dit is een samenvatting van alle slides waarbij er in de linkerbovenhoek een vinkje staan. Deze slides zijn dan ook te kennen. Deze samenvatting is dan ook ideaal om alle leerstof die je moet kennen voor het examen op een snelle en overzichtelijke manier te kunnen verwerken
2022-2023
Samenvatting: inleiding tot de ziekteleer
Ruben Van Vaerenbergh
2022-2023
, Inleiding tot de ziekteleer
Module 1: ziekte versus gezondheid:
Leven we nu niet gezonder dan vroeger?:
• Toename van levensverwachting
• Toename van chronische ziekten en klachten
• Persoonlijke keuzes beïnvloeden de levensverwachting
Biomedische benadering van gezondheid:
• Gezond als:
Vrij van ziekte
Als normaal lichamelijk functioneren
• Gezondheid als negatieve conditie
• Ziekte als objectief fenomeen= oorzakelijk agens -> typische symptomen -> aanwijsbare
diagnose
• Onafhankelijk vastgesteld door artsen
• Fysiologische dysfunctie
• Voordeel:
▪ Eenvoudig principe (zieke = gezonde persoon plus pathogeen)
▪ Monocausale verklaringswijze van ziekte
▪ Groot belang van de fysiologie en de pathofysiologie
• Maar:
▪ Niet altijd aanwijsbare oorzaak
▪ Monopolie van artsen vs. Rol van patiënt en paramedici
▪ Fysiologische dysfunctie soms moeilijk te meten
▪ Chronische niet te genezen aandoeningen
Hartaderbreuk:
= hart slagader verstopping (trombose arteria coronaria)
Dit komt door slagaderverkalking
Kritiek op WHO-definitie:
Def= “health is a state of mental complete physical, social and mental well-being and not merely the
absence of disease or infirmity”
• Well-being of welbevinden
▪ = welvaart?
▪ = welzijn?
• Complete gezondheid: wat is complete gezondheid? = te ruim en utopisch, ideaalbeeld
• Statische definitie → gezondheid is relatief begrip: wat is norm, criterium om gezonden en
ongezonden te onderscheiden?
• Gezondheid is een dynamisch gegeven
• Welbevinden is een subjectieve toestand
1
,Hoe moeten we gezondheid dan wel omschrijven?:
• Vermogen zich aan te passen (en eigen regie te voeren) in het licht van de fysische,
emotionele en sociale uitdagingen in het leven
• Gezondheid is een relatief begrip
• Gezondheid is een dynamisch begrip
• Gezondheid als emancipatorisch begrip
Onze huidige visie op gezondheid
• De individuele eigenschap lichamelijk, geestelijk en sociaal, naar eigen vermogen en beleven,
adequaat te functioneren in de samenleving
• Het mede door eigen inspanning en naar welbevinden kunnen behouden en ontwikkelen van
de gezien de levensfase noodzakelijke lichamelijke, psychische en sociale functies
• Consensus:
▪ Fysieke, psychische en sociale omstandigheden
▪ Zowel objectief als subjectief
▪ Veronderstelt eigen actieve inbreng
▪ Maximaal haalbare gezondheid op basis van eigen capaciteiten
▪ Rekening houden met levensloop
• Individuele perceptie van levenskwaliteit
Definitie van ziekte:
• Ziekte, aandoening, dysfunctie, een pathologie, een kwaal
• Ziekte =/ afwezigheid van gezondheid
• Verstoring van “normale” vitale functioneren van het gehele individu
• Je hebt een ziekte, maar je bent het niet?
Gevolgen van ziekte: ziektebeeld
• Symptomen= ziekteklachten en/of ziektetekens
• Medische of klinische ziektebeeld= klinische symptomatologie typerend voor bepaalde ziekte
• Ziektebegrip/concept= opvattingen en denkbeelden over ziekte en ziek-zijn
Classificatie disabiliteit:
▪ Gebrek of stoornis
▪ Beperking in activiteit
▪ Handicap of participatieprobleem of participatierestrictie
, Impact van ziekte op functioneren:
• Disease=
▪ Objectiveerbare ziekte
▪ De aandoening (het ziektebeeld)
• Illness=
▪ Het subjectieve ziektegevoel
▪ Het ziek zijn
• Sickness=
▪ Sociale “ziekte” rol
▪ Het ziektegedrag
Ernstige ziekte of ‘serious health condition’ = ziekte, letsel of aandoening met:
• Nood tot opname (in patiënt care)
• Of nood tot behandeling met:
▪ Periode van incapaciteit >3 dagen4
▪ Frequente visites bij hulpverlener
▪ Episodische incapaciteit
Wat verstaan we onder ziekte-rol?:
• Stigmatiserend
• Ziek zijn is ook socioculturele ervaring
• Vier kenmerken (Parson)
▪ Tijdelijk ontslagen van sociale plichten
▪ Niet verantwoordelijk gesteld
▪ Verplicht om technisch competente hulp te zoeken
▪ Tijdelijke en onwenselijke toestand
• Ziekteverzuim of ziek aan het werk?
• Gaat niet op voor chronische ziekte
• Geen reciprociteit
Medicalisering:
• Definiëren van normale levensprocessen in termen van ziekte en gezondheid:
▪ Maatschappelijke problemen worden geïndividualiseerd
▪ Alles wat anders is wordt tot ziekte verklaard
▪ Alles is maakbaar en kan met medische expertise geregeld worden
▪ Financiële prikkels in de zorgsector
• Dunne grens tussen iets verbeteren en iets verzieken (bv chemo)
• Ziek niet door ‘ongezond’ leven, maar door streven naar ideale gezondheid
• Too much medicine
• “the worried well” = we voelen ons goed, maar toch twijfelen we aan onze gezondheid
• Medicalisering gepaard met farmacologisering: “for every pain a pill”
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rubenvanvaerenbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
