Samenvatting
Samenvatting - Toxicologie (Tox) (BFW, Universiteit Leiden)
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Een samenvatting voor het vak toxicologie voor 2e-jaars bio-farmaceutische wetenschappen aan Universiteit Leiden.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 89 pagina's
Voorbeeld 4 van de 89 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting ToxicologieCollege 1: Introductie
- Toxiciteit
=> Is afhankelijk van de dosis (blootstelling), alles is toxisch als de dosis maar hoog
genoeg is.
o Acute toxiciteit
=> Toxiciteit waarbij er direct schade is dat schadelijke gevolgen heeft.
o Chronische toxiciteit
=> Toxiciteit waarbij er indirect schade is, de schades worden opgebouwd, dat
in de toekomst pas te merken is.
o Dosis bepaalt of er een farmacologisch effect is, of een toxisch effect.
o Acute toxiciteit is niet gelijk aan chronische toxiciteit.
- Adverse Drug Reaction (ADR)
=> Wanneer het nemen van een medicijn zorgt voor een ongewilde (vaak) negatieve
reactie in je lichaam.
Er zijn 3 klassen geneesmiddelen waarbij we deze bijwerkingen accepteren:
1.) Antikanker geneesmiddel
=> Hierbij accepteer je de bijwerkingen die hierbij komt kijken.
2.) Immuno-suppresiva
=> Wordt gebruikt na een transplantatie om je immuunsysteem te onderdrukken,
dit leidt tot bijwerkingen.
3.) Antibiotica
=> Wordt gebruikt om bacteriën te doden, we accepteren de bijwerkingen die
hierbij komt kijken ondanks de toxiciteit.
- Soorten toxiciteit:
1.) On-target toxiciteit
=> Toxicologie doordat de receptor/enzym in gezonde cellen ook worden
geremd, en niet alleen in de ongezonde cellen. Dit leidt tot bijwerkingen.
(VB = Statins, EGFR-inhibitors)
2.) Off-target toxiciteit
=> Toxicologie doordat het geneesmiddel niet alleen werkzaam is op de target,
maar ook op andere (off-target) receptoren/enzymen.
(VB = Terfenadine, hERG channel effects)
3.) Hypersensitiviteit
=> Toxicologie doordat het geneesmiddel een ongewilde reactie produceert bij
het immuunsysteem en antilichamen tegen dit geneesmiddel maakt.
(VB = Penicilline)
4.) Bio-activatie van reactieve intermediairs
=> Toxicologie doordat het geneesmiddel kan worden omgezet in het lichaam tot
een nieuw metaboliet die toxische eigenschappen heeft.
(VB = Acetaminophen (paracetamol))
5.) Idiosyncratisch toxiciteit
=> Komt vrijwel nooit voor en we begrijpen ze niet.
(VB = Nevirapine, Isoniazide)
,- Een geneesmiddel wordt gemetaboliseerd in het lichaam. Er ontstaat dan een mix
van metabolieten die kunnen aangrijpen op eiwitten. Die kunnen een acute,
mid-term of lange termijneffect hebben.
o Acute effect
1.) Acute orgaan falen
2.) Directe cytotoxiciteit
o Mid-term effect
1.) Cholestase
2.) Immuun mediated
3.) Inflammatie
o Lange termijneffect
1.) Kanker
2.) Allergie
3.) Veroudering
- Van chemische blootstelling tot toxiciteit: Adverse Outcome Pathways
- Bepaling van de toxiciteit:
o Frequentie/heftigheid van adverse drug reaction
=> F1(drug) + F2(chemistry drug) + F3(individueel)
1.) F1 (drug)
-> Dosis bepaalt of een effect farmacologisch of toxisch is, of er een
heftige bijwerking is of een milde.
2.) F2 (chemistry drug)
-> Chemische structuur van een drug is ook bepalend over wat er
gebeurd.
3.) F3 Biologie (individu)
-> Is iemand gevoelig voor dit medicijn? Zo ja, in hoeverre is de drug
toxisch voor dit individu.
,- Metingen om de principes van toxicologie te begrijpen over de oorzaak tussen de
relatie van blootstelling en effect (bepaling van toxiciteit):
o NOEL
=> No Observable Effect Level
(De laagste dosis waarbij geen effect is gemeten)
o NOAEL
=> No Observable Adverse Effect Level
(De laagste dosis waarbij geen toxisch effect is gemeten)
o LD50
=> Dosis waarbij 50% van de geteste organismen sterven (Lethal Dosis)
o TD50
=> Dosis waarbij 50% van de geteste organismen toxiciteit laten zien
o TC50
=> Concentratie waarbij 50% van het test systeem toxiciteit ondergaat
Concentratie = in vitro (in cellen kweekbakje)
Dosis = in vivo (in heel organisme)
- Nicotine toxiciteit
o Oorzaak van nicotinevergiftiging is door excessief stimulatie van de nicotine
cholinergische neuronen.
o Nicotine is een agonist van de nicotine acetylcholine receptor (nAChR)
o nAChR zijn aanwezig in de centrale en autonomische zenuwstelsel, en de
neuromusculaire junction
o Bij een lage dosis zorgt nicotine voor een stimulerend effect op deze
receptors
o Bij een hoge dosis of een continu blootstelling kan het een inhiberend effect
hebben wat leidt tot neuromusculaire blokkade
, - Hazard
=> Een stof dat potentieel iets kan beschadigen
Risk
=> Hazard + exposure (dan wordt het lichaam blootgesteld)
- De chemie van de stof
o Therapeutische drug development optimaliseert de structuur voor een
specifieke receptor: specificiteit is het doel
o Adverse drug reaction: elk receptor of een metabolische pathway kan worden
aangetast als de chemische structuur “toevallig” past
=> Non-specifieke interactie is het probleem
o Promiscuous => Drug interacts met meerdere targets
o Medium => Drug interacts met paar targets
o Selectief => Drug interact alleen met de bedoelde target
- Biologie van de individuen
o De functie van de target bepaald of er toxiciteit optreedt of niet, maar ook de
genetische variabiliteit onderling de populatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Donron2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen