Een volledige samenvatting van de kennistheorie in de filosofie voor vwo 5. Hierin worden onder andere de filosofen Locke, Plato, Aristoteles, Hume, Descartes, Berkeley en Kant besproken. Inclusief begrippenlijst.
begrippen
objectief = feitelijk
subjectief = mening
intersubjectief = een afgesproken waarheid, deze is tussen subjecten geldig
3 stromingen
empirisme: zekere kennis komt uit waarnemingen
- eerst waarnemen, daarna conclusies trekken of een theorie opstellen (= inductie)
- aangeboren kennis bestaat niet
- deze kennis is altijd a posteriori (= opgedaan na de waarneming)
- voorbeeld: raaf 1 = zwart, raaf 2 = zwart, etc.
- conclusie: alle raven zijn zwart
- probleem: albino raven ontkrachten de conclusie
- je kan nooit 100% zeker zijn van empirische kennis
- filosofen: Ari, Berkley, Locke, Hume
rationalisme = zekere kennis komt uit het verstand
- hypotheses worden eerst opgesteld en daarna getest (=deductie)
- deze kennis is a priori (= opgedaan voor de waarneming)
- probleem: je hypothese klopt nooit
scepticisme = zekere kennis is onmogelijk
, filosofen
Descartes (rationalist)
- je moet aan alles twijfelen om zekere kennis te vergaren
- empiristische kennis: je zintuigen kunnen je bedriegen
- rationele kennis: misschien zijn het helemaal niet je eigen gedachten
waarmee je conclusies trekt
- genius malignus = demoon die je verkeerde dingen wijsmaakt
- je komt in een impasse: niks is meer zeker
- het enige wat zeker is: om te twijfelen moet je kunnen denken, om te kunnen
denk moet je bestaan
- conclusie: ik denk dus ik besta (Cogito, ergo sum)
- hierdoor kan het bestaan van de wereld bewezen worden
- godsbewijs
- mens = onvolmaakt
- god = volmaakt
- vraag: hoe kan een onvolmaakt wezen ideeën hebben van een volmaakt
wezen
- antwoord: we hebben de ideeën van god gekregen
- conclusie: god bestaat
- dit is een cirkelredenering
Plato (rationalist)
- richt zich op het ‘hogere’ en onzichtbare
- ideeën blijven altijd bestaan, zelf als ze geen materiële vorm meer hebben
- middeleeuwen
- begripsrealisten = abstracte begrippen bestaan op hunzelf in een hogere
wereld
- essentie en materie zijn twee losse dingen
- de essentie zit in het idee
- Plato is op alle gebieden dualist
- mensbeeld (mens = lichaam en ziel)
- wereldbeeld (wereld = ideeën en materie)
- kennistheorie (kennis = episteme en doxa)
- episteme = ware kennis
- dit is rationalistisch en hoort bij de ideeënwereld
- alleen filosofen hebben deze kennis en moeten dus regeren
- doxa = mening
- empirische kennis die hoort bij de materiële wereld
- dit is onzekere kennis uit de schijnwerkelijkheid
- een ziel heeft al ware kennis omdat zij van de ideeënwereld komt
- in de materiële wereld is deze kennis vergeten
- je kan deze kennis wel weer leren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekewelleweerd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,14. Je zit daarna nergens aan vast.
