De invloed van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie op het verbod van het nevenwerkzaamhedenbeding uit artikel 9 Richtlijn EU 2019/1152 en artikel 7:653a BW
NEVENWERKZAAMHEDENB
EDING: (ON)GUNSTIG?
De invloed van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie op het
verbod van het nevenwerkzaamhedenbeding uit artikel 9 Richtlijn EU 2019/1152
Bachelorsthesis flexibele arbeid
Aantal woorden: 4953
Hoofdstuk 2. Implementatie van artikel 9 Richtlijn EU 2019/1152...................................................................3
2.1. Nevenwerkzaamhedenbeding.......................................................................................................................3
2.2. Artikel 9 Richtlijn...........................................................................................................................................4
2.3. Het nieuwe artikel 7:653a BW......................................................................................................................4
Hoofdstuk 3. Beroep op het Handvest............................................................................................................ 5
3.1. Algemeen.......................................................................................................................................................5
3.2. Toepassingsgebied van het Handvest...........................................................................................................6
3.3. Werking van grondrechten in het Handvest.................................................................................................6
3.4. Artikel 15 Handvest.......................................................................................................................................7
Hoofdstuk 4. Vrijheid van ondernemerschap.................................................................................................. 7
4.1. Betekenis van artikel 16 Handvest................................................................................................................7
4.2. Beperking van de vrijheid van ondernemerschap.........................................................................................8
4.3. Handvest bij de nationale implementatie.....................................................................................................9
, Hoofdstuk 1.Inleiding
1.1. Aanleiding
Uit zowel Nederlandse als Europese wetgeving volgt dat een werknemer het recht heeft om te kiezen
welk werk hij of zij verricht: het grondrecht op vrije arbeidskeuze. 1 Wat tegenwoordig steeds meer
voorkomt, zijn werknemers die twee banen combineren. In de Verenigde staten is het heel normaal om
meer dan twee (of drie) banen tegelijk te hebben. Ook in Nederland lijken we steeds meer die kant op
te gaan vanwege krapte op de arbeidsmarkt, hoge inflatie en versoepelingen van de wetgeving. 2 In
2021 hadden 769 duizend mensen een tweede baan naast hun hoofdbaan. Dat is 8,3 procent van alle
werkenden.3 Vaak nemen werkgevers een nevenwerkzaamhedenbeding op in de arbeidsovereenkomst.
Dit verbiedt werknemers om werkzaamheden buiten de arbeidsovereenkomst te verrichten. Dit is
stressvol voor werknemers, denk hierbij aan situaties waarin een parttimer niet kan rondkomen van
slechts één inkomen. Het is belangrijk dat er duidelijke regels zijn ten aanzien van het verrichten van
nevenwerkzaamheden om de rechten van de werknemer te kunnen waarborgen. In het Nederlandse
arbeidsrecht leek er geen eenduidige en heldere regeling hieromtrent te bestaan. Medio 2019 is de
Richtlijn EU 2019/1152 betreffende transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese
Unie (hierna: de Richtlijn) gepubliceerd. 4 De Richtlijn heeft tot doel de arbeidsvoorwaarden te
verbeteren door transparantere en beter voorspelbare arbeidsvoorwaarden te bevorderen en gelijktijdig
te zorgen voor aanpassingsvermogen op de arbeidsmarkt. 5 Dit doel wordt bereikt door onder andere
een regeling op te nemen over nevenwerkzaamheden: met artikel 9 van de Richtlijn wordt het
verbieden van nevenwerkzaamheden door de werkgever verboden.
1.2. Problematiek
Met de omzetting van de Richtlijn in Nederlandse wetgeving blijkt dat er in de arbeidsrechtelijke
literatuur enige onduidelijkheid is over de inhoud en toepassing van deze wet. 6 Voorheen was het voor
een werkgever vrij eenvoudig om zijn medewerkers te verbieden naast hun baan andere
werkzaamheden te verrichten. Nu hier verandering in is gekomen met de Richtlijn ter bescherming
van de werknemer, rijst de vraag in hoeverre het grondrecht van ondernemersvrijheid uit artikel 16
Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (hierna: Handvest) daartegen een spaak in het
wiel kan steken. Bescherming van werknemers gaat immers hand in hand met verplichtingen voor
werkgevers. Hagendoorn stelt dat werkgevers die geconfronteerd worden met werknemers die een
beroep doen op de vrije arbeidskeuze uit artikel 15 Handvest, hier de vrijheid van ondernemerschap
als beginsel tegenover zouden kunnen stellen. 7 Indien de vrijheid van ondernemerschap inderdaad roet
in het eten kan gooien, hoe verhoudt dit zich dan tot het recht op vrije arbeidskeuze uit artikel 15
Handvest? Aansluitend hierop is ook de vraag relevant of de bepalingen uit het Handvest nog een rol
kunnen spelen bij de nationale implementatie en toepassing van de nieuwe regeling over
nevenwerkzaamheden. In deze thesis zal op basis van deze aanzet worden onderzocht of de vrijheid
van ondernemerschap uit artikel 16 Handvest een rol kan spelen in de nationale discussie ten aanzien
van het verbod op een nevenwerkzaamhedenbeding. Het doel is om in te zien of het beginsel van
vrijheid van ondernemerschap een tegenwicht kan bieden tegen het recht om buiten werktijd zonder
nadelige behandeling voor een andere werkgever te werken.
1
Zie artikel 19 lid 3 Grondwet, artikel 15 lid 1 EU-Handvest, artikel 6 lid 1 IVESCR & artikel 1 lid 2 ESH.
2
‘Amerikaanse toestanden: Nederlanders nemen vaker tweede baan’, hartvannedelerland.nl, 31 mei 2022.
3
‘Combineren flexwerkers meerdere banen?’, cbs.nl.
4
Richtlijn (EU) 2019/1152 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende transparante en
voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie (PbEU 2019, L 186).
5
Kamerstukken II 2021/22, 35962, nr. 3, p. 1.
6
Zie bijv. Schepers & Baijens 2022 & de Wolff 2022.
7
Hagendoorn 2019, p. 23.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maryanahambarsumian. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
