Hoofdstuk 12 - Hormonen
§1 - De aanmaak van hormonen
endocriene klieren
- geven stoffen af aan het inwendige milieu
- bijv. hormoonklieren
exocriene klieren
- geven stoffen af aan
- geven stoffen af aan het uitwendige milieu
- bijv. zweetklieren
cellen met passende receptoreiwitten reageren op hormonen
- deze doelwit eiwitten bevinden zich in doelwitorganen
als een hormoon op een eiwit past, zet dit veranderingen aan in de lichaamsprocessen
- je lichaamsprocessen veranderen door de omgeving
- de hormonen zorgen dat deze weer in balans komen
coördinatie van deze hormonen komt uit de hypofyse
- hypofyse verbindt het hormoon- en het zenuwstelsel de hypothalamus geeft
informatie over het lichaam aan de hypofyse
- als reactie op deze informatie zet de hypofyse hormoonklieren aan zodat hormonen
geproduceerd worden
- ook zorgt de hypofyse voor de groei van geslachtscellen
2 delen van de hypofyse
- neurohypofyse (achterkwab)
- heeft zenuwweefsel wat verbonden is met neuronen uit de hypothalamus
- adenohypofyse (voorkwab)
- bestaat uit klierweefsel
homeostase = het constant houden van het interne milieu
- hypothalamus meet een dalende bloeddruk
- hypothalamus maakt neurohormoon als reactie
- neurohormoon komt aan in de neurohypofyse
- de zenuwen in de neurohypofyse geven het hormoon af aan het bloed
- het lichaam reageert op het hormoon
- hypothalamus geeft releasing-hormonen af aan het bloed
- deze hormonen gaan rechtstreeks naar de adenohypofyse
- als reactie gaat de adenohypofyse hormonen maken en afgeven
- bij een negatieve terugkoppeling wordt er door de hypothalamus ook
inhibiting-hormoon geproduceerd
- deze hormonen gaan ook rechtstreeks naar de adenohypofyse
- als reactie stop de adenohypofyse met het maken van een specifiek hormoon
, werking van vrouwelijke geslachtshormonen
- FSH wordt afgegeven door de adenohypofyse waardoor de follikelgroei gestimuleerd
wordt
- follikels maken oestradiol
- stijging in afgifte van oestradiol zorgt voor de afgifte van LH door de hypofyse
- LH zorgt voor een ovulatie
- als de follikel niet bevrucht wordt
- de resten van de follikel worden het gele lichaam
- gele lichaam produceert oestradiol en progesteron
- deze hormonen remmen de aanmaakt van FSH-RH waardoor er minder FSH
wordt geproduceerd
- dit is een negatieve terugkoppeling: hormoonconcentratie blijft rond de norm
ook sommige plantenstoffen kunnen zich binden aan membraanreceptoren
- dit beinvloed de werking van de hormonen in je lichaam
§2 - Reacties op hormonen
hormonen zorgen stapsgewijs voor verschillende reacties
groeien
- hypothalamus geeft GHRH af (groeihormoon, releasing hormoon)
- hierdoor gaat je hypofyse GH afgeven (groeihormoon)
- Door GH gaat je lever IGF aanmaken en afgeven (insulin-like growth factor)
- je lever werkt nu als hormoonklier
- door IGF gaan je kraakbeencellen delen en differentiëren tot botcellen: je groeit
- nu de puberteit verdwijnen je groeischijven met kraakbeencellen
- IGF wordt nog wel afgegeven voor bijvoorbeeld de afbraak van vetten
omgaan met stress
- de hypothalamus geeft CRH af (corticotropine releasing hormoon)
- hierdoor gaat de hypofyse ACTH maken (adrenocorticotroop hormoon)
- door ACTH gaat het bijnierschors verschillende hormonen maken waaronder cortisol
- door cortisol gaat je hartslag en suikerspiegel omhoog en maakt je meer alert
hormonen werken alleen bij cellen met het juiste receptor eiwit
- steroïdhormonen
- gemaakt uit cholesterol
- kunnen gemakkelijk door het celmembraan heen
- hechten zich aan de receptoren in het grondplasma
- hormoon + juiste receptor = hormoon-receptor-complex
- het DNA wordt geactiveerd waardoor het RNA zorgt voor een bepaalde eiwit
- deze eiwitten worden afgebroken nadat ze gebruikt zijn
- peptidehormonen
- gemaakt uit aminozuren
- binden aan receptoren op het celmembraan
- na de koppeling geeft de receptor aan de binnenkant van de cel een signaal
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekewelleweerd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,57. Je zit daarna nergens aan vast.