Familiaal vermogensrecht in essentie (vijfde editie)
Dit is een samenvatting van het vak familiale vermogensplanning, gedoceerd door prof. Jan Bael. Het bevat alle slides en lesnotities en is aangevuld met het boek voor de hoofdstukken testament, wettelijke devolutie, schenking en giften (bevat ook artikelnummers)
Geslaagd in eerste zit.
̶ Cursusmateriaal (klemtoon ligt op lessen)
̶ Examen
o Schriftelijk: 3u
o Wetboek
Inhoudsopgave
Wettelijke erfrecht ......................................................................................................................................... 3
De wettelijke erfgenamen ................................................................................................................................. 3
Het recht van wettelijke terugkeer van art 4.24 BW ........................................................................................ 8
Het wettelijk erfrecht van de langstlevende echtgenoot ............................................................................... 12
Het wettelijk erfrecht van de wettelijk samenwonende: ............................................................................... 16
Testament .................................................................................................................................................... 18
Kenmerken en definitie .................................................................................................................................... 18
Grondvereisten................................................................................................................................................. 18
Testamentvormen ............................................................................................................................................ 24
Inhoud van het testament ............................................................................................................................... 29
Wie is legataris................................................................................................................................................. 36
Andere bepalingen ........................................................................................................................................... 36
Fiscaal geïnspireerde testamenten ................................................................................................................. 37
De herroeping van het testament door de testator ........................................................................................ 38
Nietigheid, gerechtelijke herroeping en verval van het testament of legaat ................................................ 41
Schenking ..................................................................................................................................................... 42
Begrip ............................................................................................................................................................... 42
Vormvereisten .................................................................................................................................................. 43
De gift van hand tot hand ................................................................................................................................ 45
De onrechtstreekse schenking ......................................................................................................................... 50
De vermomde schenking.................................................................................................................................. 51
Schenking van tegenwoordige goederen tussen echtgenoten ....................................................................... 52
Schenkingen aan rechtspersonen .................................................................................................................... 53
Grondvereisten................................................................................................................................................. 54
Inhoud van de schenkingsakte ........................................................................................................................ 58
Ontbinding van een schenking ........................................................................................................................ 59
Contractuele erfstellingen ............................................................................................................................... 60
Erf- en schenkbelasting ................................................................................................................................. 61
Huwelijkscontracten ..................................................................................................................................... 65
Voor- en nadelen van het wettelijk stelsel en het stelsel van scheiding van goederen ................................. 67
Lijst van de eigen roerende goederen voor het wettelijk stelsel .................................................................... 70
Lijst van de eigen roerende goederen voor het stelsel van scheiding van goederen..................................... 81
Stelsel van algehele gemeenschap .................................................................................................................. 83
Bekwaamheid .................................................................................................................................................. 83
Opstellen akte .................................................................................................................................................. 83
Wijziging huwelijksvermogensregeling tijdens het huwelijk ......................................................................... 84
Inbreng en inkorting ..................................................................................................................................... 86
Inbreng ............................................................................................................................................................. 86
De reserve en de vordering tot inkorting ........................................................................................................ 94
De verdeling ................................................................................................................................................... 115
De wettelijke erfgenamen
• Wettelijke devolutie:
• Boek 2 en 4
- 3 periodes: elke periode heeft nog belang
o Voor 1 september 2018
o Tussen 1 september 2018 en 1 juli 2022
o Vanaf 1 juli 2022 à wij focussen op deze periode
• Wie zijn de wettelijke erfgenamen (art. 4.2 jo. 4.10, § 1 BW):
- Bloedverwanten van de erflater
o Adoptie kan voor gehele (volle adoptie: identiek aan echte afstammelingen + geen
erfaanspraken in oorspronkelijke familie: uitz = stiefouderadoptie) of gedeeltelijke
(gewone adoptie: geen erfaanspraken in de nalatenschap van verwanten van de
adoptant + nog erfaanspraken in oorspronkelijke familie) gelijkstelling zorgen
o Onderverdeling in orde en graden
- Langstlevende echtgenoot
o Geen onderverdeling in orden en graden: aparte categorie
o Kan wel in samenloop komen met iedere verwant, behalve die van de vierde orde
- Wettelijk samenwonende (hoeft niet de partner te zijn)
- Anomale erfgenamen: de Staat en het OCMW: pas als bovenstaande er niet zijn
• Het wettelijk erfrecht van de bloedverwanten:
- Er zijn vier orden. De eerste orde komt voor de tweede, de tweede voor de derde, de
derde voor de vierde (uitz. bij kloving) (art. 4.10, § 2 BW)
o Trapsgewijs.
- Binnen elke orde erft de dichtste in graad (uitz. plaatsvervulling) ) (art. 4.11 jo. 4.16 BW)
- Orde is gebaseerd op de aard en hoedanigheid van de verwantschap
- Zijn er meerdere erfgenamen die aldus tot de nalatenschap komen, dan krijgen ze in
principe een gelijk aandeel (uitz. kloving en plaatsvervulling)
- Bloedverwanten tot en met de vierde graad erven (uitz. plaatsvervulling) (art. 4.11, § 6
BW)
-
- 1. De orde van de afstammelingen
o Ook de ten volle geadopteerde kinderen en hun afstammelingen (art. 353-12 oud
BW)
o Ook de gewoon geadopteerde kinderen en hun afstammelingen (art. 356-1 oud
BW)
o Let op: gewone adoptie doet slechts een familierelatie ontstaan met de adoptant,
dus erven niet: de gewoon geadopteerde kinderen van de afstammelingen (art.
4.12 BW)
3
, - 2. De orde van de nauwe bloedverwanten in de zijlijn en de opgaande lijn
o a. De ouders
§ Ook degene die de decujus ten volle heeft geadopteerd
§ Elk een vast ¼ à de rest gaat naar categorie b
§ (Voor het erfrecht van de adoptant bij gewone adoptie gelden bijzondere
regels)
§ Staan enkel in tweede orde als ook b aanwezig is
o b. De broers en zusters
§ Ook de kinderen die door de ouder(s) van de decujus ten volle geadopteerd
werden
• Als de erflater overlijdt en die heeft een vader en moeder en is enig
kind, maar de ouders adopteren een tweede kind à als het volle
adoptie is, dan erft de volle geadopteerd (1/2). Bij gewone adoptie is
dit anders.
§ (Voor het erfrecht van de kinderen die door de ouder(s) van de decujus
gewoon werden geadopteerd, gelden bijzondere regels)
§ Ook de halfbroers en halfzusters
§ De afstammelingen van broers en zusters en van de halfbroers en halfzusters
o Wie krijgt wat binnen de tweede orde (art. 4.26, lid 3 en 4 BW):
§ De ouders krijgen elk een vast één vierde
§ De rest wordt verdeeld tussen de nauwe zijverwanten
§
o
o
- 3. De orde der ascendenten
o = Alle bloedverwanten in de opgaande lijn
o Ook de ouders, als zij opkomen zonder broers en zusters of afstammelingen van
broers en zusters
o à niet omdat je een ouder ziet, dat je in tweede orde zit
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper helena11. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
