Natuurlijk: via placenta en borstvoeding/ kunstmatig: inspuiten van
antistoffen bijv. malaria of slangengif). Dit is levensreddend bij bijv. een
slangenbeet. Er worden geen geheugencellen gevormd en het heeft een
korte werking. Antistoffen zijn eiwitten en worden gemiddeld na 2
maanden weer afgebroken.
PARAGRAAF 6.4: TRANSPLANTATIE EN BLOEDTRANSFUSIE
Allergische reactie:
Het afweersysteem reageert zoals altijd op een binnenkomend antigen. Nu
maken de plasmacellen een ander type antistof aan, het type IgE. De IgE-
antistof bindt zich niet aan het antigeen maar aan mestcellen. Bij een
volgende blootstelling koppelt het antigeen aan de antistof op de mestcel
waardoor deze de inhoud van zijn korrels (granula) vrij laat komen.
, De inhoud van de granula (vooral histamine) zorgen voor een
ontstekingsreactie, o.a. versterkte doorbloeding (roodheid, warmte) en
uittreden van vocht buiten de bloedbaan (oedeem).
Afweerreacties van je lichaam zijn vooral handig als ziekteverwekkers
binnen willen dringen. Het systeem werkt eigenlijk zo goed, dat het
nauwelijks te omzeilen is. Dit kan problemen geven bij transplantaties,
bloedtransfusies en zwangerschap.
De basis van de afweerreactie door je lichaam is de aanwezigheid van
eiwitten op het celmembraan. Deze zijn persoonsspecifiek waardoor je
lichaam lichaamseigen en lichaamsvreemd uit elkaar kan houden. (HLA,
bloedgroep en resusfactor).
THEMA 5: GASWISSELING EN UITSCHEIDING
PARAGRAAF 5.1: GASWISSELING
Gaswisseling is het opnemen van gassen uit de omgeving en het
afgeven van gassen aan de omgeving.
Dieren: zuurstof wordt opgenomen, koolstofdioxide wordt afgegeven (o.a.
PH waarde en zuurstofconcentratie hebben invloed op snelheid.)
Planten: zuurstof en koolstofdioxide worden opgenomen en koolstofdioxide
wordt afgegeven.
Op de plaats waar gaswisseling (diffusie) plaatsvindt is een dunne
cellaag nodig.
Om deze dunne cellaag te beschermen (tegen uitdroging of
ziekteverwekkers) zijn meerdere aanpassingen in bouw nodig.
Zuurstoftransport:
Zuurstof is slecht oplosbaar in water en dus ook bloedplasma. Het eiwit
hemoglobine lost dit transportprobleem op.
Hemoglobine bindt O2 in een omgeving met een hoge concentratie
zuurstof en geeft O2 af in een omgeving met een lage concentratie
zuurstof.
Hemoglobine Oxihemoglobine/ O2+Hb HbO2
Omdat zuurstof in de longhaarvaten wordt vastgelegd in HbO2, blijft de
zuurstofconcentratie daar laag.
Koolstofdioxidetransport:
Bij dissimilatie in de cellen ontstaat CO2 (C6H12O2+O2 6H2O + 6CO2)
Omdat de koolstofdioxideconcentratie in de weefsels hierdoor hoger is dan
in de haarvaten, diffundeert CO2 van het weefsel naar de haarvaten.
Het grootste deel van de CO2 wordt vervoerd door het bloedplasma als
waterstofcarbonaationen (HCO3-)
Bij de vorming van HCO3- ontstaat H+, dit zorgt voor een lagere pH
waarde van het bloed. Hemoglobine geeft meer zuurstof af bij een hoog
koolstofdioxidegehalte, lagere pH (H+) en een hogere temperatuur van het
bloed.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurvogelaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,53. Je zit daarna nergens aan vast.
