Ik heb mijn samenvatting niet gemaakt met hele verhalen, maar de kenmerkende aspecten onder elkaar gezet en daarbij de belangrijkste steekzinnen die je nodig hebt. Ook heb ik alle filmpjes van Jort geschiedenis onder elkaar gezet. Alle examenkatern steekzinnen onder elkaar gezet. En een overzicht v...
H5 à De tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)
Kenmerkende aspecten
Het begin van de Europese expansie
De renaissance
De oriëntatie op de klassieke oudheid
De reformatie
De Nederlandse opstand
5.1 De renaissance
In Italiaanse steden bevorderen rijke kooplieden kunst
De Italiaanse elites kregen een nieuw mens- en wereldbeeld
Middeleeuwen:
Mens is slecht en zondig
Van de wereld afwenden en richten op het hiernamaals
15e en 16e eeuw:
Genieten van de schoonheid van de wereld
Natuur perfectioneren
Belangstelling voor de oudheid
Navolging van de oudheid
Italiaanse kunstenaars bestuurden het klassieke erfgoed
Evenaren en overtreffen
De grootheid van de oudheid laten herleven à renaissance (wedergeboorte)
Renaissance à vroegmoderne tijd
Leonardo da Vinci
Humanisten à vonden de vrijheid en waardigheid van de mens belangrijk
Ze bestuurden klassieke teksten om ze te begrijpen
Belangstelling kunst, beeldhouwwerk en vormentaal
Verspreiding over Europa
Buitenlanders gingen naar Italië en keerden terug met nieuwe ideeën
Humanisme à richten op de wedergeboorte van het oorspronkelijke christendom
Erasmus van Rotterdam
Hij constateerde dat de Bijbel vol fouten zat
5.2 de Europese expansie
Uitbreiding van activiteiten buiten Europa à Europese expansie
Spanje en Portugal: ontdekkingsreizen
Motief: geld en grond (handelsposten en plantages)
Portugezen ontdekken een vaarroute om Afrika heen
Columbus gaat naar Amerika
Hij dacht dat hij westelijke route naar Indië had ontdekt
Hij noemde de inwoners indianen
De Nieuwe Wereld à Amerika
Portugezen koloniseerden Brazilië
Ze stichtte grote plantages
, 5.3 de reformatie
Luther à commentaar op pracht en praal van de kerk
Celibaat à niet getrouwd zijn
Luther deed een bijbelvertaling en kwam er achter dat de kerkleer niet klopte
Onvrede met katholieke kerk: Luther en Calvijn
Protest tegen aflaat van Luther à 95 stellingen à begin protestantse Reformatie of
Hervorming
Kritiek op geld, macht, eten, drank, seks en aflaten à protestantisme
Boekdrukkunst helpt bij verspreiding
Luthers teksten werden gepubliceerd en hij kreeg veel aandacht
Luther vond dat de onderdanen de overheid moesten gehoorzamen
Calvijn
Strenger dan Luther
Hij zei dat mensen zelf geen invloed hebben of ze naar de hemel gaan
Een vroom leven met Bijbelstudie, soberheid en zelfbeheersing
De overheid moest handelen volgens de Bijbel
Calvinisme
Hugenoot à Franse calvinist
5.4 à De Nederlandse opstand (1568-1648)
Filips ll à koning van Spanje
Willem van Oranje werd door hem vernoemd als stadhouder
Alle gewesten hadden eigen wetten, privileges en bestuur à de Staten
Filips ll à voerde centralisatie politiek waardoor privileges van edelen en steden in de
Nederlandse gewesten worden bedreigd
En de afkeer onder Nederlandse protestanten en katholieken tegen de steeds gewelddadiger
en intensiever wordende kettervervolgingen in de Nederlandse gewesten
Bij zijn vertrek stelde aan Margaretha van Parma aan als landvoogdes
Willem van Oranje pleitte voor geloofsvrijheid bij Margaretha
Een groep calvinisten durfden af te spreken en vernielden een keer
à Begin Beeldenstorm
Margaretha werd vervangen door de hertog van Alva
Willem ging naar Duitsland en startte daar een leger
Hij viel in 1568 de Nederlanden binnen à begin van de Tachtigjarige oorlog
H6 à De tijd van regenten en vorsten (1600-1700)
Kenmerkende aspecten
Het absolutisme
Handelskapitalisme en wereldeconomie
De wetenschappelijke revolutie
De Nederlandse republiek
6.1 een wereldeconomie
De Europese expansie leidt tot wereldwijde handelscontacten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suzanneorienl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
