Amor Dolorque
Verhalen uit de Metamorphoses van Ovidius
, Ovidius' leven
• Publius Ovidius Naso geboren op 20-03-43 v.Chr. in Sulmo in een familie die behoorde tot de equites (rijker
niet adel).
• De meeste informatie uit zijn leven komt uit zijn eigen werk (wel veel overdrijving).
• Hij blonk bij retorica uit in suasoria (redevoeringen met advies aan historisch/ mythisch figuur). Na de dood
van zijn broer moest hij lid worden van het senaat maar volgde de Muzen en deed dat niet.
• Hij hield openbare voorlezingen, kwam in contact met Propertius en Tibullus (grote dichters, ook over liefde
• Rond 40ste het best getrouwd met derde vrouw.
• 8 n.Chr. verbannen naar Tomi. Aanname rede: Carmen et error 'gedicht (Ars Amatoria) en vergissing (iets
onbehoorlijks van Aug gezien, affaire kleindochter aug Julia?)'. Schreef als reactie hierop: poëzie van een
banneling.
• Ovidius stierf in 17/18 na Chr. in Tomi.
, Ovidius' werken
• Belangrijkste van 18-43e levensjaren:
• Amores (Ovidius bezingt fictieve geliefde Corinna, drie boeken)
• Ars Amatoria (2 boeken hoe vrouwen verleiden, 1 voor vrouwen, afsluiting genezen)
• Heroides/ Horoidum Epistulae (liefdesbriefwisseling uit mythologische tijd (helden))
• Op middelbare leeftijd:
• Metamorphoses (belangrijkst, aaneenschakeling van gedaanteverwisselingen)
• Fasti (kalender in dichtvorm, met feestdagen en legende, alleen 1-6 (jan-jun) af)
• Tijdens verblijf Tomi
• Tristia (5 boeken, 5 treurzangen, zelfbeklag over afscheid en smeekbedes om terug te komen)
• Epistulae ex Ponto (poëtische brieven, klagen, heimwee, vraagt vrienden bij aug te pleiten voor hem vrij)
, Politiek, cultureel en religieus klimaat
• Strijd Antonius, Octavianus & Lepidus (triumviraat), Lepidus snel uitgeschakeld, Antonius
pleegt met Cleopatra zelfmoord na verlies bij Actium.
• Octavianus zorgde voor Pax Augusta (vrede en moreelherstel (geen overspel en
ongehuwden)), was wel lastig dus had wel voorzichtig gedaan.
• Noemde zichzelf hoofd staatsgodsdienst (pontifex maximus), herstelde allerlei tempels en
liet het altaar voor de vrede oprichten (Ara Pacis). Niet allen geloofden de mythen en
traditionele goden helemaal, kleine intellectuele bovenlaag voor filosofische stromen als
Stoïcisme of epicurisme.
• Lievelingsdichter aug is Vergilius (legitimeerde macht aug), Horatius verheerlijkte Romeins
kwaliteiten (virtus romana) en Livius schreef in opdracht van aug de geschiedenis van de
stad vanaf de stichting (Ab Urbe Condita).
, Het thema van de Metamorphoses
• De goden die Ovidius in zijn aanhef aanroept, moeten hem niet alleen
helpen maar zijn ook het onderwerp van zijn gedichten (normaal wordt
Muze aangeroepen).
• In zijn proloog geeft Ovidius aan te schrijven over de hele geschiedenis tm
zijn tijd. Alle onderdelen zijn verbonden door metamorfosen. Maar niet alle
verhalen bevatten een metamorfose, de hoofdlijn die het boek vormt is: alles
komt voort uit andere dingen, niks gaat verloren maar alles wisselt en
verandert. De goden in het proloog brengen ook een verandering in Ovidius
tot stand: namelijk zijn eerste epos.
, Inhoud, structuur en ordening van de
Metamorphoses
• Grotendeels van het verhaal is mythologisch, de ordeningstechniek die wordt gebruikt om
toch te ordenen is: thematische of cyclische. Verhalen worden samengevoegd tot één groep
over een god, mens of plaats.
• Twee neventhema’s zijn: relaties tussen goden en mensen & liefde en de macht ervan. Ook
veel aetiologische elementen (verklaring voor ontstaan aardrijkskundige naam/
natuurverschijnsel. Verteller is de alwetende dichter. Secundaire vertellers: iemand aan het
woord voor een gebeurtenis of voor een heel verhaal om een bepaald perspectief te laten
zien.
• Globaal overzicht inhoud: ontstaan wereld en mens - verhalen met goden – over helden en
stervelingen – historische verhalen – lessen Pythagoras en Romeinse verhalen tm
hoogtepunt van Julius Caesar.
