- Vroeger was er sprake van aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (DSM IV)
- Veel onenigheid over etiologie, klinisch beeld, diagnose, prevalentie, prognose en behandeling
ADHD diagnosticeren? Gedragsbeschrijving gebruiken kijken naar concreet gedrag
‘alle dagen heel druk’ = ADHD
- Controversiële diagnose: veel onenigheid rond
- ADHD lange tijd synoniem voor Nervosität, Hyperkinetisch Syndroom, ‘Minimal Brain Damage’ , ‘Minimal Brain
Dysfunction’
Minimal Brain Damage oorzaak van ADHD ligt bij de hersenen, een gebrek in de hersenen, een deel
dat beschadigt is in de hersenen
- MAAR
Slechts een klein deel van kinderen met aandachtsdeficiëntie hebben hersenbeschadiging
Niet alle kinderen met hersenbeschadiging hebben aandachtsproblemen
- DUS: verouderde term, niet ondersteund door onderzoek
Wij nu: diagnose stellen op wat we zien, oorzaken spelen geen rol bij het stellen van de diagnose
Gedragsbeschrijvend
1.1.2. DEFINITIE
Van de Voorde (2018 p. 175) definieert ADHD als volgt:
“ADHD is een (ontwikkelings)stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig patroon van significante problemen op
het vlak van onoplettendheid en/of hyperactiviteit-impulsiviteit.”
- Stoornis: ontwikkelingsstoornis, aangeboren stoornis, verschillende symptomen komen tot uiting voor 12 jaar
- Hardnekkig: het is iets dat blijft, symptomen blijven minstens 6 maanden aanhouden en verdwijnen niet zomaar
vanzelf, intensieve ondersteuning nodig
, - Significante problemen: ze hebben meer problemen dan een gemiddeld kind van hun leeftijd
Soms vaak/constant
Rekening houden met gedrag t.o.v. leeftijd
- Onoplettendheid: moeilijk om zich op iets te richten, lang bezig houden met 1 iets, problemen met richten en
volhouden van de aandacht, grote afleidbaarheid
- Hyperactiviteit: Zeer bewegelijk, hevig gedrag, overbeweeglijkheid, motorische onrust
- Impulsiviteit: niet nadenken voor je iets doen
- drie kerngedragingen: onoplettendheid, hyperactiviteit of impulsiviteit
2. KENMERKEN
2.1. PRIMAIRE KENMERKEN
Kinderen met ADHD hebben één of twee kernsymptomen:
1/Onoplettendheid 2/Hyperactiviteit en 3/ Impulsiviteit
Aandacht bij normale ontwikkeling: progressief - (Motorisch) Onrustig (uiterlijk maar ook innerlijk)
• Meer selectieve waarneming bv. rondrennen, onverwachte bewegingen, maar
• Steeds minder verstrooid ook innerlijk moeilijk tot rust komen
• Steeds betere concentratie
- Stilzitten kost veel energie
Vanaf zes jaar functies voldoende verworven - Moeilijk rustig bezighouden
<-> Kind met ADHD: trager!
- Onrustig praten (aan één stuk door)
- Snel afgeleid door prikkels of eigen gedachten waardoor - Innerlijke onrust
taken vaak niet (naar behoren) afgewerkt raken (veel
opkijken) - Zijn vaak in de weer, gejaagdheid
- Moeite met plannen bv. wanneer studeren, wanneer - Volwassenheid: hyperactiviteit innerlijke onrust
afspreken? - Doelloze bewegingen
- Moeite met beheersing
- Ongestructureerd te werk gaan bv. chaotische
opdrachten maken - Handelen zonder na te denken bv. lopen achter
een bal die over straat rolt
- Slordigheid, weinig oog voor detail
- Ontbreken innerlijke controle
, - Korte taakspanning bv. moeite lang met zelfde taak Sociale opdringerigheid (anderen
bezig zijn onderbreken, ergens doorheen praten)
Gevaarlijk gedrag (zonder kijken straat
- Lijken niet te luisteren bv. ze horen het niet oversteken)
Ondoordacht aan iets beginnen
! Kenmerken zijn geen gevolg van opstandigheid of het niet (opdrachten niet goed lezen)
begrijpen van een opdracht Ondoordacht besluiten nemen (iets
kopen, iemand slaan)
! Kenmerken afhankelijk van context/situatie. Moeite met afwachten van hun beurt (in
Er kan ook sprake zijn van hyperfocus spel, aan de kassa, op school)
! Kenmerken afhankelijk van context/situatie.
2.1.1. CONTEXTFACTOREN MET EEN +INVLOED OP SYMPTOMEN:
- Frequente en onmiddellijke beloning
- Positieve feedback
- Toezicht van begeleider
- Individuele aandacht
- Een nieuwe of gestructureerde situatie
- Afwezigheid van achtergrondlawaai
- Het moment van de dag
ADHD = heterogene stoornis
= VARIATIE in symptomen afhankelijk van context, leeftijd, geslacht, co-morbide stoornissen, levensgeschiedenis
2.2. FENOTYPES (KLINISCHE BEELDEN)
Het overwegend onoplettend beeld Het overwegend hyperactief- Het gecombineerd beeld
impulsief beeld
• Voornamelijk • Voornamelijk • Zowel aandachtsproblemen
aandachtsproblemen hyperactiviteit-impulsiviteit als hyperactiviteit-
impulsiviteit
• Moeite met concentratie • Grote motorische onrust
• Meest voorkomend
• Dagdromen, verstrooid, • Reageren vaak impulsief
vergeetachtig
• Jongens > meisjes
• Meisjes > jongens
• IN DE VROEGERE DSM-IV
werd dit ADD genoemd (als
aparte stoornis, nu in DSM-
5 een fenotype)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hyndicleymans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.